• Pacjentce po zabiegu ekstrakcji dolnego trzonowca spuchła twarz i szyja, zaczęła odczuwać duszności oraz ból w klatce piersiowej
  • W szpitalu, do którego zgłosiła się kobieta z uczuciem duszności i bólem w klatce piersiowej, zdiagnozowano rozedmę śródpiersia
  • Rozedma śródpiersia to wyjątkowo rzadkie powikłanie zabiegu usuwania zęba
  • Czasami może się rozwinąć po ataku kaszlu, intensywnych ćwiczeniach, wskutek gry na instrumencie dętym

Rozedma po usunięciu zęba

39-letnia kobieta musiała usunąć dolny  ząb trzonowy. Planowy zabieg się odbył, ale już w 10 godzin później trafiła do szpitala przestraszona szybko zwiększającym się obrzękiem twarzy i szyi, dusznością oraz bólem w klatce piersiowej. Wcześniej była zdrowa, nic jej nie dolegało, podkreślają w pracy opisującej jej przypadek lekarze z Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.  

Lekarz, który  badał kobietę w szpitalu stwierdził "chrupiące" dźwięki w prawej części twarzy, szyi i klatce piersiowej. Tomografia komputerowa wykazała  rozedmę podskórną szyi oraz górnej części śródpiersia. Pacjentka została przeniesiona na oddział torakochirurgiczny. Przez dwa dni otrzymywała dożylnie profilaktyczną antybiotykoterapię, po czym została wypisana ze szpitala z zaleceniem kontynuacji obserwacji w Poradni Chirurgii Szczękowo-Twarzowej.

Przypadek został opisany w American Journal of Case Reports.

 Duża rozedma może zagrozić życiu

Rozedma śródpiersia, zwana również odmą śródpiersia, przytrafia się bardzo rzadko. Lekarze szacują, że nawet tylko u 1:10 tys. pacjentów zgłaszających się do szpitala. Najczęściej dotyka mężczyzn w wieku 20-40 lat.  To patologiczny stan, w którym wolne powietrze występuje w śródpiersiu, naciska na serce i większe naczynia krwionośne, utrudniając krążenie. Odma śródpiersia ma zwykle łagodny przebieg, tylko w sytuacjach skrajnych, gdy jest rozległą, może zagrozić życiu.

Bywa, że rozedma śródpiersia powstaje samoistnie, mogą do niej doprowadzić:

  • astma,
  • kaszel,
  • kichanie, 
  • wymioty,
  • intensywne ćwiczenia,
  • gra na instrumencie dętym.

Zdarza się jednak także na  wskutek urazu. Powietrze może się przedostać do śródpiersia, gdy do uszkodzenia krtani, tchawicy, oskrzeli dochodzi podczas leczenia (jedynie 0,05-0,35 proc. przypadków).

Rozedma śródpiersia po zabiegu u dentysty

Rozedma śródpiersia po zabiegu stomatologicznym jest niezwykle rzadka, mimo że codziennie na całym świecie kilka milionów ludzi przechodzi zabiegi stomatologiczne. Od 1973 r. w literaturze medycznej opisano zaledwie 37 przypadków, choć prawdopodobnie rzeczywista ich liczba jest mocno niedoszacowana, przypuszczają autorzy pracy.

Po zabiegu ekstrakcji zębów w 90 proc. przypadków objawy rozedmy występują bardzo szybko, bo już w ciągu 60 minut od zabiegu,. Ale bywa i tak, że coś złego zaczyna się dziać dopiero w tydzień po  usunięciu zęba.

Leczenie w większości przypadków wymaga jedynie kilkugodzinnej obserwacji i profilaktycznego podania antybiotyków. Jednak brak wiedzy na temat powikłań po interwencji stomatologicznej może prowadzić do zapalenia osierdzia, sepsy i niewydolności wielonarządowej, podkreślają lekarze z Torunia.

 Oddział ratunkowy. Kłopoty z diagnozą

 W przypadku bólu w klatce piersiowej u młodej zdrowej osoby dorosłej rozedma nie jest brana pod uwagę przez lekarza oddziału ratunkowego. 

Lekarze pracujący na oddziałach SOR nie powinni zapominać o możliwości rozwoju rozedmy śródpiersia, gdy do szpitala zgłasza się osoba skarżąca się na   niewyjaśniony bólu w klatce piersiowej, która niedawno przeszła zabieg  stomatologiczny. Pacjenci mogą nie kojarzyć wizyty u dentysty z wystąpieniem bólu w klatce piersiowej. Niedbale zebrany wywiad może utrudniać postawienie prawidłowej diagnozy, zwłaszcza gdy pacjent kategorycznie twierdzi, że nie przechodził ostatnio żadnego urazu, chorób płuc, nie miał też intensywnych  wymiotów (czyli typowych przyczyn rozedmy śródpiersia), przestrzegają autorzy pracy.