• Na podstawie procesu wyrzynania się zębów stałych oceniany jest wiek biologiczny dziecka.
• Z ostatnich badań naukowych wynika, że  wczesne pojawienie się pierwszych trzonowców jest także oznaką stresu, z jakim zmaga się dziecko, gdy na przykład wychowuje się w ubogiej rodzinie.
• U takiego dziecka szybciej rozwija się nie tylko uzębienie, ale także zmienia się plastyczność mózgu, co może być przyczyną wolniejszej nauki w szkole.

Neurobiolog dr Allyson Mackey z Wydziału Psychologii Penn zastanawiała się, czy wcześniejsze wyrzynanie się pierwszych zębów trzonowych wskazuje na przyspieszone dojrzewanie u dzieci.

- Od dawna podejrzewam, że jeśli dzieci rosną zbyt szybko, ich mózgi dojrzewają i tracą plastyczność we wcześniejszym wieku. Takie dzieci będą mieć problemy w szkole z przyswajaniem wiedzy w takim samym tempie jak ich rówieśnicy. Oczywiście nie każde dziecko, które doświadcza stresu lub pochodzi z rodziny o niskich dochodach, przechodzi  przyspieszony rozwój – powiedziała dr Mackey, która bada rozwój mózgu. 

Wyniki badań przeprowadzonych przez dr Mackey potwierdziły jej hipotezę, że czas pojawiania się pierwszych stałych zębów trzonowych może być właśnie fizyczną odpowiedzią na stres w dzieciństwie.

- To naprawdę ważne, abyśmy potrafili wcześniej wykryć wczesne dojrzewanie – podkreśla badaczka. W tej chwili, głównym wyznacznikiem jest moment rozpoczęcia się zmian hormonalnych, ale to może być za późno na skuteczne interwencje. 

Laboratorium dr Mackey bada, w jaki sposób mózg zmienia się i rośnie w miarę procesu uczenia się ludzi. Udowodniono, że stres w dzieciństwie przyspiesza dojrzewanie, a dzieci, które wcześniej weszły w okres dojrzewania, są bardziej narażone na problemy ze zdrowiem fizycznym i psychicznym w wieku dorosłym.

Poza tym, z badań na małpach człekokształtnych wynika, że pojawienie się  trzonowców jest skorelowane z długością okresu dziecięcego. Podobnie, w przypadku ludzi, moment wyrzynanie się zębów często jest wykorzystywany do oceny wieku biologicznego.

Rezonans magnetyczny w badaniu procesu wyrzynania zębów stałych

W dwóch badaniach wzięło udział 117 dzieci w wieku od 4 do 7 lat, ich mózgi były badane za pomocą funkcjonalnego i strukturalnego rezonansu magnetycznego.  

W obrazowaniu T2 rezonansem magnetycznym można zobaczyć np. fazy rozwoju zęba. Dzięki temu badacze mogli sprawdzić, ile brakuje wyrzynającym się trzonowcom do przebicia linii dziąseł. Na potrzeby prowadzonego projektu nawiązano współpracę z prof. Muralidharem Mupparapu z wydziału stomatologii, by przy przy jego pomocy opracować nowatorską skalę do precyzyjnej oceny położenia każdego zęba.

Skala ta waha się od jednego do czterech - jeden, gdy ząb w ogóle się jeszcze nie rozwinął, natomiast cztery, oznacza ząb stały, który jest już równoległy z innymi zębami.

Każdy z czterech trzonowców był oceniany, wyniki zostały uśrednione dla każdego dziecka. Porównując tę ocenę  z takimi czynnikami jak wiek i płeć, naukowcy sprawdzali, czy istnieje związek między środowiskiem, w jakim dziecko rośnie, a wyrzynaniem się trzonowców.