• Nitkowanie powinno się zacząć stosować już u małych dzieci, mających dwa sąsiadujące zęby. Wprowadzenie nitkowania do codziennej rutyny mycia zębów może w znaczący sposób wpłynąć nie tylko na poprawę zdrowia jamy ustnej, ale pośrednio, także całego organizmu.
• Wykazano związek między słabą higieną jamy ustnej a nasileniem symptomów COVID-19, szczególnie dotyczące pacjentów z chorobami układu krążenia.
• Samo szczotkowanie zębów nie wystarczy, aby zapobiegać namnażaniu się bakterii w przestrzeniach międzyzębowych i powstawaniu stanów zapalnych.

Czy szczotkowanie zębów wystarczy?

- Nieprecyzyjne lub mało regularne przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej powoduje gromadzenie się na zębach biofilmu bakteryjnego w postaci płytki nazębnej. W konsekwencji powstaje próchnica i rozwijają się bakteryjne stany zapalne prowadzące do schorzeń periodontologicznych, takich jak zapalenie dziąseł i przyzębia, wymagające specjalistycznego leczenia stomatologicznego  – tłumaczy lek. dent. Marcin Nitka, dyrektor medyczny Mokotooth Prestige Dental w Warszawie.

 - Szczotkowanie zębów jest podstawowym zabiegiem higieny jamy ustnej, jednak aby skutecznie usunąć resztki pokarmu i wyczyścić przestrzenie międzyzębowe, potrzebne jest zastosowanie dodatkowej metody, czyli nitkowania lub irygatora. Nitkowanie powinniśmy zacząć stosować już u małych dzieci, u których pojawiły się pierwsze dwa sąsiadujące zęby i powinno ono stać się nawykiem na całe życie. Swoim pacjentom gorąco polecam tę metodę a zbieżność nazwiska pomaga mi przekonać ich do jej stosowania  – dodaje Marcin Nitka.

Higiena jamy ustnej a COVID-19

Błędy w higienie jamy ustnej prowadzą do rozwoju infekcji bakteryjnych, które mogą objawiać się nie tylko nieświeżym oddechem, próchnicą czy nadwrażliwością i krwawieniem z dziąseł, ale także prowadzić do rozwoju innych stanów zapalnych w organizmie. Zły stan zdrowia jamy ustnej może być związany także z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych (2) czy zaburzeń funkcji poznawczych. (2)

W najnowszych badaniach wykazano również związek między słabą higieną jamy ustnej a nasileniem symptomów COVID-19, szczególnie dotyczące pacjentów z chorobami układu krążenia. Prawdopodobnie stan zapalny w jamie ustnej sprzyjał powstawaniu większej ilości wirusa w organizmie powodując cięży przebieg choroby oraz dłuższy okres rekonwalescencji. (2)

- Dokładna i prawidłowa higiena jamy ustnej staje się szczególnie istotna w obliczu ostatnich doniesień dotyczących jej związku z rozwojem i przebiegiem infekcji – twierdzi Marcin Nitka.

– Wprowadzenie nitkowania do codziennej rutyny mycia zębów może w znaczący sposób wpłynąć nie tylko na poprawę zdrowia jamy ustnej, ale pośrednio, także całego organizmu – dodaje.

Dzień Nitkowania – 26 listopada 2021 r.

Tradycyjnie Dzień Nitkowania (Flossing Day) obchodzony jest w czwarty piątek listopada. Święto zostało ustanowione przez Krajową Radę Nitkowania (National Flossing Council) w USA w 2020 r. w celu promowania zasad prawidłowej higieny jamy ustnej i szerszego stosowania nici dentystycznych.

Pandemia próchnicy nie odpuszcza

W Polsce próchnica dotyka aż 99 proc. dorosłych  a co 3. osoba w wieku 35-44 lata wymaga specjalistycznego leczenia stomatologicznego związanego z chorobą dziąseł lub przyzębia. (2)

Stan zdrowia jamy ustnej Polaków stopniowo poprawia się, choć w statystykach nadal pozostajemy daleko w tyle za innymi krajami Unii Europejskiej. Ministerstwo Zdrowia podaje, że w grupie dorosłych Polaków, porównując dane z 2010 i 2017 r., obserwuje się niemal dwukrotny wzrost liczby osób z zachowanym pełnym uzębieniem (24 proc. vs. 43 proc.). Poprawił się także stan przyzębia w tej grupie: osób ze zdrowym przyzębiem w porównaniu do 2010 r. było w 2017 o 7 proc. więcej (31,5 proc.). (4)

Jednocześnie nadal aż 30 proc. osób w wieku 35-44 lata w populacji polskiej wymaga specjalistycznego leczenia periodontologicznego, podczas gdy w innych krajach europejskich odsetek takich osób jest zdecydowanie niższy: przykładowo obecność patologicznych kieszonek zębowych wymagających specjalistycznego leczenia stwierdzono tylko u 4,6 proc. Hiszpanów i 2,5 proc. Greków. (4)

Od lat wciąż kiepski stan zdrowia uzębienia

Z danych Ministerstwa Zdrowia wynika także, że częstość występowania próchnicy zębów, niezależnie od rodzaju uzębienia, zwiększa się od ok. 41 proc. w grupie dzieci w wieku 3 lat, aż do ok. 93 proc. u młodzieży w wieku 18 lat, u dorosłych osiągając wartość niemal 99 proc.. Dla porównania z innymi krajami:  występowanie próchnicy u 15-latków jest o ponad 36 proc. większe w Polsce niż w Anglii, Walii i Irlandii Północnej. (4)

Dodatkowo, odsetek młodzieży w wieku 18 lat w Polsce wymagających wykonania wypełnienia na więcej niż 2 powierzchniach zęba jest 3-krotnie większy niż osób w wieku 12 lat (4), co może świadczyć o niedokładnie lub powierzchownie wykonywanych procedurach higieny jamy ustnej.

Bibliografia:

[1] Sledad Cepeda M et al; Association of flossing/inter‐dental cleaning and periodontitis in adults; J Clin Periodontol. 2017 Sep; 44(9): 866–871.; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5601277/; dostęp z dnia 22.11.2021 r.

[2] Dr Jayashree; Flossing can Help Prevent Cognitive Decline; Medindia; Health In Focus; https://www.medindia.net/news/healthinfocus/flossing-can-help-prevent-cognitive-decline-203622-1.htm; dostęp z dnia 22.11.2021 r.
[3] American College of Cardiology, Poor Oral Health May Impact COVID-19 Severity, Especially For CVD Patients; Oct 07, 2021; ACC News Story; https://www.acc.org/latest-in-cardiology/articles/2021/10/07/17/53/poor-oral-health-may-impact-covid-19-severity-especially-for-cvd-patients; dostęp z dnia 22.11.2021 r.
[4] Ministerstwo Zdrowia; Raport Chroba próchnicowa i stan tkanek przyzębia populacji polskiej. Podsumowanie wyników badań z lat 2016-2019, Warszawa 2021.
[5] Kotronia E et al; Oral health and all-cause, cardiovascular disease, and respiratory mortality in older people in the UK and USA; Nature; Scientific Reports volume 11, Article number: 16452 (2021), https://www.nature.com/articles/s41598-021-95865-z; dostęp z dnia 22.11.2021 r.
[6] Batty G-D et al.; Oral disease in relation to future risk of dementia and cognitive decline: prospective cohort study based on the Action in Diabetes and Vascular Disease: Preterax and Diamicron Modified-Release Controlled Evaluation (ADVANCE) trial; Eur Psychiatry. 2013 Jan;28(1):49-52; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21964484/; dostęp z dnia 22.11.2021 r.
[7} American College of Cardiology, Poor Oral Health May Impact COVID-19 Severity, Especially For CVD Patients; Oct 07, 2021; ACC News Story; Poor Oral Health May Impact COVID-19 Severity, Especially For CVD Patients - American College of Cardiology (acc.org); dostęp z dnia 22.11.2021 r.