• Sprzęt do zdjęć punktowych rtg zębów coraz częściej znajduje się przy unicie stomatologicznym, w razie potrzeby zdjęcie od razu wykonuje dentysta
  • Pantomogram wykonuje się zazwyczaj u pacjentów tzw. pierwszorazowych oraz przed rozpoczęciem specjalistycznego leczenia: chirurgicznego, ortodontycznego, protetycznego, periodontologicznego
  • Tomografia zębów CBCT - trójwymiarowe zobrazowanie struktur zębów i otaczających je kości czaszki - jest najdokładniejszym badaniem rtg (nie refundowane przez NFZ),

Diagnostyka stomatologiczna obejmuje zdjęcia:
- zębowe (punktowe),
- ortopantomograficzne, inaczej OPG (czasami nieprawidłowo nazywane zdjęciem panoramicznym),
- zgryzowo - skrzydłowe,
- rtg cefalometryczne,
- tomografię CBCT.

Zdjęcie punktowe

Tego typu zdjęcia wykonuje się określonym zębom (zazwyczaj trzem). Zdjęcia obejmują korony, korzenie i kość zębodołu.

Zdjęcia punktowe pozwalają na ocenę:
- stopnia rozwoju próchnicy,
- przebiegu kanałów korzeniowych,
- występowania resorpcji (utraty) tkanek zęba,
- zęba przed jego leczeniem protetycznym.

Zdjęcie punktowe często stosuje się w celu rozpoznania przyczyn bólu zęba, jako pomoc w podjęciu decyzji np. o leczeniu kanałowym, jako podstawę oceny położenia kanałów. W trakcie leczenia kanałowego uzasadnione jest wykonanie kolejnego zdjęcia po opracowaniu i po wypełnieniu kanału.

Aparatura rtg do wykonywania zdjęć punktowych, jako sprzęt podstawowy,  znajduje się na wyposażeniu coraz większej liczby, nawet małych, gabinetów stomatologicznych.

Pantomogram, zdjęcie ortopantomograficzne, przeglądowe

Pantomogram (nieprawidłowo zwany zdjęciami panoramicznymi) to rtg wszystkich zębów, wraz z zatokami szczękowymi, stawami skroniowymi oraz kościami szczęki i żuchwy.

Pantomogram  wykonuje się zazwyczaj u pacjentów tzw. pierwszorazowych oraz przed rozpoczęciem specjalistycznego leczenia: chirurgicznego, ortodontycznego, protetycznego, periodontologicznego.

Wskazaniem do wykonania zdjęcia są wszelkie urazy szczęki oraz choroby przyzębia, a także głęboka próchnica.

Badanie pozwala na dokładną ocenę ubytków, które mogą być niewidoczne w tradycyjnym badaniu stomatologicznym. Tego typu rtg zębów jest niezbędne również przed i po przeprowadzonym leczeniu kanałowym, przed założeniem aparatu ortodontycznego oraz przy planowanej ekstrakcji zębów.

Pantomogram umożliwia wykrycie ognisk zapalnych, które mogą być przeciwwskazaniem do niektórych zabiegów stomatologicznych, takich jak wszczepienie implantów, a nawet operacja przeciwdziałająca zaćmie.

Zdjęcia skrzydłowo - zgryzowe

Tego typu zdjęcia rtg wykonywane są w celu oceny stanu ścian stycznych sąsiadujących ze sobą kilku zębów. Przedstawiają korony zębów szczęki i żuchwy bez korzeni i kości wokół nich.

Robi się je w celu wykrycia próchnicy na powierzchniach zgryzowych oraz stycznych zębów, a także w celu oceny szczelności wypełnień.

Na zdjęciu uwidocznione są korony (bez korzeni) górnych i dolnych zębów.

Zdjęcia cefalometryczne

Zdjęcia ukazują zęby, ale przede wszystkim kości czaszki. Umożliwiają wykonanie analizy rysów twarzy pacjenta i oceny szerokości górnych dróg oddechowych. Zdjęcia są podstawą do pomiarów stałych odległości i kątów między różnymi punktami znajdującymi się na czaszce.

Z tego względu stosuje się je w diagnostyce stomatologiczno – laryngologicznej.

Zdjęcia cefalometryczne pomocne są szczególnie w ortodoncji, pozwalają bowiem przygotować plan leczenia ortodontycznego.

Tomografia stożkowa (CBTC)

Tomografia zębów jest trójwymiarowym zobrazowaniem struktur zębów i otaczających je kości czaszki. To najdokładniejsze badanie rtg, pozwala bowiem nie tyko zobaczyć zaburzenia i stany zapalne w rejonie twarzoczaszki, ale je dokładnie zlokalizować, obejrzeć i pomierzyć (we wszystkich trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej - czyli bocznej i horyzontalnej).

CBCT jest bardzo pomocne przy znajdowaniu ujść kanałów korzeniowych i  przy precyzyjnym przygotowaniu do zabiegów implantologicznych.

CBCT pozwala na diagnostykę:
- zmian w obrębie kości (m.in. torbiele, martwica, zwapnienia),
- zatok przynosowych,
- stawu skroniowo – żuchwowego,
- zmian onkologicznych.

Ceny zdjęć rtg stosowanych w stomatologii

Cena rtg zębów różni się w zależności od miasta, w którym zlokalizowana jest pracownia oraz od rodzaju aparatu, na którym jest wykonywane. W większości przypadków zdjęcia rtg w stomatologii są refundowane (oprócz tych, najdokładniejszych i najdroższych). 

Zdjęcia punktowe: od 30 do 80 zł
Refundowane na NFZ

Zdjęcia skrzydłowo - zgryzowe: od 30 do 50 zł
Refundowane na NFZ

Zdjęcie rtg pantomograficzne: kosztuje zazwyczaj poniżej 100 zł, chociaż zdarzają się (rzadko) ceny ponad tę kwotę.
Cena pantomogramu zębów, szczęki i żuchwy wynosi średnio od 40 do 80 zł.
Refundowane na NFZ 

Zdjęcie cefalometryczne: od 50 do 100 zł
Refundowane na NFZ do 18 roku życia pacjenta

Zdjęcie tomograficzne CBCT: od 100 do nawet 500 zł
Nie refundowane na NFZ