• W leczeniu zapalenia przyzębia bardzo ważną rolę odgrywa poprawa poziomu higieny jamy ustnej
  • Lekarz periodontolog często zaleca w tym celu płukanie płynem zawierającym chlorheksydynę
  • W badaniu naukowym wykazano, że płyny z chlorheksydyną oraz ziołowe na bazie Salvadora persica działają równie skutecznie w ograniczaniu zapalenia przyzębia. Jednak ich wydajność jest mniejsza, jeśli pacjent poza chorobą przyzębia ma także zaburzenia metaboliczne

Walka z nalotem nazębnym. Podstawa w leczeniu zapalenia przyzębia

Podstawowym zabiegiem w leczeniu zapalenia przyzębia jest kiretaż. Metoda ta polega na usuwaniu  złogów poddziąsłowych oraz wypolerowaniu powierzchni korzeni zagrożonych zębów. Jest to zabieg nieinwazyjny, podczas którego nie wykonuje się nacinania dziąsła. Po kiretażu lekarz zwykle zaleca pacjentowi  stosowanie płynów do płukania jamy ustnej z chlorheksydyną (np. w stężeniu 0,12 proc.) ze względu na jej właściwości przeciwbakteryjne (przeciwpróchnicze), przeciwzapalne i hamujące gromadzenie się osadu nazębnego.

 Co ważne, z badań naukowych wynika, że płukanie 0,12 proc. roztworem chlorheksydyny po zabiegu kiretażu zmniejsza głębokość kieszonek zębowych w większym stopniu niż sam tylko kiretaż.

Chlorheksydyna. Skutki uboczne płynów do płukania ust

Jednak chlorheksydyna ma też skutki uboczne. Co prawda bardzo skutecznie walczy z patogennymi bakteriami jamy ustnej ale też  wywiera działanie cytotoksyczne na fibroblasy dziąseł, czyli komórki biorące udział w wytwarzaniu włókien utrzymujących zęby w miejscu. Te cytotoksyczne właściwości obserwowano w stężeniach niższych niż stosowane w leczeniu chorób przyzębia. Ponadto, u pewnej grupy pacjentów pojawia się alergia na chloreheksydynę, która prowadzi do nadwrażliwości typu IV. Objawy z nią związane stanowią wyzwanie dla dentystów:

  • pieczenie w jamie ustnej,
  • rumień tkanki dziąsłowej,
  • zapalenie jamy ustnej.

Czy zatem zamiast chlorheksydyny stosować produkty ziołowe o silnych właściwościach przeciwbakteryjnych? Na tak postawione pytanie próbowali odpowiedzieć periodontolodzy z Department of Periodontics and Community Dentistry, College of Dentistry, King Saud University, w Arabii Saudyjskiej. Przy czym do badania kwalifikowali pacjentów z cukrzycą typu II oraz pacjentów bez cukrzycy, sprawdzając czy między nimi istnieje jakaś różnica w reakcji na oba typy płukanek.

Wiadomo, że źle kontrolowana cukrzyca jest dużym czynnikiem ryzyka zapalenia przyzębia, natomiast krwawienie z dziąseł, ilość osadu nazębnego oraz kliniczna utrata przyczepu przyczepu są wyższe u pacjentów z cukrzycą typu II  niż u osób ogólnie zdrowych.

Drzewo arakowe. Dobre nie tylko na szczoteczki do zębów

Udowodniono naukowo, że produkty ziołowe są skuteczne w zmniejszaniu stanu zapalnego przyzębia i wspomaganiu gojenia, a co ważne nie mają  działań niepożądanych, które często są związane z lekami farmakologicznymi.

Drzewo arakowe (Salvadora persica),  jest dobrze znane z dobrego wpływu na zdrowie jamy ustnej. W badaniach naukowych stwierdzono, że  płyny do płukania ust na bazie tej rośliny znacznie zmniejszają wskaźnik płytki nazębnej, wskaźnik krwawienia dziąseł oraz liczebność bakterii w porównaniu z płynami zawierającymi chlorheksydynę. Udokumentowano również, że płyny do płukania ust na bazie tej rośliny są tak samo skuteczne jak chlorheksydyna pod względem właściwości przeciwzapalnych, informuje International Dental Journal.

Trudniejsze leczenie chorób przyzębia. U pacjenta z cukrzycą

Wszystkie osoby biorące udział w badaniu, przeszły niechirurgiczne leczenie periodontologiczne. Następnie  zalecono im płukanie ust  dwa razy dziennie przez 2 tygodnie płukanką  na bazie S. persica lub bezalkoholowym płynem do ust zawierającym chlorheksydynę w stężeniu 0,12 proc.

Skuteczność leczenia badano mierząc: 

  • wskaźnik płytki nazębnej,
  • wskaźnik krwawienia dziąseł,
  • głębokość kieszonek zębowych,
  • kliniczną utratę przyczepu przyczepu.

 Wyniki badania wskazują, że przepisywanie płynów do płukania jamy ustnej z 0,12 proc. chlorheksydyną lub S. persica jest niezawodne w utrzymaniu zdrowia przyzębia po zabiegu kiretażu.  Wykazano, że płyn z chlorheksydyną ma podobną skuteczność jak płukanka na bazie S. persica pod względem zmniejszania zapalenia przyzębia. Autorzy badania sugerują, że ziołowymi płynami powinno się zastępować płukanki z chlorheksydyną u pacjentów z alergią na tę substancję.

Co ważne, oba płyny do płukania ust były mniej skuteczne w ograniczaniu zapalenia przyzębia u pacjentów chorych na cukrzycę, podsumowują badacze.