- Zaawansowane prace polskich naukowców nad procesem tworzenia struktur mogących mieć zastosowanie także w hodowaniu zębów.
- Polacy pracują nad wykorzystaniem silnie proregeneracyjnych komórek macierzystych z dziąseł.
- Japończycy w podobnych badaniach wykorzystują inne komórki macierzyste – z krwi pępowinowej.
Potencjał regeneracyjny tkanek jamy ustnej jest imponujący. W miejscu usuniętego zęba odbudowuje się struktura kostna, chrzęstna i nabłonkowa oraz tkanki nerwowe.
Czytaj więcej
Ruszają banki ósemek na komórki macierzystePotencjał tkanek dziąsła
- Na stronie PW Agnieszka Gadomska-Gajadhur z Wydziału Chemicznego PW, kierowniczka projektu SteamScaf tak tłumaczy założenia podjętej pracy: Postawiliśmy hipotezę, że tkanki dziąsła są w stanie przekształcić się w inne struktury, a szczególnie konkretna grupa komórek macierzystych. Chcemy zbadać możliwości ich wykorzystania. Dowiemy się, jakiego rodzaju tkanki można z nich wytworzyć.
Uczeni z PW stworzą strukturę rusztowania, na której zostaną osadzone komórki macierzyste w celu zapoczątkowania procesu wzrostu.
- Syntetyzujemy materiały, z których wykonane zostaną te rusztowania. Materiały będą w pełni biozgodne i resorbowane, czyli po pewnym czasie wchłoną się, a także biomimetyczne, bazujące na składnikach obecnych w naszym organizmie. Docelowo chcielibyśmy dostarczyć też pewne czynniki wzrostu dla tych komórek. Rusztowania będą miały głównie strukturę włóknistą, przypominającą trochę tkaninę czytamy na stronie PW wypowiedź dr hab. inż. Gadomskiej - Gajadhur.
Współpraca naukowa z UM w Poznaniu
W projekt zaangażowany jest zespół naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, którym kieruje prof. dr hab. Bartosz Kempisty z Zakładu Histologii i Embriologii. Ich zadaniem jest różnicowanie komórek w kierunku tkanek: kostnej, chrzęstnej lub nerwowej.
Prace te koordynuje z perspektywy stomatologicznej dr hab. Marta Dyszkiewicz-Konwińska.
Weryfikacją uzyskanych struktur zajmą się ośrodki naukowe z Czech i Wielkiej Brytanii.
Duże znaczenie w pracach ma ta ich część, która obejmuje tworzenie tkanki nerwowej. O ile uda się wyhodować neurony i tkankę nerwową – powstanie szerokie pole do realizacji przeszczepów np. w obrębie rdzenia czy nerwów obwodowych.
Czytaj więcej
Farmy nowych zębów coraz bliżejImplanty nie rozwiążą wszystkich problemów
Wszczepianie implantów nie jest metodą rozwiązująca wszelkie problemy z bezzębnością. - Niestety, każda taka interwencja wiąże się z tym, że naturalna kość człowieka osłabia się i następny zabieg jest coraz trudniejszy – mówi dr hab. inż. Gadomska - Gajadhur.
Kolejny poważny problem to pacjenci z chorobami autoimmunologicznymi. U takich pacjentów często atakowana jest bowiem tkanka przy implancie. Zapalenia wokół implantów (periimplantitis) mogą prowadzić do utraty wszczepu.
Przypomnijmy, że dr hab. inż. Agnieszka Gadomska - Gajadhur, w rozmowie z dziennikarzem Rynku Zdrowia Jackiem Janikiem, tak opisywała przebieg prac zmierzających do opracowania procesu tworzenia struktur mogących mieć zastosowanie także w hodowaniu zębów:
Od 1 stycznia 2022 podjęliśmy prace nad projektem, który jest pochodną wcześniej realizowanych badań (chodzi o projekt SteamScaf, grant badawczy BIOTECHMED-3 finansowany ze środków Politechniki Warszawskiej Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza). Program realizowany jest we współpracy z naukowcami z Poznania. Spróbujemy wykorzystać komórki macierzyste zlokalizowane w dziąsłach do wyprowadzenia fragmentów kości i chrząstki. Być może z takich komórek za kilka lat uda się wyprowadzić pacjentom trzecie zęby.
Inna droga niż krew pępowinowa
Japończycy potrafią zrobić zawiązki zębowe na przykład dla dzieci, które się rodzą bez zawiązków zębów stałych. Takie przypadłości zdarzają się u dzieci również w Polsce. Przeszczepienie wyprowadzonych w laboratorium zawiązków powoduje, że rosną stałe zęby. Japończykom się to udało, tylko oni wykorzystali do tego inne komórki macierzyste – z bankowanej krwi pępowinowej. Mają jej dużo, natomiast my w Polsce praktycznie jej nie posiadamy.
W naszym projekcie chcemy wykorzystać komórki z dziąseł. Jest w nich dużo komórek macierzystych, bardzo silnie proregeneracyjnych, które można pobrać nieinwazyjnie. Z nich można wyhodować fragmenty kości czy fragmenty chrząstki. Znawcy tematu mówią, że być może również w przyszłości będzie można wyprowadzać komórki nerwowe. To dawałoby szansę na to, że kiedyś będziemy mogli odbudowywać na przykład rdzeń kręgowy.
Komentarze