• Zęby mleczne jako repozytorium danych na temat warunków życia.
• Zęby mogą być wykorzystywane do wszechstronnych badań nad czynnikami ryzyka dla zdrowia we wczesny dzieciństwie, ale i w późniejszym wieku.
• Dzięki zębom mlecznych pozostałym po badaniu ekspozycji na promieniowanie jonizujące, które było prowadzone w latach pięćdziesiątych XX wieku, będzie można teraz wykorzystać do badania zaburzeń funkcji poznawczych w starszym wieku.

Historia badania mleczaków, które przypieczętowało losy zimnej wojny

W połowie XX wieku na terenie Stanów Zjednoczonych prowadzono  intensywne naziemnych próby  broni jądrowej w ramach zimnej wojny.  Projekt badawczy Baby Tooth Survey  zainicjowany w 1958 r. przez Komitet ds.Informacji Nuklearnej Greater St. Louis we współpracy z Saint Louis University i Washington University School of Dental Medicine miał ujawnić  skutki opadu jądrowego  poprzez analizowanie poziomów  pierwiastków    radioaktywnych (głównie strontu-90),  które  zostały  wchłonięte  przez zęby mleczne  małych dzieci.

 Ostatecznie w ramach projektu do 1970 r. zebrano ponad 320 tys. mleczaków. Wykazano, że poziom strontu -90 u dzieci stale wzrastał, okazało się że u dzieci urodzonych w latach pięćdziesiątych XX-go wieku jest on niższy (nawet 50-krotnie), niż u tych  urodzonych w 1963 r. Odkrycie to pomogło przekonać prezydenta USA Johna F.Kennedy'ego do podpisania Traktatu o częściowym zakazie prób jądrowych z Wielką Brytanią i Związkiem Radzieckim, który zakończył naziemne testy broni jądrowej,  które uwalniały do atmosfery duże ilości promieniotwórczego materiału.

Zapowiedź choroby neurodegeneracyjnej w mlecznych zębach

W obecnie prowadzonym badaniu te same mleczaki mogą posłużyć do badania procesów demencji. Istnieją dowody uzyskane z prac prowadzonych na modelach zwierzęcych, że ekspozycja na promieniowanie jonizujące we wczesnym wieku może oddziaływać na zdrowie w późniejszym wieku.

 Jednak w przypadku ludzi ten związek przyczynowo-skutkowy jest niezwykle trudny z powodu problemów z uzyskaniem informacji na temat ekspozycji organizmu na szkodliwe czynniki przed 60-70 laty. Tymczasem zachowane mleczaki są idealnym źródłem danych, wyjaśnia autor pracy  dr Marc Weisskopf z Uniwersytetu Harvarda T.H. Chan School of Public Health.

Zęby z przeszłością

Blisko 100 tys. mlecznych zębów, które pozostały po badaniu Baby Tooth Survey, znaleziono na Uniwersytecie Waszyngtońskim w St. Louis w 2001 r. Odkrycie zębów, a także kart informacyjnych dawców  było wielkim zaskoczeniem. Badanie na obecność strontu-90  wymagało miażdżenia mleczaków na proszek, sądzono więc, że cały zbiór uległ zniszczeniu w trakcie projektu. Stąd odkrycie partii mleczaków było dużym zaskoczeniem.