Najbliższa przyszłość to całkowite odejście od rejestracji zdjęć rentgenowskich na nośnikach analogowych i przejście na radiografię cyfrową w gabinetach stomatologicznych - ze względu na przewagę cyfrowych systemów obrazowania nad filmami rentgenowskimi.

Do zalet radiografii cyfrowej należy redukcja dawki promieniowania rentgenowskiego koniecznej do otrzymania zdjęcia, wysoka rozdzielczość obrazu, możliwość regulacji kontrastu i jasności radiogramu czy zastosowania filtrów pozwalająca na dopasowanie parametrów zdjęcia do potrzeb diagnostycznych (ocena próchnicy, choroby przyzębia brzeżnego itp.).

Nie bez znaczenia jest także dysponowanie więcej niż jedną kopią zdjęcia (dla pacjenta, dla lekarza, do archiwum, do konsultacji).

Jednocześnie należy mieć na uwadze zwiększenie poziomu ochrony danych wrażliwych, do jakich należą zdjęcia rentgenowskie wraz z danymi osobowymi pacjenta. Warto pamiętać, że cyfrowe zdjęcia rentgenowskie mogą zostać poddane manipulacji i wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem.

W niedługim czasie powinny zostać wprowadzone zmiany w przepisach dotyczących ochrony radiologicznej pacjenta w gabinecie stomatologicznym – według danych z piśmiennictwa nie ma naukowych przesłanek co do zasadności stosowania fartuchów osłonnych do zdjęć pantomograficznych i wewnątrzustnych. Są one stosowane zgodnie z aktualnymi przepisami oraz mają wartość psychologiczną dla pacjenta, który w tej sposób czuje się bezpieczniejszy, należycie chroniony.

W bliskiej przyszłości obserwować będziemy dalsze upowszechnianie się tomografii stożkowej CBCT. Zapewne nie będzie tak, że każdy lekarz dentysta posiadałby taki aparat w swoim gabinecie, tak jak nie każdy dysponuje aparatem pantomograficznym. Pamiętać jednak trzeba, że niemal w każdej specjalności lekarsko - dentystycznej istnieją wskazania do wykonywania badań CBCT, a więc wszyscy stomatolodzy powinni z nich korzystać. Być może z czasem, w związku z obserwowaną redukcją dawki promieniowania rentgenowskiego koniecznej do zarejestrowania tomografii stożkowej, badania CBCT całkowicie zastąpią zdjęcia pantomograficzne. Te drugie są podatne na błędy techniczne, trudne do analizy oraz nie przedstawiają wszystkich struktur w obrębie części twarzowej czaszki, a jedynie te objęte obrazowaną warstwą.

Jednocześnie wzrost liczby wykonywanych stomatologicznych badań radiologicznych sprawi, że jeszcze bardziej istotna stanie się kwestia ich opisywania. W tej chwili, według polskiego ustawodawstwa „zdjęcia stomatologiczne rentgenowskie opisuje lekarz radiolog lub lekarz dentysta po odpowiednim przeszkoleniu w zakresie radiologii szczękowo-twarzowej”. Nie ma wykładni prawnej, która mówi, co oznacza „odpowiednie przeszkolenie”. W związku z tym można prognozować, że rozpowszechnią się systemy teleradiologii, które pozwalają na zdalne opisywanie badań radiologicznych, dzięki korzystaniu z usług „odpowiednio przeszkolonych” specjalistów.

Dalsza przyszłość to zastępowanie metod obrazowania, opartych na potencjalnie szkodliwym promieniowaniu rentgenowskim, technikami nie posługującymi się promieniowaniem jonizującym. Wymienić tu można zastosowanie tomografii magnetycznego rezonansu jądrowego do diagnostyki próchnicy czy żywotności miazgi, większe rozpowszechnienie ultrasonografii w diagnostyce schorzeń jamy ustnej oraz wykorzystanie metod opartych na wiązce światła.

Nie można wykluczyć, że wraz ze wzrostem liczby wykonywanych badań diagnostycznych oraz liczby obrazów przypadających na jedno badanie, liczba lekarzy opisujących te badania będzie niewystarczająca. Wraz z udoskonaleniem automatycznych, samouczących się systemów wykrywania zmian patologicznych na zdjęciach rentgenowskich rola radiologa ulegnie ograniczeniu do konsultacji i przypadków trudnych, z którymi system komputerowy samodzielnie sobie nie poradzi.

Prof. Ingrid Różyło-Kalinowska będzie gościem Targów FuturDENT (22 i 23 kwietnia w Warszawie) prezentujących najnowsze osiągnięcia stomatologii praktycznej, głównie aspekty związane z postępem technologicznym i cyfryzacją pracy w gabinecie dentystycznym.

Uczestnicy Targów będą mieli okazję uczestniczyć w indywidualnych konsultacjach z udziałem prof. Ingrid Różyło-Kalinowskiej. Zaplanowane są także warsztaty radiologiczne.