• Ślina daje wielkie możliwości diagnostyczne, jako że skład jej zmienia się dynamicznie odpowiednio do stanu organizmu.
• Naukowcy wiedzą coraz więcej o tym gdzie są produkowane białka śliny i o skomplikowanych zależnościach między nimi.
• Baza danych i wiedzy na temat śliny ułatwi  wykorzystanie pełnego potencjału białek śliny do diagnozowania, przewidywania ryzyka i terapii chorób jamy ustnej oraz chorób ogólnoustrojowych.

 Aby usprawnić opracowywanie nowych testów diagnostycznych bazujących na próbce śliny, National Institute of Dental and Craniofacial Research (NIDCR) rozwija pierwszą publiczną platformę - Human Salivary Proteome Wiki. Jej celem jest katalogowanie i gromadzenie danych na temat tysięcy białek występujących w ludzkiej ślinie. 

Dzięki tym informacjom zebranym w jednym miejscu naukowcy łatwiej będą mogli zbadać dynamicznie zmieniający się i złożony skład śliny. Kolejny krok to opracowanie narzędzi diagnostycznych do wyszukiwania markerów różnego typu chorób.

- Taka powszechnie dostępna uwspólniona baza danych i wiedzy utoruje drogę do wykorzystania pełnego potencjału białek śliny do diagnozowania, przewidywania ryzyka i terapii chorób jamy ustnej oraz chorób ogólnoustrojowych. Pozwoli także zwiększyć gotowość na pojawiające się w przyszłości choroby i pandemie - powiedział dr Stefan Ruhl, twórca Human Salivary Proteome Wiki i specjalista w dziedzinie biologii jamy ustnej w Buffalo School of Dental Medicine.

Ślina pozwala wyczuwać smak potraw, ułatwia trawienie, połykanie i mowę oraz stanowi pierwszą linię obrony przed patogenami w jamie ustnej. Rola jaką pełni w reakcji immunologicznej organizmu, a także jej dostępność, sprawiają, że technologie bazujące na ślinie  to pożądane narzędzia w medycynie spersonalizowanej oraz diagnostyce nieinwazyjnej.

Na przykład ostatnio, podczas pandemii COVID-19 testy ze śliny były szeroko stosowane do wykrywania wirusa i śledzenia odpowiedzi immunologicznej organizmu o czym można przeczytać w tekście: Koronawirus: testy ze śliny dobrą alternatywą

Jednak wyzwaniem w badaniach śliny jest niezwykła zmienność tysięcy białek wchodzących w jej skład. Naukowcy nie potrafią jeszcze podać zakresów poszczególnych składników śliny, które mogą być podstawą do zdiagnozowania stanu zdrowia.

- Ślina stała się atrakcyjnym płynem ustrojowym do monitorowania zdrowia jamy ustnej i ogólnoustrojowej. Społeczność naukowa potrzebuje platformy informacyjnej skoncentrowanej na ślinie, szybko aktualizowanej w miarę pojawiania się nowych danych - powiedział dr William Lau z National Institutes of Health (NIH).

Human Salivary Proteome Wiki funkcjonuje od 2019 r. Gromadzi informacje i badania dotyczące proteomu śliny (skład białek), genomu, transkryptomu (typy i poziomy mRNA  z tkanki gruczołu ślinowego) i glikomu (zestaw cukrów przyłączonych do glikoprotein śliny).

Platforma została szczegółowo opisana w Journal of Dental Research.