Według badań opublikowanych przez Nature Communications myszy, których dziąsła były pozbawione samotnych komórek sensorycznych (ang. solitary chemosensory cells – SCC) przechodzą bardziej zaawansowaną formę paradontozy i mają zwiększoną utratę kości zębodołu.

Dziąsłowe SCC człowieka grają ważną rolę w regulowaniu składu mikrobiomu jamy ustnej, stąd nadzieja naukowców, że ich odkrycie może być wykorzystane w przyszłości w zindywidualizowanej terapii chorób przyzębia. Zaburzenia równowagi między bakteriami i innymi mikroorganizmami zasiedlającymi jamę ustną jest przyczyną paradontozy, głównej przyczyny utraty zębów. Do chwili obecnej niewiele wiadomo na temat receptorów gospodarza, które wykrywają i rozpoznają patogeniczne bakterie i ich metabolity.

Tymczasem samotne komórki sensoryczne są wyposażone w TAS2R i ogniwa ścieżki sygnałowej gorzkiego smaku, dzięki którym wykrywają patogeniczne bakterie, po czym uruchamiają reakcje obronne mające ograniczyć infekcję. Do tej pory wiedziano, że SCC występują w różnych rejonach ciała, na przykład w układzie pokarmowym czy moczowym.

Prof. Xin Zheng, z National Clinical Research Center for Oral Diseases w West China Hospital of Stomatology na potrzeby eksperymentu wywoływał paradontozę u myszy. Po tygodniu pobierano próbki mikroorganizmów jamy ustnej by wyekstrahować bakteryjne DNA oraz sprawdzano poziom utraty kości zębodołu. Nie tylko zmiany chorobowe były bardziej nasilone u gryzoni pozbawionych komórek SCC, ale także myszy te miały większe ilości bakteryjnego biofilmu, skład mikrobiomu stawał się mniej różnorodny i zaczynały dominować patogeniczne formy drobnoustrojów. W konsekwencji zaostrzał się u tych myszy stan zapalny.

Natomiast w grupie gryzoni z prawidłowym składem komórek zmysłowych stymulowanie receptorów gorzkiego smaku (TAS2R) zwiększało produkcję przeciwbakteryjnych cząsteczek, jak wynika z obserwacji przeprowadzonych przez prof. Xin Zheng.

U ludzi różnice genetyczne w receptorach gorzkiego smaku są dość rozpowszechnione. Zatem za pomocą jakiejś prostej metody skryningu, łatwej do przeprowadzenia w gabinecie stomatologicznym, wykrywającej dysfunkcje w odpowiedzi odpornościowej wywoływanej przez TAS2R, można by zidentyfikować pacjentów szczególnie podatnych na infekcje jamy ustnej, pisze  Prof. Xin Zheng.

Pozostaje teraz tylko opracować taką metodę testową. 

Więcej: nature.com