• W ogólnej praktyce dentystycznej erozyjne ścieranie zębów (ETM) może często pozostawać niezdiagnozowane.
• Erozja zębów, związana z niewłaściwą dietą, staje się coraz powszechniejsza wśród młodzieży i młodych dorosłych.
• Dentyści najchętniej stosują minimalnie inwazyjne podejście do leczenia erozyjnego ścierania zębów u młodych dorosłych pacjentów.
• Pacjenci z ETM są instruowani, aby ograniczali słodkie napoje i poprawili higienę jamy ustnej. Pierwszą opcją odtwórczą są wypełnienia kompozytowe najczęściej nakładane na pierwsze zęby trzonowe z ETM.

CZYTAJ WIĘCEJ

European Federation of Conservative Dentistry o erozyjnym ścieraniu zębów

Co najbardziej niszczy zęby

Częsta ekspozycja powierzchni szkliwa na działanie kwasów powoduje zmiany chemiczne w jego strukturze. Kwasy stopniowo rozpuszczają zewnętrzne warstwy korony zęba – w pierwszej kolejności szkliwo, a następnie zębinę. Substancje te mogą być zarówno pochodzenia zewnętrznego jak i wewnętrznego.  Znaczenie mają tu niektóre choroby - anoreksja, bulimia, refluks żołądkowo-przełykowy, a także przewlekłe wymioty towarzyszące schorzeniom układu pokarmowego. Najczęściej jednak do utraty szkliwa doprowadza dieta: kwaśne napoje, owoce cytrusowe, niektóre warzywa, owocowe i ziołowe herbaty.

Na domiar złego  erozja zębów często jest połączona z procesami ściernymi i w takim wypadku dochodzi do erozyjnego ścierania zębów (ang. Erosive Tooth Wear, ETW). Erozyjne ścieranie zębów jest stanem klinicznym, który wymaga zwiększonej uwagi ze strony lekarzy dentystów.

Według szacunków  częstość występowania ETW stałych zębów u dzieci i młodzieży może sięgać nawet 30 proc.  

Erozja zębów coraz częstszy problem

Wiele wiadomo na temat mechanizmów erozyjnego ścierania zębów oraz czynników, które się do niego przyczyniają, jednak diagnoza i leczenie wydają się być wyzwaniem w codziennej praktyce, jak podkreśla Brytyjczyk dr Saoirse O'Toole, wykładowca w King's College London Dental Institute.

Badania prowadzone wśród dentystów z Norwegii i Islandii wykazały, że dentyści są na ogół dobrze wykształceni w zakresie diagnozowania i leczenia ETW, chociaż rzadko analizują dietę i skład śliny pacjenta. Analogiczny sondaż w  Niemczech ujawnił, że tamtejsi dentyści podejmują decyzję na temat leczenia w zależności od głębokości zmian, wielkości zmienionych powierzchni oraz intensywności dolegliwości bólowych. 

Podobne badanie online przeprowadzone w Danii miało zebrać informacje  o doświadczeniu i wiedzy duńskich lekarzy w tym zakresie. Wyniki sondażu ukazały się w Clinical and Experimental Dental Research.

Dwie trzecie doświadczonych dentystów stwierdziła, że ​​dostrzega większą częstość występowania erozyjnego ścierania zębów niż 10–15 lat temu. Najczęściej zmiany stwierdzali na powierzchni:
- podniebiennej górnych zębów przednich (71 proc.),
- zgryzowej pierwszych trzonowców żuchwy (65 proc.),
- policzkowej górnych zębów przednich (31 proc.).

Większość dentystów (82 proc.) uważała, że ​​zwykle znajduje prawdopodobną przyczynę zmian erozyjnych, 17 proc. sporadycznie, a tylko 2 proc.  odpowiedziało, że rzadko znajduje prawdopodobną przyczynę problemu.

Najczęściej problem powodowany był przez napoje gazowane (98 proc.), a następnie kwaśne soki (46 proc.), napoje sportowe (46 proc.) i owoce (28 proc.). Stomatolodzy często wymieniali również refluks (24 proc.) i zaburzenia odżywiania (13 proc.) jako czynniki sprawcze.

CZYTAJ WIĘCEJ

Anoreksja i bulimia „odkłada się” na zębach

CZYTAJ WIĘCEJ

Przychodzi anorektyczka do dentysty

Erozja zębów nasila próchnicę?

Na pytanie o współwystępowanie erozji zębów i próchnicy duńscy dentyści byli podzieleni, połowa z nich uważała, że ​​pacjenci z ETW mają większy problem z próchnicą zębów, a druga połowa lekarzy nie miała takich obserwacji. 

Kwestionariusz zawierał także opis dwóch przypadków erozyjnego ścierania zębów o różnym stopniu zaawansowania i dentyści byli proszeni o podanie planu postępowania w każdym z nich.

Informacje dotyczące dobrej diety były podstawą, równie często dentyści zalecali poprawę higieny jamy ustnej - korzystanie z bardzo miękkiej szczoteczki  i  pastą do zębów z fluorem o jak najmniejszym współczynniku ścieralności. Preferowaną opcją  nieinwazyjną było miejscowe stosowanie fluoru, z zabiegów odtwórczych najczęściej stosowano uzupełnienia kompozytowe (zwłaszcza na pierwszych zębach trzonowych). Mniej niż 3 proc. ankietowanych rozważało licówki. wypełnienia onlay lub korony protetyczne.  

Generalnie respondenci  sondażu przyjmowali najczęściej "minimalistyczne”  podejście, chętnie zalecają stosowanie produktów z fluorem oraz wykorzystują  techniki chroniące tkanki zębów, pisze autorka dr Diana Mortensen z Department of Odontology, University of Copenhagen. Ciekawe,  że większość dentystów była przekonana, że dobrze potrafi zidentyfikować przyczynę erozji, i jako głównego sprawcę problemu wymienia nadmierne spożycie napojów gazowanych. Tyle że zaledwie co drugi lekarz twierdził, że zadaje pytania o dietę, a niewielki odsetek korzystał z testów śliny.

Niski priorytet zbierania danych na temat nawyków żywieniowych i picia był zgodny z wcześniejszymi raportami z Norwegii i Islandii. Istnieje zatem potrzeba poprawienia diagnostyki i oceny klinicznej problemu, podsumowuje wyniki dr Mortensen.