• Ścieranie zębów to nieodwracalne uszkodzenie, dlatego należy kontrolować czynniki, które do niego prowadzą. 
• Ścieranie zębów to naturalny proces fizjologiczny, pogłębiający się z wiekiem, jednak dentyści coraz częściej obserwują nadmierne ścieranie zębów u dzieci i nastolatków.
• Z badania prowadzonego w skali globalnej wynika, że dzieci i młodzież z zamożniejszych rodzin są bardziej narażone na patologiczne ścieranie zębów.

Zęby się zużywają w miarę upływu czasu, to tzw. starcie fizjologiczne, które  występuje u każdego. Jednak coraz większym problemem staje się nadmierne ścieranie (patologiczne), a za jego przyczyny uważa się m.in  szybsze tempo życia oraz spożycie soków i napojów gazowanych. Niestety coraz częściej to patologiczne ścieranie występuje u  coraz młodszych pacjentów.

Jak rozpoznać ścieranie się zębów

Pierwsze objawy to
- starcie guzków kłów,
- nadwrażliwość zębów na zimne, ciepłe, kwaśne lub słodkie jedzenie i picie,
- nieznaczne napięcie mięśni  żuchwy,
- szare zabarwienie brzegu siecznego górnych jedynek.

W bardziej zaawansowanych przypadkach dochodzi do silnego starcia zębów (aż do starcia zębów do poziomu dziąseł), często połączonego na przykład z kruszeniem się brzegu siecznego górnych i dolnych jedynek (wystarczy niewielki uraz lub nawet jedzenie czegoś miękkiego, aby odkruszył się kawałek szkliwa z brzegu siecznego).

Z czasem pojawia się coraz silniejszy ból zębów (bywa tak silny, że jego natężenie przypomina zapalenie miazgi zęba), może również dojść do bólów głowy, szczególnie po przebudzeniu się, napięcia mięśni karku, jak również bólu w okolicy stawu skroniowo-żuchwowego. 

Ścieranie zębów większe u dzieci bogatych rodziców

Przeprowadzone w 30 krajach badanie dzieci ujawnia, że te które uczęszczają do szkół prywatnych lub wychowują się w rodzinach o wysokich dochodach, są bardziej podatne na ścieranie zębów niż dzieci z uboższych grup społecznych.

Badanie opublikowane w Journal of Dentistry naukowcy z Griffith University i singapurskiego National Dental Research Institute to analiza 65 badań z udziałem 64 tys. uczestników. Ich celem było określenie związku między statusem społeczno-ekonomicznym a stopniem starcia zębów u dzieci i dorosłych.

- To pierwszy tak kompleksowy przegląd badający związek między statusem społeczno-ekonomicznym a zużyciem zębów na całym świecie – powiedział dr Khaled Ahmed z Griffith’s School of Medicine and Dentistry.

- Ścieranie się zębów z biegiem czasu powoduje, że stają się one nie tylko nieestetyczne, ale też bardziej wrażliwe na bodźce, co wpływa negatywnie na zdolność do żucia i jedzenia – podkreśla badacz.

Słodkie soki przyczyną ścierania się zębów

Mimo że trwa walka w krajach rozwiniętych o obniżenie spożycia cukru (w wielu państwach wprowadzono podatek od cukru), to alternatywy dietetyczne zawierające go mniej lub pozbawione cukru, nadal pozostają kwaśne. Paradoksalnie u nastolatków - uczniów prywatnych szkół, których rodzice mieli wyższe studia i byli zamożni, częściej stwierdzano starte zęby, niż u osób dorosłych  z wyższym wykształceniem.

- Przyczyną ścierania się zębów u dzieci jest dieta o wysokim potencjale  erozyjnym – powiedział dr Ahmed.

Biedny dorosły zęby ściera bardziej niż bogaty

Osoby dorosłe o niższym statusie społeczno-ekonomicznym są w większym stopniu narażone na ścieranie zębów z powodu złej diety, schorzeń, takich jak refluks żołądkowy, czy zaburzenia odżywiania  oraz z powodu stresu i depresji niż te w lepszej sytuacji materialnej. Nie bez znaczenia jest także ograniczony dostęp do opieki dentystycznej.

Natomiast zamożniejsi dorośli mają nie tylko mniejsze ryzyko starcia zębów, ale także lepszy dostęp do leczenia stomatologicznego, co skutkuje wczesną identyfikacją i interwencją lekarza dentysty.

Co ciekawe odkryto również, że spożywanie tradycyjnych kwaśnych pokarmów, takich jak tamaryndowiec, hibiskus i herbaty cytrusowe w niektórych krajach, powodowało ścieranie zębów ze względu na wysoką zawartość kwasu.

Wielotorowa walka z zużyciem zębów

Podnoszenie świadomości na temat ścierania się zębów poprzez ukierunkowane programy zdrowia publicznego i edukację to pierwsza linia obrony przed nadmiernym zaawansowaniem choroby, która w późniejszym życiu może wymagać kosztownej interwencji stomatologicznej. 

Schorzenia, takie jak refluks żołądkowo-przełykowy, cukrzyca oraz zaburzenia snu i odżywiania, mogą również utrudniać zapobieganie ścieraniu się zębów. Lekarze dentyści powinni dobrze rozumieć przyczyn ścierania się zębów, by móc postawić właściwą diagnozę i skutecznie  leczyć ten problem.