Związek może wynikać z żucia jako procesu fizjologicznego, składającego się ze złożonego ruchu sieci neuronowej, obejmującej kilka obszarów mózgu, w tym korę przedczołową.

Część autorów prac naukowych uważa, że żucie zmienia przepływ krwi w tętnicy szyjnej wewnętrznej, stymulując dotlenienie i ukrwienie mózgu. Istnieją dowody na to, że żucie zwiększa korowy przepływ krwi w układzie somatosensorycznym, motorycznym, wyspowym, w obszarze wzgórza i móżdżku oraz w komórkach piramidalnych hipokampu.

Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że dysfunkcja zębów trzonowych szczurów prowadzi do postępującej utraty pamięci i zdolności uczenia się, ujawniając deficyty, które mogą odgrywać ważną rolę w osłabieniu funkcji poznawczych.

Okazuje się, że osoby z trudnościami w przeżuwaniu mają również obniżone funkcje poznawcze (większe zaburzenia poznawcze). Aktywacja mózgowego przepływu krwi ma pozytywny wpływ na szeroki zakres funkcji poznawczych.

Utrata zębów opisywana jest jako możliwy czynnik ryzyka rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera lub demencji u osób starszych. Szacuje się, że tego typu chorób doświadczać będzie na świecie w 2050 r. 131,5 mln osób.

Demencja jest związana z przewlekłą chorobą przyzębia. Ocenia się, że kiepski stan przyzębia może stanowić obwodowe źródło cytokin prozapalnych, a w konsekwencji prowadzić do utraty zębów (aczkolwiek utrata zębów oczywiście może być spowodowana wieloma innymi przyczynami, nie tylko związanych z przyzębiem).

Rehabilitacja jamy ustnej za pomocą protezy dentystycznej może mieć zapobiegawczy wpływ na pogorszenie funkcji poznawczych i neurologicznych.

Naukowcy m.in. z Dental School, Research Centre for Dental Sciences, Universidad de La Frontera, Temuco oraz z Universidad Adventista de Chile przeprowadzili systematyczny przegląd piśmiennictwa - w celu jakościowej oceny dowodów klinicznych dotyczących korelacji między obniżoną funkcją żucia a pogorszeniem funkcji poznawczych.

Materiały zostały opublikowane w: International Dental Journal Volume 69, Issue 5, October 2019, Pages 334-340