Prebiotyk to substancja, która stymuluje wzrost pożytecznych dla zdrowia bakterii lub ich prozdrowotne funkcjonowanie, zaś probiotyk to bakteria poprawiająca zdrowie, jeśli przyjmowana jest w odpowiednich dawkach. Grupa naukowców hiszpańskich pracująca jako Oral Microbiome Research Group przy organizacji Foundation for the Promotion of Health and Biomedical Research of Valencia Region właśnie opatentowała kilka środków wykorzystujących cenne właściwości bakterii.

Badacze dowiedli, że połączenie azotanów (czynnej biologicznie cząsteczki zawartej np. w warzywach) i bakterii występujących w jamie ustnej skutecznie chroni przed chorobami stomatologicznymi. Ta sama "kombinacja" zapobiega chorobom kardiologicznym i może mieć nawet korzystny wpływ u chorych na cukrzycę. Po raz pierwszy opracowano leczenie równocześnie działające we wszystkich tych problemach zdrowotnych.

Prace nad probiotykami i prebiotykiem stały się możliwe dzięki obserwacji, że różnorodne pożyteczne bakterie występujące w jamie ustnej  wykorzystują azotany (pochodzące głównie z warzyw) i zamieniają je w  tlenki azotu i azotyny, o których wiadomo że mają właściwości przeciwbakteryjne i w sposób naturalny rozszerzają naczynia krwionośne.

 Wyniki przeprowadzonych przez Hiszpanów badań potwierdziły że azotyny zarówno obniżają ciśnienie krwi i poprawiają stan jamy ustnej, jak neutralizują kwasy przyczyniające się do powstawania próchnicy, ale też eliminują patogeniczne bakterie powodujące krwawienie dziąseł i powstawanie nieprzyjemnego zapachu z ust.

I tak na przykład po zjedzeniu sałatki warzywnej, korzystne bakterie z jamy ustnej przetwarzają azotyny z warzyw w korzystne składniki dla zdrowia jamy ustnej. Naukowcy twierdzą, że jest to szybki proces i rozpoczyna się już od pierwszej chwili, gdy zaczynamy żuć warzywa. Niestety duża część azotynów jest tracona wskutek połykania rozdrobnionego pokarmu.

- Niemniej jednak sam ten proces jest fascynujący, ponieważ znaczna część tych azotynów przenika do krwi i jest przechwytywana przez gruczoły ślinowe, co sprawia, że występują w jamie ustnej na podwyższonym poziomie przez kilka godzin, mówi dr Alex Mira, kierujący badaniami.

Nasze ciało wykorzystuje te bakterie niczym przetwórnię - zmieniającą azotany w azotyny, których sam organizm nie jest w stanie wyprodukować.

- Tlenek azotu wykorzystywany jest przez komórki układu odpornościowego i poprawia wydolność fizyczną (przydaje się przy poprawianiu sportowych wyników), to tylko niektóre z jego funkcji. Przeprowadzana przez bakterie zamiana azotanów w azotyny ma niezwykle ważną rolę dla zdrowia, jeśli ktoś eliminuje wszystkie (a zatem i korzystne) bakterie z jamy ustnej stosując intensywnie antyseptyczny płyn do płukania ust, to podnosi ciśnienie krwi i obniża sprawność fizyczną, podkreśla dr Mira.