• Po leczeniu próchnicy zęba pacjentka miała porażenie nerwu językowego. Rzadki przypadek powikłania wywołanego przez znieczulenie miejscowe opisał periodyk Oral and Maxillofacial Surgery Cases
  • Najprawdopodobniej uraz powstał w wyniku bezpośredniego zranienia igłą, mechanicznego ucisku podczas podawania środka znieczulającego  lub urazu chemicznego wywołanego lekiem
  • Po kilku miesiącach leczenia nastąpiła poprawa w zakresie ruchu i czucia języka. Niemal zniknęły także problemy z mową.

Znieczulenie u dentysty. Nie zawsze działa

64-letnia kobieta zgłosiła się do swojego dentysty ogólnego w celu leczenia  próchnicy zęba nr 31. Stomatolog planował przeprowadzić zabieg w znieczuleniu miejscowym, metodą blokady nerwu zębodołowego dolnego. Jednak nie udało się uzyskać odpowiedniego poziomu analgezji i lekarz podał w okolicę dna jamy ustnej 4 proc. prylokainy i 4 proc. artykainy.

Wkrótce po zabiegu pacjentka skarżyła się na problemy z mówieniem i skrzywienie języka w prawo. Kobieta została skierowana do szpitala University of Tennessee Medical Center – Knoxville. W badaniu klinicznym stwierdzono znaczną dyzartrię oraz skręcenie języka w prawo. Ocena sensoryczna wykazała głęboką niedoczulicę przy ukłuciu, lekkim dotyku i ucisku prawej grzbietowej części języka. Rezonans mózgu nie wykazał ani incydentu naczyniowo-mózgowego ani innej patologii neurologicznej.

Przykry w skutkach uraz podczas leczenia próchnicy zęba

U pacjentki rozpoznano uraz nerwu podjęzykowego i językowego po stronie prawej. Mógł on zostać wywołany przez:

  • bezpośrednie neurotoksyczne działanie środka znieczulającego,
  • uraz  powstały w wyniku ucisku nerwów
  • zranienie igłą podczas podawania środka przeciwbólowego.

Pacjentkę skierowano do logopedy w celu wykonania ćwiczeń logopedycznych, oraz na zabiegi elektrostymulacji nerwowo-mięśniowej. Po kilku miesiącach leczenia nastąpiła poprawa w zakresie ruchu i czucia języka. Niemal zniknęły także  problemy z mową.

Uraz z katastrofalnymi skutkami

Nerw podjęzykowy jest dwunastym nerwem czaszkowym. To nerw ruchowy dla wszystkich mięśni języka, z wyjątkiem podniebienno-językowego, zatem jest ściśle zaangażowany w mowę i połykanie.  Jego uraz  może mieć katastrofalne skutki.

Najczęściej do łagodnego urazu może dojść pośrednio podczas intubacji jamy ustnej czy ekstrakcji zębów, a jego skutki szybko przemijają. Bezpośredni uraz skutkuje dużo poważniejszymi problemami  z mową oraz połykaniem, informuje Oral and Maxillofacial Surgery Cases.

Uraz nerwu może być wywołany mechanicznie - bezpośrednio przez nacisk wywierany na nerwy podczas iniekcji, albo zranienie samą igłą. Natomiast kliniczne znaczenie neurotoksyczności miejscowych środków znieczulających jest przedmiotem dyskusji. Niedawne badania wykazały, że częstość  uszkodzeń nerwów waha się od 0,02 do 0,5 proc. przypadków. Są one krótkotrwałe, dotyczą nerwów czuciowych i ustępują w ciągu 4 tygodni.

- Klinicyści powinni przeprowadzić pełną diagnostykę, badając patologię nerwu podjęzykowego, wskazuje dr Christopher Scott z Department of Oral and Maxillofacial Surgery, University of Tennessee Medical Center.