• Każda z opcji technologii CAD/CAM w branży stomatologicznej: zamknięta, otwarta i selektywnie otwarta posiada zalety, ale także wady i kierowana jest do innego typu użytkowników.
  • Bezsprzeczną zaletą systemu zamkniętego jest ich prostota. Użytkownik nie musi się martwić wyborem materiału, integracją sprzętu i oprogramowania oraz pokrewnymi kwestiami.
  • Wraz z nabywaniem kolejnych doświadczeń przez użytkownika, ramy, w jakich może on korzystać z systemu zamkniętego, dość szybko stają się dla niego zbyt ciasne.

Technologia CAD/CAM to kamień węgielny każdego cyfrowego gabinetu stomatologicznego i każdego cyfrowego laboratorium protetycznego. Chociaż wszystkie rozwiązania umożliwiające digitalizację pracy lekarza i technika bazują na tym fundamencie, to efekty końcowe mogą być… różne. Dlaczego? Ze względu na otwartą, zamkniętą lub selektywnie otwartą architekturę programów CAD/CAM. Jakie są różnice pomiędzy architekturami i co wybrać do swojej praktyki? Sprawdzamy wspólnie z ekspertami ds. technologii medycznych: Grzegorzem Romkiem i Jakubem Szymaniakiem z RS-Team.

Czym są technologie CAD/CAM?

CAD to skrót od Computer Aided Design, czyli projektowania wspomaganego komputerowo, umożliwiającego przygotowanie wirtualnych modeli. W stomatologii pozwala to np. na opracowanie indywidualnie dopasowanych koron zębów.

CAM to z kolei skrót od Computer Aided Manufacturing, czyli wspomaganego komputerowo wytwarzania. Jest to technologia, która ”tłumaczy” stworzone w oprogramowaniu CAD obiekty na język zrozumiały dla maszyn, które projekt przenoszą do świata rzeczywistego – są to np. drukarki 3D czy frezarki stomatologiczne.

Szczegółowe informacje na temat CAD/CAM zebrano w artykule: „CAD/CAM: fundament cyfrowego gabinetu stomatologicznego”

Przez lata rozwoju technologii CAD/CAM, producenci stworzyli dwie główne drogi przygotowywania architektury tego typu systemów – zamkniętą i otwartą. Z biegiem czasu wykształciła się także swoista trzecia opcja – architektura selektywnie otwarta. Każda z tych opcji posiada zalety, ale także wady i kierowana jest do innego typu użytkowników.

A czym jest sama „architektura”? W najprostszy sposób można powiedzieć, że jest to sposób, w jaki zaprojektowane zostało urządzenie – to, jakie daje możliwości oraz opcje dla użytkownika i jakie ma ograniczenia. To logika stojąca za funkcjonowaniem danego urządzenia i obsługującego je oprogramowania.

Architektura zamknięta - prostota, za cenę możliwość

Rozwiązania CAD/CAM o architekturze zamkniętej pojawiły się na rynku około 20 lat temu, wraz z przyspieszeniem tempa rewolucji materiałowej w stomatologii i wycofywaniem złota na rzecz tlenku cyrkonu czy tytanu. Ich „zamkniętość” objawia się na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze, ograniczono („zamknięto”) katalog prac, których wykonanie umożliwia oprogramowanie przygotowane przez producenta. Innymi słowy, decydując się na zakup oprogramowania producenta A, lekarz czy technik z góry zna listę typów prac, które jest w stanie wykonać maszyna.

Drugie istotne ograniczenie dotyczy materiałów, które mogą być wykorzystane w procesie cyfrowego przygotowania pracy. Należy pamiętać, że wyłącznie bardzo wąskie, elitarne grono programistów jest w stanie tworzyć rozwiązania software’owe dla branży stomatologicznej – muszą oni idealnie rozumieć nie tylko kod????(zasady swoistego programowania???) , ale i samą specyfikę pracy lekarza czy technika oraz fizyczne właściwości materiałów, z jakimi ci pracują.

- Dlatego część producentów zdecydowała się na to, aby ich rozwiązania współpracowały (wykonywały dane prace) – tylko i wyłącznie z wykorzystaniem materiałów pochodzących z ich oferty - tłumaczy Grzegorz Romek, ekspert rynku Med-tech z firmy RS-Team .

Bezpieczeństwo w systemie zamkniętym

- Bezsprzeczną zaletą tego typu rozwiązań jest ich prostota. Użytkownik nie musi się martwić wyborem materiału, integracją sprzętu i oprogramowania oraz pokrewnymi kwestiami. Systemy zamknięte można porównać do swoistej „sieci bezpieczeństwa” dla techników i lekarzy, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę ze światem cyfrowej medycyny - wyjaśnia Jakub Szymaniak, ekspert rynku Med-tech z firmy RS-Team..

Ograniczony system nie pozwala na popełnienie ewentualnego błędu, a jednocześnie pozostawia na tyle swobody, aby można było wypracować pierwsze preferencje w zakresie pracy cyfrowej.

Z drugiej strony, wraz z nabywaniem kolejnych doświadczeń przez użytkownika, ramy, w jakich może on korzystać z systemu zamkniętego, dość szybko stają się dla niego zbyt ciasne i uniemożliwiają dalszy rozwój.

Czytaj także:
Stomatologia cyfrowa (architektura otwarta)
Stomatologia cyfrowa (architektura selektywnie otwarta)
Technologia cyfrowa w stomatologii - jaką architekturę wybrać?