Zdrowie jamy ustnej jest podatne na różne zagrożenia związane z wiekiem. Zrozumienie tych czynników i podjęcie odpowiednich środków zapobiegawczych procentuje. Sprawdź co jest ważne dla zdrowia zębów i dziąseł na każdym etapie życia.
Od dobrych nawyków higienicznych zależy zdrowie jamy ustnej w każdym wieku Fot. Shutterstock
- Niezależnie od wieku, na stan zdrowia jamy ustnej wpływają różnorodne. Na etapie dzieciństwa bardzo ważne jest szybkie wykorzenienie szkodliwych nawyków i zdrowa dieta
- W młodości i wieku dorosłym kluczowa staje się dobra higiena jamy ustnej, profilaktyka
- Im pacjent starszy, tym ważniejsze stają się zdrowa dieta i prawidłowa higiena jamy ustnej, gdyż szkliwo nie chroni równie dobrze zębów przed próchnicą jak w młodszym wieku
Czytaj więcej
LDEK. Są wyniki jesiennego terminu
Czytaj więcej
Z podlaskiego dentobusu. Relacja dentystkiNajważniejsze zagrożenia dla zdrowia jamy ustnej
Ochrona zdrowia jamy ustnej jest ważna nie tylko dla zachowania pięknego uśmiechu, ma nie mniejsze znaczenie dla samopoczucia i zdrowia ogólnego przez całe życie.
Dzieciństwo (do 12 r. ż.)
Powszechnym błędem jest przekonanie, że zdrowie jamy ustnej małych dzieci nie jest ważne, ponieważ zęby mleczne są nietrwałe. Tymczasem wszelkie stany zapalne toczące się w zębach mlecznych oraz w tkankach okołowierzchołkowych mogą mieć nieodwracalne skutki, uszkadzając zawiązki zębów stałych.
Warto więc wykształcić u dziecka pozytywne nawyki w zakresie higieny jamy ustnej, gdyż stanowią one podstawę zdrowego uśmiechu na całe życie.
Zagrożenia dla zębów w okresie wczesnego dzieciństwa
- Próchnica zębów butelkowych - gdy zęby dziecka są często przez długi okres czasu narażone na działanie słodkich płynów, takich jak mleko, mleko modyfikowane lub sok, może rozwijać się próchnica. Picie przez dziecko w łóżku z butelki inny płyn niż woda, sprzyja rozwojowi szkodliwych bakterii w jamie ustnej. Konsekwencje to przebarwienia zębów, próchnica, a nawet przedwczesna utrata zębów mlecznych. Można temu zapobiec, czyszcząc dziąsła dziecka miękką ściereczką po każdym karmieniu.
- Ssanie kciuka i smoczka - to naturalny odruch u niemowląt i małych dzieci, który zapewnia im komfort i poczucie bezpieczeństwa. Jednak jeśli ten nawyk trwa zbyt długo, może negatywnie wpłynąć na wyrzynanie zębów dziecka i rozwój szczęk. W dalszej perspektywie to powoduje problemy ortodontyczne. Warto zatem odzwyczaić dziecko od ssania kciuka i smoczka, zanim skończy 5 lat, aby temu zapobiec.
- Brak dobrych nawyków w zakresie higieny jamy ustnej, takich jak regularne szczotkowanie i nitkowanie zębów, może przygotować grunt pod przyszłe problemy ze zdrowiem jamy ustnej.
Okres nastoletni. Ważne wyleczenie wady zgryzu
W okresie nastoletnim, kiedy do głosu dochodzą zmiany hormonalne, złe nawyki mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia jamy ustnej. Jest to szczególnie ważny etap, ponieważ pojawiają się zęby stałe i kończy się rozwój szczęk. Próchnica zębów stałych wśród nastolatków jest bardzo często z wielu powodów:
- Zmiany hormonalne - wahania hormonalne w okresie dojrzewania mogą prowadzić do zwiększonego ryzyka zapalenia dziąseł. Młode dziewczęta są szczególnie podatne na zwiększony przepływ krwi do dziąseł, co może powodować wrażliwość i tkliwość. Utrzymanie dobrych praktyk higieny jamy ustnej, w tym regularne szczotkowanie i nitkowanie zębów, rutynowe kontrole dentystyczne i wczesne wykrywanie problemów ze zdrowiem jamy ustnej, staje się kluczowe w tym czasie, aby zapobiec problemom z dziąsłami.
- Problemy ortodontyczne - wielu nastolatków wymaga leczenia ortodontycznego w celu skorygowania nierównych zębów lub problemów ze zgryzem. Wadliwie ustawione zęby wpływają na samoocenę nastolatków, ale mogą również powodować zwiększone gromadzenie się płytki nazębnej, gdy szczotkowanie i nitkowanie ciasnych przestrzeni między stłoczonymi zębami nie jest skuteczne. Leczenie ortodontyczne skutecznie korygujące te problemy pomaga nastolatkom nie tylko poprawić higienę jamy ustnej, ale też zwiększa pewność siebie i toruje drogę do lepszego długoterminowego zdrowia jamy ustnej.
- Palenie, wapowanie i nadużywanie substancji: nastolatki mogą eksperymentować z różnymi substancjami, które mają s zkodliwy wpływ na zęby i dziąsła. Te nawyki to prosta droga do przebarwień zębów, chorób dziąseł, utraty zębów, a nawet raka jamy ustnej.
Czytaj więcej
Rusza Akademia Asysty i Higieny Medicover Stomatologia
Coraz cieńsze szkliwo. Z wiekiem słabsza ochrona zębów
Dorosłość (20-59 lat)
Z upływem czasu i starzeniem się wzrasta liczba zagrożeń dla zdrowia jamy ustnej. Wraz z wiekiem szkliwo, chroniące zęby, staje się coraz cieńsze, pacjenci są narażeni na różne źródła stresu, ale też bardziej szkodliwa staje się zła dieta i złe nawyki dotyczące higieny jamy ustnej.
O czym szczególnie należy pamiętać w wieku dorosłym:
- Zgrzytanie zębami (bruksizm) - stres i niepokój mogą prowadzić do zgrzytania zębami, znanego jako bruksizm. To podświadome zgrzytanie lub zaciskanie zębów, często podczas snu. Co może powodować ścieranie zębów, bólu szczęk i bólu głowy, które przyczyniają się do uszkodzenia szkliwa, nadwrażliwości i złamań zębów. Konsultacja z dentystą to pierwszy krok w łagodzeniu szkodliwych skutków bruksizmu. Dentysta prawdopodobnie zaleci ochraniacz na zęby oraz poinformuje o technikach radzenia sobie ze stresem.
- Nadmiernie słodka lub kwaśna dieta - zagrożenie próchnicą zębów i chorobami przyzębia wzrasta wraz z wiekiem. Prawie połowa (47,2 proc. )wszystkich dorosłych w wieku 30 lat i starszych – cierpi na jakąś formę choroby dziąseł, a 70,1 proc. dorosłych w wieku 65 lat i starszych cierpi na choroby przyzębia. Słodkie lub kwaśne pokarmy i napoje mogą wydawać się nieszkodliwe na krótką metę, ale po latach spożywania tych produktów stan zdrowia jamy ustnej wielu dorosłych pogarsza się. Patogeniczne bakterie w jamie ustnej "żywiące się" cukrem, mogą powodować bolesny stan zapalny dziąseł, który może przekształcić się w chorobę przyzębia, recesję dziąseł i utratę zębów, ale też przyczynić się do innych ogólnych problemów zdrowotnych.
- Zdrowa dieta wiąże się ze zdrowym życiem na każdym etapie, ale szczególnie ważne jest zachowanie zbilansowanej diety bogatej w białko, produkty pełnoziarniste, owoce i warzywa oraz ograniczenie cukru w wieku dorosłym.
- Zła higiena jamy ustnej - profilaktyka jest kluczem do utrzymania zdrowego uśmiechu, ale brak czasu i ograniczenia finansowe powodują, że wielu dorosłych zaniedbuje zdrowie jamy ustnej, co zwiększa ryzyko problemów z zębami. Zapewnienie niedrogiego ubezpieczenia stomatologicznego może mieć pozytywny wpływ na długoterminowe zdrowie jamy ustnej. Priorytetem jest szczotkowanie dwa razy dziennie, codzienne czyszczenie nicią dentystyczną i wizyty u dentysty w celu regularnych kontroli i higienizacji.
Podeszły wiek. Coraz więcej zagrożeń dla zębów i dziąseł
Seniorzy (60+ lat)
Fizyczne i poznawcze ograniczenia, które pojawiają się wraz z wiekiem, mogą stanowić bariery dla domowej opieki zdrowotnej jamy ustnej, ale też w docieraniu do dentysty.
- Ograniczenie sprawności fizycznej i psychicznej - choroby jak np. zapalenie stawów lub inne problemy w sprawnym funkcjonowaniu mogą utrudniać seniorom szczotkowanie i nitkowanie zębów. Zmiany sensoryczne i poznawcze mogą również wpływać na procedury higieny jamy ustnej. Aby zachować zdrowie jamy ustnej, seniorzy powinni w razie potrzeby rozważyć stosowanie elektrycznej szczoteczki do zębów, aby pielęgnacja zębów i dziąseł była efektywna.
- Suchość w jamie ustnej (kserostomia) - wiele leków i chorób przewlekłych może powodować suchość w jamie ustnej, co sprawia, że seniorzy są bardziej podatni na próchnicę, gdyż ślina słabiej u nich neutralizuje kwasy i wypłukuje cząsteczki jedzenia. Przewlekła kserostomia to zagrożenie infekcjami jamy ustnej, trudnościami w jedzeniu i mówieniu, ale też poważny czynnik ryzyka nieświeżego oddechu, dyskomfortu, zaburzeń smaku oraz zwiększonego gromadzenia się płytki nazębnej i kamienia nazębnego. Walka z kserostomią polega na właściwym nawodnieniu organizmu, unikaniu alkoholu i tytoniu oraz stosowanie zalecanych przez lekarza metod leczenia.
- Rak jamy ustnej - osoby w starszym wieku są narażone na zwiększone ryzyko raka jamy ustnej ze względu na związane z wiekiem zmiany w tkankach jamy ustnej i długotrwałe narażenie na czynniki ryzyka, takie jak tytoń i alkohol. Regularne kontrole stomatologiczne są bardzo ważne w starszym wieku, bo dają możliwość przeprowadzenia badania w kierunku raka jamy ustnej i wykrycia wszelkich podejrzanych zmian lub nieprawidłowości na wczesnym etapie.
©
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
Komentarze