• W  czasie leczenia stałym aparatem ortodontycznym zamki i kleje, mocujące aparat do szkliwa zębów, zużywają się i przebarwiają w mało estetyczny sposób
  • Przebarwienia zachodzą pod wpływem bogatych w pigmenty pokarmów takich jak: czarna herbata, kawa, jogurt z owocami, sok wiśniowy, curry, coca-cola, czerwone wino
  • Płytka bakteryjna ma tendencję do gromadzenia się na aparacie ortodontycznym
  • Zaleca się, by w trakcie leczenia wady zgryzu nie zaniedbywać stosowania płynu do płukania ust. Zwłaszcza preparaty zawierające błękit brylantowy poprawiają wygląd aparatu ortodontycznego

Aparat ortodontyczny. Od gorszej strony

Leczenie wady zgryzu może trwać od kilku miesięcy do dwóch- trzech lat. W tym czasie nawet najwyższej jakości zamki i kleje mocujące aparat ortodontyczny do szkliwa zębów zużywają się i przebarwiają. Zmiany te są nieodwracalne i mało estetyczne.

Jednym z czynników wpływających na ten proces jest absorpcja silnych barwników z pokarmu. A tych nie brakuje w czarnej herbacie, kawie, owocowych jogurtach, soku wiśniowym czy czerwonym winie. Pigmenty zawarte w jedzeniu powodują ciemnienie szkliwa ale i  elementów składowych aparatów ortodontycznych.

Przebarwienia spowodowanych przez dietę to nie jedyny kłopot osób prostujących zęby. Gromadząca się na aparatach ortodontycznych płytka nazębna to już problem nie tylko estetyczny. Duże ilości nazębnego nalotu znacznie zwiększają ryzyko próchnicy i zapalenia dziąseł.

Prostowanie zębów. Higiena jamy ustnej ma być bez zarzutu

Zatem priorytetem w czasie leczenia ortodontycznego powinno być zachowanie wyjątkowo dobrej higieny jamy ustnej. Ale i tu na pacjenta  czyhają pułapki. Z jednej strony regularne i dokładne mycie zębów zapobiega próchnicy, powstawaniu płytki nazębnej, białym plamom na szkliwie i zapaleniu dziąseł, ale też zbyt intensywne szczotkowanie może stać się przyczyną  mikropęknięć szkliwa i powstawania otarć.

Na rynku jest wiele środków służących do higieny jamy ustnej w trakcie leczenia ortodontycznego. Niektóre z nich powodują ciemnienie płytki nazębnej. Dzięki temu efektowi można precyzyjniej delikatnie usuwać ją szczoteczką do zębów. 

Producenci chętnie wykorzystują w tych środkach barwnik spożywczy CI 42090 - tzw. błękit brylantowy (Brilliant Blue). Polecany jest dla dzieci, ponieważ pomaga im poprawnie  szczotkować zęby. 

Te same produkty mogą być równie użyteczne dla pacjentów ortodontycznych w utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej. Tyle że do tej pory nie prowadzono badania, które sprawdziłoby w jaki sposób działają preparaty na  bazie błękitu brylantowego  na elementy  aparatów ortodontycznych.  Co więcej, niektórzy producenci środków zawierających ten składnik ostrzegają, że może on  przebarwić części aparatów ortodontycznych. 

Naukowcy z Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie oraz Instytutu Stomatologii CM Uniwersytetu Jagiellońskiego, przeprowadzili  badania nad zmianami, jakie pod wpływem śliny i płynów zawierających błękit brylantowy zachodzą w aparatach ortodontycznych. 

Coraz gorszy wygląd aparatu ortodontycznego? Tak nie musi być

 Płyn do płukania ust, zawierający substancję wybarwiającą płytkę nazębną,  jest korzystny nie tylko dla higieny zębów. Podczas badania okazało się, że może pozytywnie wpływać także na wygląd samego aparatu ortodontycznego.

Pacjent, noszący stały aparat ortodontyczny, nie jest w stanie zapobiec żółknięciu zamków pod wpływem różnych barwników zawartych w jedzeniu. Na domiar złego wokół zamków szybciej gromadzi się kamień, gdyż jego powierzchnia jest lekko chropowata, a do takich miejsc bakterie szybko przywierają.

Barwnik z płynu pokrywa zamki aparatu ortodontycznego i na zasadzie odbijania  odpowiedniej długości fali świetlnej maskuje brunatne zabarwienie. Zatem pozwala osiągnąć efekt czystości na dwa sposoby. Nie tylko wskazuje miejsca, które należy doczyścić, ale też  niweluje zażółcenia.

Niebieski barwik poprawia wygląd zamków aparatu, które z upływem czasu ciemnieją. Zatem, w świetle polskiego badania, przeciwskazania producentów płynów z błękitem brylantowym nie mają uzasadnienia.

Praca opisująca badanie ukazała się w periodyku Materials.