•  Czy odchylenie głowy do tyłu na fotelu stomatologicznym może powodować udar mózgu?
  • W Szwecji dwójka pacjentów miała objawy udaru mózgu po wizycie u dentysty.
  • W obu przypadkach leczenie wymagało mocnego odchylenia głowy do tyłu.

Dwoje pacjentów: mężczyzna i kobieta przeszli zabiegi stomatologiczne, podczas których dentysta mocno odchylił im głowę do tyłu, aby uzyskać lepszy dostęp do leczonego miejsca. Dwójka trafiła do szpitala z objawami  neurologicznymi.

Pacjenci przeżyli, ale ich przypadki wskazują, że może istnieć związek między  objawami udaru a nadmiernym odchylaniem głowy podczas rutynowego leczenia stomatologicznego, podkreśla Victor El-Hajj, jeden z autorów pracy, student trzeciego roku medycyny w Instytucie Karolinska w Sztokholmie.

Opis dwóch przypadków umieścił periodyk  Neurologist.

Niedowład twarzy po wykonaniu mostu protetycznego

67-letni mężczyzna udał się do dentysty w celu wykonania mostu protetycznego. Nigdy wcześniej nie wystąpiło u niego zdarzenie naczyniowo-mózgowe, ale przyjmował leki na nadciśnienie.

Na czas 45-minutowego zabiegu podano mężczyźnie znieczulenie miejscowe, miał pozostawać z głową mocno odchyloną do tyłu, co dawało dentyście lepszy dostęp do opracowywanego rejonu. Po zakończeniu zabiegu pacjent stwierdził, że ma zawroty głowy i nie może wstać z fotela dentystycznego.

Natychmiast został przetransportowany do szpitala, gdzie wykonano badania neurologiczne. Miał dysmetrię, mimowolne ruchy gałek ocznych, pozytywny objaw Romberga, niedowład twarzy i problemy z połykaniem. Objawy te były zgodne z bocznym zespołem rdzeniastym, a obrazowanie rezonansem magnetycznym  i angiografia rezonansu magnetycznego potwierdziły diagnozę.

Po podaniu heparyny stan pacjenta poprawił się. Po 17 dniach pobytu w szpitalu wrócił do domu, mimo że nadal miał niewielkie trudności z przełykaniem i niepewnie chodził. 

Zawroty głowy po ekstrakcji

64-letnia kobieta zgłosiła się do dentysty z powodu źle dopasowanej protezy. Pacjentka była otyła, od kilkudziesięciu lat paliła 30 papierosów dziennie i cierpiała na cukrzycę.

Badanie kliniczne wykazało ropę i przetokę w okolicy grzebienia lewej górnej szczęki. zaś zdjęcie rtg ujawniło zatrzymany ząb mądrości. Podczas zabiegu, trwającego 40 minut, wykonano ekstrakcję ósemki i usunięto  przetokę. Odpowiedni dostęp do zęba był możliwy po mocnym odchyleniu głowy do tyłu. Kobieta opuściła klinikę po zabiegu bez żadnych objawów neurologicznych.

Jednak następnego dnia zaczęła mieć zawroty głowy i straciła równowagę. Została przewieziona do szpitala, gdzie badanie neurologiczne wykazało dysmetrię, niedowład twarzy i obustronny objaw Babińskiego. Chociaż obrazowanie rezonansem magnetycznym  nie wykazało zmian, ale angiografia rezonansu magnetycznego  ujawniła wrodzoną hipoplazję prawej tętnicy kręgowej.

Przez dwa dni pacjentka otrzymywała heparynę. Objawy ustąpiły po dwóch dniach. Według diagnozy, kobieta miała przemijający napad niedokrwienny.

Ważna zmiana pozycji podczas długiego zabiegu stomatologicznego

Nie ma wystarczających informacji, aby zaproponować konkretne zalecenia profilaktyczne. Można jednak podjąć proste kroki, aby zmniejszyć ryzyko powikłań, ważne by w wywiadzie zwracać uwagę na wysokie ciśnienie krwi, cukrzycę i miażdżycę oraz o nawyki związane ze stylem życia, takie jak palenie.

U pacjentów wysokiego ryzyka, podczas długich zabiegów, dentysta  powinien robić co jakiś przerwy i pozwalać na przyjęcie wyprostowanej pozycji.

Ponadto, pacjenci którzy przeszli długotrwający zabieg powinni być monitorowani pod kątem objawów, takich jak ból głowy, ból szyi i niewyraźne widzenie.

- To szczególnie ważne, by w przypadku wystąpienia objawów neurologicznych  natychmiast otrzymali pomoc medyczną. Opóźnienie może spowodować poważne nieodwracalne szkody – podsumował wnioski z raportu  El-Haff. 

Syndrom salonu fryzjerskiego

Przypadki problemów neurologicznych u kobiety i mężczyzny, są pierwszymi jakie opisano w stomatologii. Jednak podobne problemy miały już miejsce po....myciu głowy u fryzjera.

Panuje przekonanie, że ułożenie pacjentów na fotelu dentystycznym nie powoduje żadnych problemów, jednak wcześniej już zgłaszano przypadki złego samopoczucia,  omdleń, nagłego wzrostu ciśnienia krwi i inne rzadkie objawy. Zatem nawet rutynowe leczenie stomatologiczne może w niektórych przypadkach powodować poważne zdarzenia neurologiczne.

Niewydolność kręgowo-podstawna i niedokrwienie tylnego krążenia może wystąpić podczas wygięcia szyi do tyłu, prawdopodobnie z powodu ucisku naczyń krwionośnych. Czynniki ryzyka chorób naczyń mózgowych, w tym: starszy wiek, cukrzyca i otyłość, mogą mieć w takich sytuacjach znaczenie.