•  Opieka dentystyczna jest jedną z największych niezaspokojonych potrzeb w zakresie opieki zdrowotnej u dzieci, zwłaszcza w krajach o niskich i średnich dochodach. Przyczyną są wysokie koszy świadczeń stomatologicznych.
  • Diaminofluorek srebra czyli SDF w społecznych programach próchnicowych to łatwo dostępny i niedrogi sposób na  promowanie zdrowia jamy ustnej.
  • SDF może poprawić stan zdrowia jamy ustnej dzieci zwłaszcza w grupach społecznych o niskich dochodach.

Nieleczona próchnica zębów stałych jest najczęstszym schorzeniem wśród dorosłych w krajach o niskich i średnich dochodach, ale także w krajach bardziej rozwiniętych gospodarczo. Ponadto dzieci  są poważnie dotknięte próchnicą zębów mlecznych, na którą co roku cierpi blisko  530 milionów dzieci. 

Gdy na leczenie próchnicy pieniędzy publicznych brak

Choroby jamy ustnej stanowią poważne wyzwanie dla zdrowia publicznego, ponieważ brak dostępu do leczenia negatywnie wpływa na jakość życia, masę ciała, wzrost, uczęszczanie do szkoły oraz wyniki, co sprawia, że ​​skuteczne leczenie ma ogromne znaczenie.

Obecne leczenie chorób jamy ustnej, w tym próchnicy zębów, jest kosztowne. Ponadto leczenie zaawansowanej próchnicy oparte na tradycyjnym podejściu  - oczyścić i wypełnić - wiąże się z bólem, strachem, a także niestety ze złymi prognozami dla zdrowia jamy ustnej w późniejszym wieku.

Niestety dzieci żyjące w ubóstwie, grupy marginalizowane społecznie i osoby starsze są najbardziej dotknięte chorobami jamy ustnej  z powodu braku dostępu do opieki stomatologicznej. Dlatego innowacyjne, tanie  metody zapobiegania i kontroli próchnicy są niezwykle potrzebne.

A taką obiecującą metodą jest diaminofluorek srebra (SDF) - bezbarwny, bezwonny roztwór, który z powodzeniem stosuje się do hamowania zmian próchnicowych u osób nietolerujących leczenia inwazyjnego,  dzieci i osób w podeszłym wieku. 

Ocena skuteczności mechanizmu działania SDF nie jest jednoznaczna, jednak udowodniono, że diamofluorek srebra hamuje rozwój próchnicy m.in. blokując kanaliki zębinowe, jest bakteriobójczy, zatem znacząco zmniejsza ilość próchnicogennych patogenów, a także przyspiesza remineralizację osłabionego zęba oraz hamuje degradację kolagenu w zębinie. 

Coraz mocniejsza pozycja SDF w profilaktyce próchnicy

Po raz pierwszy diaminofluorek srebra zastosowano w Japonii  ponad 80 lat temu, w Stanach Zjednoczonych środek ten stał się powszechnie dostępny w stomatologii w 2015 r.  Szeroko zakrojone badania potwierdziły skuteczność SDF w zatrzymaniu próchnicy i jej zapobieganiu, co więcej stosujący go dentyści nie zgłosili żadnego działania niepożądanego.  Ostatnie randomizowane badania kontrolne przeprowadzone w Hongkongu wykazały, że SDF może zmniejszyć zmiany próchnicowe u dzieci, ponadto skutecznie hamuje chorobę,  jeśli  jest stosowany dwa razy w roku w stężeniu 38 proc. W tym stężeniu nie powoduje nadmiernych przebarwień zębów. Nawet jedna dawka w stężeniu 38 proc. okazała się  skuteczna w  zatrzymaniu próchnicy u dzieci w wieku przedszkolnym.

Zatem  wiele wskazuje, że SDF (jako preparat minimalnie inwazyjny i nie mający praktycznie negatywnych skutków) może być skutecznie stosowany w leczeniu pacjentów  o ograniczonych zasobach finansowych. To wnioski przedstawione na łamach International Dental Journal przez  dr Gemmę Bridge z Grupy  Roboczej ds. Zdrowia Jamy Ustnej Światowej Federacji Stowarzyszeń Zdrowia Publicznego.