- Zakaźne zapalenie wsierdzia (IE) powoduje niewydolność serca, udary i inne poważne pokłania, które w ciągu 12 miesięcy kończą się zgonem dla 30 proc. chorych
- Związek przyczynowy między leczeniem stomatologicznym a IE jest od dawna podejrzewany, ponieważ 30 do 40 procent przypadków jest powodowanych przez bakterie z jamy ustnej, jednak związek ten był kwestionowany z powodu braku rzetelnych badań. Do tej pory również nigdy nie przeprowadzono badań wykazujących, że antybiotyki są skuteczne w zmniejszaniu ryzyka IE
- Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Sheffield to największe jak dotąd badanie mające na celu ocenę związku między IE a leczeniem stomatologicznym i po raz pierwszy potwierdzają, że podawanie antybiotyków osobom z wysokim ryzykiem IE przed inwazyjnymi zabiegami stomatologicznymi znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju IE
Leczenie stomatologiczne i zapalenie wsierdzia. Potwierdzono związek
Według nowych badań przeprowadzonych na Uniwersity of Sheffield osoby, które mają wysokie ryzyko rozwoju zagrażającej życiu infekcji serca, powinny otrzymać antybiotyki przed inwazyjnym zabiegom stomatologicznym.
Badanie prowadzone przez profesora Martina Thornhilla ze School of Clinical Dentistry na Uniwersity of Sheffield sugeruje, że obecne brytyjskie wytyczne przeciwko stosowaniu antybiotyków, wydane przez Narodowy Instytut Zdrowia i Doskonałości Opieki (NICE), mogą niepotrzebnie narażać pacjentów wysokiego ryzyka, na dodatkowe ryzyko podczas inwazyjnych zabiegów stomatologicznych.
Jednocześnie wyniki potwierdzają słuszność wytycznych ze Stanów Zjednoczonych i Europy, które zalecają osobom z grupy wysokiego ryzyka podawanie antybiotyków przed inwazyjnymi zabiegami stomatologicznymi.
Zapalenie wsierdzia groźne dla życia. Co trzeci chory umiera
Profesor Martin Thornhill podkreśla, że zakaźne zapalenie wsierdzia jest rzadką, ale wyniszczającą infekcją serca, w której około 30 proc. ludzi umiera w ciągu pierwszego roku od jej wystąpienia . Wiemy, że 30-45 proc. przypadków IE jest spowodowanych przez bakterie pochodzące z jamy ustnej, ale do tej pory nie było jasne, czy istnieje silny związek między inwazyjnymi procedurami stomatologicznymi, takimi jak ekstrakcje zębów, a IE u pacjentów z wysokim ryzykiem rozwoju infekcji, wskazuje ekspert.
- Wyniki naszego badania po raz pierwszy potwierdzają wytyczne American Heart Association i European Society for Cardiology, które zalecają, aby osoby z wysokim ryzykiem IE otrzymały antybiotyk przed inwazyjnym zabiegiem stomatologicznym, wskazuje prof. Thornhill.
Opublikowane w czasopiśmie American College of Cardiology badanie jest największym w historii badaniem związku między infekcyjnym zapaleniem wsierdzia (IE) a inwazyjnymi zabiegami stomatologicznymi.
Profilaktyka antybiotykowa konieczna. Kiedy?
Badanie zostało przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych, gdzie pacjentom z wysokim ryzykiem zakaźnego zapalenia wsierdzia:
- osobom ze sztucznymi zastawkami serca,
- z niektórymi wrodzonymi wadami serca
- przebytym już zakaźnym zapaleniem wsierdzia
zaleca się przyjmowanie antybiotyków (tzw. profilaktyka antybiotykowa) przed inwazyjnymi zabiegami stomatologicznymi, aby zmniejszyć ryzyko rozwoju IE.
Od lat pięćdziesiątych komisje ds. wytycznych na całym świecie zalecały, aby osoby ze zwiększonym ryzykiem IE otrzymywały profilaktycznie antybiotyki przed poddaniem się inwazyjnym zabiegom stomatologicznym. Jednak nigdy nie przeprowadzono badań bezpośrednio łączących procedury dentystyczne z rozwojem IE ani żadnych badań wykazujących, że profilaktyka antybiotykowa skutecznie zmniejsza ryzyko rozwoju IE.
Wobec braku dowodów i obaw o niepotrzebne stosowanie antybiotyków i ryzyka powstania antybiotykooporności bakterii w Wielkiej Brytanii NICE podkreśla, że profilaktyka antybiotykowa przeciwko infekcyjnemu zapaleniu wsierdzia nie jest rutynowo zalecana osobom poddawanym zabiegom stomatologicznym.
Czytaj więcej
Włókniak jamy ustnej. Co robić? Wskazówki ekspertaUsuwanie zęba bez profilaktycznego antybiotyku. Wysokie zagrożenie problemami kardiologicznymi
W badaniu z Sheffield przeanalizowano historię medyczną prawie ośmiu milionów ludzi w Stanach Zjednoczonych w okresie 16 miesięcy, w tym ponad 36 tys. osób z grupy wysokiego ryzyka IE. Sprawdzano czy osoby które przeszły inwazyjne leczenie stomatologiczne:
- zachorowały na zakaźne zapalenie wsierdzia w ciągu 30 dni,
- czy otrzymały przed zabiegiem profilaktykę antybiotykową.
Naukowcy odkryli, że 3774 z badanych pacjentów zachorowało na IE w ciągu 30 dni od wizyty u dentysty. Ponadto z analizy danych wynika, że ryzyko rozwoju IE było 160 razy większe u osób z wysokim ryzykiem zapalenia wsierdzia niż w ogólnej populacji.
Związek między inwazyjnymi zabiegami stomatologicznymi a IE był szczególnie wysoki w przypadku:
- ekstrakcji zębów,
- zabiegów chirurgii jamy ustnej.
U pacjentów z wysokim ryzykiem zapalenia wsierdzia ryzyko rozwoju IE wynosiło 1 na 250 ekstrakcji zębów i 1 na 100 zabiegów chirurgii jamy ustnej, jeśli nie podano wcześniej antybiotyków. To samo ryzyko w ogólnej populacji było niezwykle małe.
W sumie tylko 32,6 pacjentów wysokiego ryzyka IE otrzymało profilaktykę antybiotykową przed inwazyjnymi zabiegami stomatologicznymi. Na tej podstawie naukowy oszacowali, że ryzyko:
- rozwoju zakaźnego zapalenia wsierdzia było prawie 10 razy większe, gdy ekstrakcje zębów były wykonywane bez podania profilaktycznie antybiotyków niż gdy zastosowano profilaktykę antybiotykową,
- ryzyko IE było 12,5 razy większe, gdy zabiegi chirurgii jamy ustnej były wykonywane u pacjentów wysokiego ryzyka bez osłony antybiotyków niż w przypadku wykonywania z osłoną AP zabiegów po antybiotykoterapii.
Komentarze