.

Na długotrwałą suchość jamy ustnej cierpi ok. 40 proc. pacjentów z nowotworami głowy i szyi. Dolegliwość, powoduje nie tylko problemy z jedzeniem, spaniem, mową, ale przede wszystkim zmniejsza jakość życia i prowadzi do izolacji społecznej. Kserostomia może prowadzić także do rozwoju próchnicy kwitnącej, gdyż brak śliny umożliwia szybki wzrost bakterii. Obecne próby leczenia dolegliwości są często nieskuteczne i bardzo kosztowne.

Z problemem postanowili zmierzyć się naukowcy z Holandii. Badacze z University Medical Center w Utrechcie (UMCU), jako pierwsi postawili tezę, że możliwe jest zmniejszenie kserostomii u pacjentów leczonych radioterapią na raka głowy i szyi. Przeprowadzili największe - jak do tej pory - badanie wykazujące związek między dawkami promieniowania do gruczołów podżuchwowych a ich produkcją śliny.

Badacze UMCU skupili się na ocenie zastosowania radioterapii z modulacją intensywności wiązki (IMRT). To technika realizowana poprzez określoną ruchomość poszczególnych listków kolimatora (MLC) w trakcie włączonej wiązki promieniowania. Pozwala to na dowolne modulowanie (malowanie) rozkładu dawki w obszarze guza i otaczających go tkankach. Radioterapia z zastosowaniem tej techniki określana jest często napromienianiem szczelinowym, ponieważ dawka promieniowania dostarczana jest w wyniku ciągłego otwierania się i zamykania listków w różnych miejscach zaplanowanego pola terapeutycznego.

Według Holendrów to właśnie IMRT miałaby pozwolić na oszczędzenie ślinianki podżuchwowej.

Główny celem badania było określenie maksymalnej dawki promieniowania i obserwacja jak wpłynie ona na kserostomię.

W badaniu wzięło udział 50 pacjentów z rakiem gardła, w którym komórki nowotworowe nie migrowały do węzłów chłonnych, nie dawały też przerzutów do innych części ciała.

W okresach: po sześciu tygodniach oraz po roku, badacze mierzyli przepływ śliny z gruczołów podżuchwowych i przyusznych. Wyłapywali ją z języka do specjalnie zaprojektowanych kubków. Pacjenci mieli również możliwość subiektywnej oceny suchości w jamy ustnej dzięki specjalnie opracowanemu kwestionariuszowi.

Okazało się, że przepływ śliny gruczołów podżuchwowych były znacznie wyższy 6  tygodni i rok po rozpoczęciu badania u pacjentów, którzy otrzymywali dawkę do ślinianki podżuchwowej mniejszą niż 40 Gy. Przełożyło się to na mniejszą liczbę skarg na uczucie suchości w jamie ustnej.

Naukowcy są przekonani, że ich badanie zachęca do stosowania maksymalnej dawki 40 Gy dla ślinianki podżuchwowej.

Źródło: DrBicuspid.com