- Istotne są rekomendacje towarzystw naukowych, dotyczące wpływu aparatów rezonansu magnetycznego o natężeniu pola do 3T (włącznie) na pacjentów noszących aparaty ortodontyczne lub retainery
- Naukowcy przyznają, że podczas badania MR pole magnetyczne może mieć znaczny wpływ na materiały magnetyczne stosowane w celach medycznych (leczniczych) umieszczone w lub na ciele osoby badanej. Taka sytuacja ma miejsce w grupie pacjentów ortodontycznych
- Przy prawidłowo umocowanych elementach aparatu ortodontycznego, ryzyko przemieszczenia się ich w trakcie badania MR jest znikome
- Pole magnetyczne rezonansu nie wpływa negatywnie na elementy ze stopów tytanowych, NiTi, TMA; Cr-Co, miedzianych oraz na zamki ceramiczne lub z tworzyw sztucznych
Czytaj więcej
Zabieg podwyższonego ryzyka, a zgoda pacjenta
Czytaj więcej
Czarne pasty do zębów ścierają szkliwo? Ocena ekspertkiNaukowcy o badaniu rezonansem pacjentów ortodontycznych
Przypomnijmy rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego (PTO), Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego (PLTR) i Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego (PTS) dotyczą aparatów rezonansu magnetycznego o natężeniu pola do 3T włącznie.
Ze względu na wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa wykonywania badań MR u pacjentów leczonych ortodontycznie lub noszących stałe aparaty retencyjne, powstało wspólne stanowisko towarzystw PTO, PLTR, PTS, odnoszące się do możliwości badania MR u tej grupy pacjentów.
Przedstawione rekomendacje dotyczą aparatów rezonansu magnetycznego o natężeniu pola do 3T włącznie. Zalecenia powinny być stosowane we wszystkich grupach wiekowych.
Podczas badania MR pole magnetyczne może mieć znaczny wpływ na materiały magnetyczne stosowane w celach medycznych (leczniczych) w lub na ciele pacjenta. Taka sytuacja ma miejsce w grupie pacjentów ortodontycznych.
Podczas badania pole magnetyczne może wpływać na stalowe elementy aparatu ortodontycznego (retencyjnego) takie jak:
- zamki ortodontyczne,
- łuki,
- pierścienie,
- stałe retainery,
nie przekraczając jednak siły wiązania tych elementów ze szkliwem.
Przy prawidłowo umocowanych elementach aparatu, ryzyko przemieszczenia ich w trakcie badania MR jest znikome.
Pole magnetyczne nie wpływa negatywnie na elementy ze stopów tytanowych, NiTi, TMA; Cr-Co, miedzianych oraz na zamki ceramiczne lub z tworzyw sztucznych.
Podwyższona temperatura aparatów ortodontycznych
Największy niepokój i kontrowersje budzi możliwość efektu termicznego pola magnetycznego na metal. Aparat ortodontyczny (retencyjny) może się nagrzewać w trakcie badania.
W najnowszych doniesieniach stwierdzono, że wzrost temperatury elementów aparatu ortodontycznego, znajdującego się w polu magnetycznym do 3T, nie przekracza 1°C podczas badania.
Podwyższenie temperatury o 1 stopień nie ma wpływu negatywnego na szkliwo, miazgę zęba oraz otaczające tkanki miękkie.
Artefakty wynikające z obecności aparatu rtodontycnego
Istotnym problemem, który często utrudnia lub uniemożliwia ocenę badania MR, są artefakty, wynikające z obecności aparatu ortodontycznego lub retencyjnego.
Największe artefakty powstają w sąsiedztwie aparatu ortodontycznego lub retencyjnego w rejonie:
- żuchwy,
- podniebienia twardego,
- podstawy języka,
- nosogardła,
w przypadku niektórych aparatów także
- płatów czołowych mózgu,
- okolicy siodła tureckiego,
- gałek ocznych.
Stopień zaburzenia pola magnetycznego zależy od budowy aparatu ortodontycznego lub retencyjnego. Artefaktów w polu magnetycznym o natężeniu do 1,5 T nie powodują:
- stopy tytanowe,
- chromowo-kobaltowe,
- elementy ceramiczne,
- tworzywa sztuczne
Stalowe stopy mogą być źródłem artefaktów, których wielkość zależy rodzaju stopu stali i natężenia pola magnetycznego (im wyższe pole magnetyczne tym silniejsze artefakty). Stop stali 18-8 (zawierający około 18 proc. chromu i 8 proc. niklu) nie wykazuje właściwości magnetycznych i nie powoduje artefaktów.
Artefakty w przypadku retainerów
Wpływ na badanie MR mają także retainery, które zazwyczaj wykonane są ze stopów stalowych, powodujących powstanie artefaktów. Retainery tytanowe lub z materiałów z włókna szklanego, nie mają wpływu na jakość obrazu MR
Podstawowe ustalenia w związku z badaniem rezonansem
- Prawidłowo umocowane elementy metalowe aparatów ortodontycznych nie ulegają przemieszczeniu w trakcie badania MR w skanerach o natężeniu pola magnetycznego do 3T.
- W trakcie badania może dojść do nieznacznego podniesienie temperatury ( o 1°C), co nie stanowi zagrożenia dla żywotności miazgi i otaczających tkanek.
- Stopy stali powodują powstanie miejscowych artefaktów w obrazie MR (z wyjątkiem stopu 18-8). Natomiast stopy niklowo-tytanowe, tytanowe, tytanowo-molibdenowe, chromowo-kobaltowe zamki ceramiczne i z tworzyw sztucznych nie powodują artefaktów w badaniu do 1,5 T.
- Przed wykonaniem badania lekarz ortodonta powinien zdjąć wszystkie ruchome elementy aparatu ortodontycznego (łuki, ligatury, łuki podniebienne) oraz sprawdzić czy pozostałe elementy są prawidłowo umocowane. Nie ma bezwzględnych wskazań do usuwania całego aparatu ortodontycznego.
- W wyjątkowych sytuacjach, gdy artefakty nie pozwalają na prawidłową ocenę badanych obszarów twarzoczaszki lub mózgowia należy usunąć cały aparat ortodontyczny.
- Obecność aparatu ortodontycznego nie ma wpływu na jakość badania MR odległych części ciała.
Komentarze