• Według najnowszego przeglądu piśmiennictwa na temat związku między otyłością a chorobami przyzębia, otyłość wiąże się z gorszym stanem dziąseł.
• Nadwaga zwiększa ryzyko chorób przyzębia o 11 proc., natomiast otyłość podwyższała to ryzyko dwukrotnie. Ryzyko średnio i mocno zaawansowanej paradontozy rosło o 12 proc. - u osób z nadwagą i o 27 proc. - u osób otyłych.
• Ta zależność jest dwustronna - leczenie  chorób przyzębia znacznie zmniejsza poziom biomarkerów biochemicznych charakteryzujących stan otyłości.
• Stomatolodzy powinni być świadomi złożoności tego problemu i motywować swoich pacjentów do kontrolowania masy ciała oraz utrzymywania właściwej higieny jamy ustnej.

Choroby  przyzębia wiążą się z wieloma zaburzeniami ogólnoustrojowymi, w tym otyłością. Otyłość zaś  predystynuje  do różnych chorób współistniejących i powikłań. Oba problemy zdrowotne łączy przewlekły stan  zapalny, podkreśla dr. Carina Silva-Boghossian, z Federal University of Rio de Janeiro School of Dentistry.

Przewlekły stan zapalny, charakterystyczny dla otyłości prawdopodobnie wpływa na tkankę dziąseł oraz mikrobiom jamy ustnej. Brazylijska badaczka zrobiła przegląd najnowszej literatury śledzącej wpływ otyłości na wyniki leczenia periodontologicznego a także prac analizujących na ile leczenie periodontologiczne może poprawić biomarkery ogólnoustrojowe u osób otyłych.

Przegląd ukazał się w Current Oral Health Reports.

Otyłość promuje bakterie chorobotwórcze?

 Z przeglądu literatury wynika, że otyłość wiąże się z obecnością bakterii powodujących choroby dziąseł. Na przykład w jednym z badań stwierdzono, że młodzi dorośli otyli lub z nadwagą (klasyfikowani wg wskaźnika masy ciała BMI) mają wyższy poziom patogennych gatunków Tannerella forsythia i Porphyromonas gingivalis niż osoby o prawidłowej masie ciała. Gdy badane są inne parametry otyłości jak obwód talii, obwód bioder i stosunek talii do bioder, wnioski są podobne.

Ponadto otyłe osoby mają gorszy stan dziąseł, co sugeruje, że odpowiedź tkanki dziąseł na obecność periodontogennych bakterii może być zaburzona w wyniku ogólnoustrojowej reakcji zapalnej, charakterystycznej dla otyłości. 

Leczenie perio poprawia biomarkery otyłości

Okazuje się, że samo leczenie chorób przyzębia może  znacznie obniżyć poziom kilku biomarkerów otyłości w surowicy, które obrazują stan zdrowia  ogólnoustrojowego.

W szczególności wyraźne zmiany wykryto w przypadku:
- białka wiążącego retinol 4 (RBP4),  syntetyzowanego w wątrobie i tkance tłuszczowej, które wiąże i transportuje witaminę A z wątroby do tkanek obwodowych
- czynnik martwicy nowotworu alfa ( TNF-α), silny hormon i endokrynny mediator funkcji zapalnych i immunologicznych, wydzielany przez komórki układu odpornościowego.

Niektóre badania biomarkerów łączyły również leczenie przyzębia z dietą niskokaloryczną. Co ciekawe, korzystne efekty leczenia przyzębia stwierdzono we wszystkich leczonych grupach, z lub bez redukcji masy ciała. Jednak potrzebne są dalsze badania, aby lepiej zrozumieć mechanizmy, które za to odpowiedzialne, napisali brazylijscy naukowcy.

Wpływ otyłości na leczenie parodontozy

Autorzy starali się również zbadać wpływ otyłości na leczenie chorób przyzębia, ale nie byli w stanie dojść do jednoznacznych wniosków.

Niektóre prace dowodzą, że otyłość ma związek z gorszymi wynikami klinicznymi w leczeniu parodontozy,  jedno badanie nawet wykazało bardzo silny efekt porównywalny z paleniem papierosów. Pozostałe badania nie prowadziły do takich wniosków.

Niezależnie od sprzecznych wyników badań, autorzy podkreślają, że dentyści powinni przykładać szczególne znaczenie do leczenia chorób przyzębia u otyłych pacjentów. Nie wolno zapominać, że otyłość jest przewlekłą chorobą metaboliczną, a leczenie periodontologiczne powinno być częścią kompleksowego leczenia otyłości – podsumowują autorzy pracy.

Czytaj także: Na tropie powiązań otyłości i zapalenia przyzębia