• Anoreksja i bulimia mają dewastujące konsekwencje dla zębów i dziąseł
  • Objawy zaburzeń odżywiania często najpierw manifestują się w jamie ustnej i niejednokrotnie tylko w tym rejonie

Zaburzenia odżywiania, Zęby cierpią pierwsze

Lekarze dentyści mogą pierwsi  identyfikować pacjentów z zaburzeniami odżywiania, gdyż w rejonie jamy ustnej  problem  ten manifestuje się   najwcześniej, a  niejednokrotnie jest jedynym obszarem,  w którym objawy występują.

Według National Disorder Association, na anoreksję, bulimię i innego typu zaburzenia odżywiania choruje 70 mln osób na świecie. I choć dolegliwości te mają druzgocące konsekwencje dla zdrowia psychicznego i relacji międzyludzkich, to wpływają również na całe ciało (w tym układ sercowo-naczyniowy, pokarmowy, neurologiczny i hormonalny).

 Objawy zaburzeń odżywiania, które  mogą być widoczne dla stomatologa:

  • erozja  zębów (z towarzyszącą nadwrażliwością),
  • zmniejszony wypływ śliny i powiększenie gruczołów ślinowych,
  • próchnica zębów,
  • zapalenie dziąseł i przyzębia.

Jak bulimia dewastuje zęby 

Zaburzenia odżywiania powodują znaczne szkody dla zębów, dziąseł i całej jamy ustnej. Prowokowane  wymioty powodują zakwaszanie jamy ustnej. Kwas żołądkowy  niszczy szkliwo. Dochodzi do kwasowej erozji szkliwa, czyli utraty tkanek twardych zęba. Szkliwo stopniowo staje się coraz cieńsze, aż w końcu odsłania zębinę i pojawia się ból. 

Ryzyko erozji zębów wśród osób chorych na bulimię może być 1,5–6-krotnie większe niż w u osób zdrowych (wg danych z Helsinki University Central Hospital).

Co charakterystyczne dla zaburzeń odżywiania uszkodzenia szkliwa wywołane wymiotami najczęściej pojawiają się od strony podniebiennej zębów górnych i bocznych. Gdy szkliwo zanika, zęby szybko się ścierają i tracą na objętości. Mogą być również bardziej żółte, co świadczyć będzie o odsłonięciu zębiny, wewnętrznej warstwy zęba, która naturalnie ma właśnie odcień żółci. Obnażeniu może ulec nawet miazga zębowa.

 Picie gazowanych napojów. W zaburzeniach odżywiania to problem 

Uszkodzenia mogą powstać również na zewnętrznej stronie zębów, szczególnie przy spożywaniu dużej ilości kwaśnych napojów. Jak przyznają lekarze, niektórzy pacjenci, aby wypełnić pusty żołądek lub sprowokować wymioty, mogą wypijać prawie sześć litrów napojów gazowanych dziennie. Napoje tego typu ze względu na kwaśne pH i dużą ilość cukru, jeszcze bardziej rujnują zęby.

Powierzchnie żujące zębów trzonowych również mogą być w opłakanym stanie. W wyniku działania kwasów trzonowce tracą kształt i wysokość, doprowadzając do zaburzeń okluzyjnych. Wreszcie, w skrajnych przypadkach jadłowstrętu dziąsła cofają się, wystawiając na działanie kwasów również korzeń zęba.

Niedostatek śliny. Przy anoreksji  próchnica atakuje zęby szybciej 

Niedożywienie chorego zredukuje ilość śliny w jamie ustnej, co może spowodować suchość w ustach. Okresowe głodówki mogą także pozbawić organizm niezbędnych składników odżywczych (np. witaminy C, K i D) i skutkować stanami zapalnymi dziąseł.

Większa podatność na próchnicę, nadwrażliwość i przebarwienia
Pacjenci z zaburzeniami łaknienia są bardziej narażeni na próchnicę.  Zęby pozbawione szkliwa i śliny nie są właściwie chronione, a mechanizmy obronne organizmu osłabione. Na dodatek ludzie cierpiący na zaburzenia odżywiania spożywają więcej słodkich pokarmów podczas kompulsywnego objadania się oraz piją większe ilości gazowanych napojów, aby pobudzić wymioty.

Konsekwencją utraty tkanek twardych jest powstanie nadwrażliwości zębów na zimne i gorące temperatury, kwaśne i słodkie pokarmy, a nawet szczotkowanie. Z kolei zębina jest bardziej podatna na nieestetyczne przebarwienia w kontakcie z jedzeniem.

Mycie zębów może im szkodzić. Jak to robić właściwie

Wielu chorych chcąc pozbyć się nieprzyjemnego posmaku po wymiotach popełnia radykalny błąd – szczotkuje od razu zęby wcierając żrące kwasy w szkliwo, czym jeszcze bardziej je osłabia. Niektórzy pacjenci mogą myć zęby nawet kilkanaście razy dziennie, narażając je na dodatkowe uszkodzenia!

Stomatolodzy zalecają, aby po incydencie wymiotów przepłukiwać usta wodą, wodą z sodą oczyszczoną lub mlekiem, a zęby szczotkować dopiero po min. 30 minutach od wymiotów.

Jak pomaga  stomatolog chorym z zaburzeniami odżywiania

Każdy, kto cierpi na zaburzenia odżywiania, powinien znajdować się pod opieką specjalistów, również dentysty. Stomatolog może wdrożyć odpowiednie działania, jednak nie usunie przyczyny zaburzeń, dlatego choroba wymaga konsultacji psychologicznej. Pacjent w trakcie lub po terapii zaburzeń odżywiania wymaga jednak kompleksowego leczenia stomatologicznego m.in. terapii ubytków próchniczych, usunięcia kamienia nazębnego, wymiany wypełnień, a często również wieloetapowych zabiegów np. leczenia kanałowego, ekstrakcji zębów i leczenia nadwrażliwości zębiny. Defekty estetyczne również są znaczne, więc zniszczone korony zębów wymagają odbudowy protetycznej.