- Cellivia, poznańska firma biotechnologiczna pracuje nad innowacyjną metodą leczenia chorób przyzębia z wykorzystaniem komórek macierzystych z jamy ustnej
- Pierwszy etap badań zostanie zakończony w listopadzie 2022 r.
- Nowa metoda terapeutyczna będzie wykorzystywać właściwości egzosomów, czyli niewielkich pęcherzyków wydzielanych przez komórki
- Dowiedziono na gryzoniach, że egzosomy pochodzące z miazgi zęba mogą być wykorzystane w skutecznym leczeniu zapalenia przyzębia
- Obecne metody leczenia nie są skuteczne u ponad 30 proc. pacjentów z paradontozą. Brakuje rozwiązań, które stymulowałyby mechanizmy regeneracyjne organizmu
Czytaj więcej
Praca dla dentysty za 70 tys. funtów miesięcznie
Czytaj więcej
Lista Top 100 karier zawodowych. Medycy mają najlepiejLeczenie paradontozy. Przy pomocy własnych komórek
Trwa projekt badawczy nad wykorzystanie komórek macierzystych pozyskanych z jamy ustnej w regeneracji i rekonstrukcji ludzkich tkanek. Prowadzi go Cellivia, poznańska firma biotechnologiczna. Przewidywane zakończenie projektu z udziałem ochotników w listopadzie 2022 roku.
Jakie cele ma projekt badawczy:
- poznanie właściwości komórek macierzystych z miazgi zęba i dziąsła,
- prowadzenie hodowli pierwotnej,
- izolacja wydzielanych przez komórki egzosomów.
Otrzymane wyniki posłużą do dalszych badań nad zastosowaniem komórek macierzystych miazgi zęba, dziąsła i wydzielanych przez nie egzosomów w medycynie regeneracyjnej – przede wszystkim w leczeniu chorób przyzębia.
Czytaj więcej
Paweł Barucha wiceprezesem NRL ds. lekarzy dentystówEgzosomy. Komórki naprawiacze zniszczeń
Cellivia jako jedna z pierwszych firm w Polsce koncentruje się na badaniach nad tkankami i komórkami pozyskiwanymi z jamy ustnej. Projekt naukowy „Izolacja i charakterystyka egzosomów z ludzkich komórek miazgi i dziąsła hodowanych in vitro” jest kontynuacją wcześniejszych prac badawczych zespołu Cellivia poświęconych egzosomom, izolowanym z ludzkich komórek miazgi zęba i komórek dziąsła.
Wielkim krokiem w pracy nad nową metodą terapeutyczną będzie izolacja i poznanie właściwości egzosomów, czyli niewielkich pęcherzyków wydzielanych przez komórki, które zawierają DNA, RNA, lipidy, metabolity i białka.
Badania przeprowadzone na gryzoniach wskazują, że egzosomy pochodzące z miazgi zęba mogą być wykorzystane w skutecznym leczeniu zapalenia przyzębia. Ich zastosowanie skutkuje zmniejszeniem stanu zapalnego i szybszym tempem regeneracji obszaru objętego zapaleniem. Mają silne działanie przeciwzapalne i immunomodulujące, zwiększają także ekspresję genów niezbędnych do regeneracji tkanek, a także zdolność do łączenia się z biomateriałami, takimi jak np. kolagen.
Egzosomy pochodzące z komórek miazgi zęba mogą stanowić podstawę do opracowania nowej skutecznej metody leczenia zapalenia przyzębia u ludzi. Zespół z Poznania rozpoczyna pierwszy etap badań w tym obszarze.
Chore przyzębie. Powszechne wśród Polaków
Projekt zaakceptowała Komisja Bioetyczna przy Wielkopolskiej Izbie Lekarskiej.
W skład zespołu projektowego wchodzą: Martyna Baranowska – kierownik badania naukowego oraz laboratorium firmy Cellivia, Katarzyna Stefańska biolog molekularny i specjalistka ds. R&D oraz Ewa Tykwińska - biotechnolog. Projekt prowadzony jest we współpracy z kliniką stomatologiczną Matejki 7 w Poznaniu. W badaniu wezmą udział ochotnicy – pacjenci stomatologiczni.
W Polsce zaledwie jeden procent Polaków w wielu 33-44 lata ma zdrowe przyzębie!
Ponad 30 proc. dorosłych osób na świecie cierpi na parodontozę, która wiąże się z zapaleniem przyzębia. W Polsce na przewlekłą chorobę dziąseł cierpi około połowa wszystkich dorosłych osób, a aż 15 proc. ma stwierdzoną ciężką chorobę przyzębia. W Polsce zaledwie jeden procent dorosłych w wielu 33-44 lata ma całkowicie zdrowe przyzębie, jak wynika z raportu „Stan zdrowia jamy ustnej i jego uwarunkowania w populacji polskiej w wieku 35-44 i 65-74 lat w roku 2013”.
Dziś leczenie zapalenia przyzębia wiąże się z długotrwałą terapią i skupia się na usuwaniu bakterii przyzębia za pomocą technik mechanicznego oczyszczania, w tym scalingu i rootplaningu oraz antybiotykoterapii. Objawy choroby z reguły udaje się jedynie na krótko zredukować, bez trwałych efektów. Obecne metody leczenia nie są skuteczne u ponad 30 proc. pacjentów z ciężkim zapaleniem przyzębia. Brakuje rozwiązań, które stymulowałyby mechanizmy regeneracyjne organizmu, prowadząc do odbudowy tkanek przyzębia. Z pomocą mogą przyjść egzosomy.
Implant zębowy wypada. Jak zapobiegać
Z roku na rok obserwuje się więcej niepowodzeń w zabiegach implantacji. Przyczyn jest szereg. Wiele z nich powiązanych jest z zaburzonym procesem gojenia tkanek. W celu zapobiegania utracie implantu, nośnik wraz z egzosomami może stymulować kość, działać przeciwzapalnie oraz poprawiać przyczep dziąsłowy – uszczelniając go. Aktywacja lokalnych mechanizmów gojenia poprzez poprawę komunikacji międzykomórkowej podnosi odsetek powodzeń w zabiegach implantacji.
Zespół badawczy Cellivia widzi także potencjał leczniczy w terapii pourazowego i próchnicowego zapalenia miazgi. Egzosomy mogą wspomagać efektywność leczenia kanałowego podczas wypełniania okolic wierzchołka, podczas resekcji i wypełnień wstecznych w szczególności w sytuacjach trudno gojących się zmian okołowierzchołkowych. Mogą zapobiegać wystąpieniu nieodwracalnego zapalenia poprzez stymulację komórek miazgi przy pokryciu pośrednim i bezpośrednim. Zastosowanie egzosomów sprawdza się w sytuacjach trudno gojących się tkanek okołowierzchołkowych zęba, przy leczeniu w postaci resekcji wierzchołka korzenia i konieczności leczenia wstecznego – ponownie z użyciem nośnika jako produkt zamykający resekowane wierzchołki.
Jama ustna. Magazyn komórek macierzystych
Medycyna XXI wieku to medycyna oparta na terapiach z wykorzystaniem komórek macierzystych, również tych pochodzących z jamy ustnej - miazgi zęba czy dziąsła. Liczba badań naukowych dot. potencjału regeneracyjnego tkanek i komórek z jamy ustnej rośnie z miesiąca na miesiąc. Pojawiają się kolejne badania kliniczne z zakresu medycyny regeneracyjnej wykorzystujące komórki z jamy ustnej w stomatologii do leczenia takich chorób jak: zapalenie przyzębia i regeneracja tkanek przyzębia, regeneracja miazgi. Inne toczące się badania kliniczne testują komórki z jamy ustnej m.in. w regeneracji kości, rozszczepie podniebienia, leczeniu Covid-19, cukrzycy typu I czy choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego.
Tkanka ta jest szczególnie atrakcyjnym źródłem komórek, które dzięki właściwościom regeneracyjnym, mogą być z powodzeniem wykorzystywane w stomatologii oraz medycynie, w terapii wielu schorzeń. Ich zastosowanie badane jest w okulistyce, neurologii - głównie w chorobach o podłożu neurodegeneracyjnym, ortopedii, dermatologii a nawet niektórych chorobach sercowo-naczyniowych! A prosty i nieinwazyjny sposób pozyskania tej tkanki od pacjenta otwiera drogę do szerokiego jej zastosowania, mówi Zuzanna Stern, Prezes spółki Cellivia SA, która jako jedna z pierwszych w Polsce prowadzi badania z obszaru jamy ustnej.
Dotąd bogatym źródłem komórek macierzystych był szpik kostny, krew obwodowa lub krew pępowinowa, pobrana w czasie porodu. W praktyce nie każdy pacjent mógł więc skorzystać z zasobów swojego organizmu, aby zabezpieczyć się w dostępny materiał biologiczny do potencjalnego wykorzystania w sytuacji choroby i konieczności zastosowania w terapii, dodaje Zuzanna Stern.
Dotychczas zespół opracował metody pozwalające na efektywne pozyskiwanie ściśle określonych populacji komórek z jamy ustnej, które z uwagi na swoje właściwości, stanowią cenne źródło komórek macierzystych.
Komentarze