Naukowcy z Uniwersytetu Tsukuba twierdzą, że choroby wątroby, spowodowane przyczynami metabolicznymi i bakteryjnymi, stają się coraz większym problemem. Bakterie wywołujące stan zapalny w jamie ustnej wędrują przez przewód pokarmowy do jelit i wątroby, gdzie mogą powodować zapalenie wątroby.

Lipopolisacharydy, które wchodzą w skład niektórych bakterii, działają jak endotoksyny i powodują skutki ogólnoustrojowe, na przykład zapalenie wątroby.

Wcześniej udało się wykazać, że ćwiczenia fizyczne przynoszą korzyści pacjentom z niealkoholowym stłuszczeniem  wątroby poprzez redukcję tkanki tłuszczowej, stanu zapalnego i blizn w tym narządzie; a także przyspieszenie mechanizmu oczyszczania organizmu z endotoksyn. Co ważne u aktywnych fizycznie osób poprawiał się także stan dziąseł, jeśli cierpiały z powodu chorób przyzębia. 

- W ramach tego badania staraliśmy się pokazać, jak ćwiczenia fizyczne zmieniają fizjologię, i jak te zmiany wpływają na bakterie jamy ustnej, wyjaśniał prof. Junichi Shoda. 

Naukowcy przeprowadzili analizy biochemiczne i genetyczne śliny mężczyzn z nadwagą,  z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby oraz chorobami dziąseł. Szczegółowe testy przechodzili przed i po 12-tygodniowym programie ćwiczeń lub po analogicznym okresie diety.

Mężczyźni w obu grupach byli w stanie schudnąć, ale ci którzy przestrzegali ograniczeń dietetycznych również tracili masę mięśniową, natomiast mężczyźni realizujący program ćwiczeń zyskali masę mięśniową.

- Odkryliśmy, że zmniejszenie stężenia laktoferyny, lipopolisacharydu i IgA było widoczne tylko u mężczyzn, którzy przestrzegali schematu ćwiczeń, powiedział prof. Shoda, co sugeruje, że środowisko jamy ustnej zostało znacząco zmienione przez ćwiczenia.

Badania grupy ćwiczącej wykazały zwiększoną różnorodność bakterii jamy ustnej. Ponadto w mikrobiomie w większej liczbie bakterii następowała ekspresja genów związanych z przetwarzaniem informacji środowiskowych, a mniej aktywne były geny odpowiadające za przetwarzanie informacji genetycznej i metabolizm. W rzeczywistości, jak powiedzieli naukowcy, bakterie produkowały mniej lipopolisacharydów.

- Stąd wniosek, że u osób z niealkoholową chorobą wątroby i chorobą dziąseł ćwiczenia fizyczne powodują zmiany biochemiczne w środowisku jamy ustnej, które sprzyjają rozwojowi korzystnych dla zdrowia bakterii - powiedział Shoda. Ich praca ukazała się w International Journal of Environmental Research and Public Health.

Teraz naukowcom pozostaje dogłębnie poznać te zależności i próbować stworzyć nowe i ulepszone strategie leczenia tych chorób.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) jest aktualnie jednym z poważniejszych wyzwań medycznych. Uznawana jest za globalną epidemię i może dotyczyć nawet 9 mln Polaków. Zbyt późne rozpoznanie i brak leczenia, mogą powodować progresję do bardziej zaawansowanych stadiów choroby, prowadząc u części pacjentów do rozwoju włóknienia, marskości lub raka wątrobowokomórkowego.