• Analizowano dane blisko 1,68 mln pacjentów w celu określenia związku między infekcyjnym zapaleniem wsierdzia i inwazyjnych zabiegów stomatologicznych (najczęściej były to ekstrakcje zębów oraz procedury chirurgiczne w jamie ustnej)
  • Okazało się, że osoby z istniejącymi już chorobami serca mogą być narażone na zwiększone ryzyko wystąpienia tego problemu
  • Ta grupa pacjentów powinna przyjmować profilaktycznie antybiotyki przed usuwaniem zębów i innymi inwazyjnymi zabiegami stomatologicznymi

Groźne dla serca bakterie. Źródłem patogenów jama ustna

Inwazyjne zabiegi dentystyczne, w szczególności ekstrakcje zębów i chirurgia jamy ustnej, były istotnie powiązane z zapaleniem wsierdzia u osób z grupy wysokiego ryzyka, ale profilaktyka antybiotykowa zmniejszyła częstość występowania tego stanu, zgodnie z dużym badaniem opublikowanym w Oral Disease.

Infekcyjne zapalenie wsierdzia to zagrażająca życiu infekcja serca. Szczególnie niebezpieczna jest infekcja zastawek serca, gdyż nawet 30-40 proc. pacjentów umiera z jej powodu w pierwszym roku od infekcji. 

Od dawna sugerowano związek przyczynowy z inwazyjnymi zabiegami dentystycznymi, do  30–40 proc. przypadków tych infekcji kardiologicznych jest powodowanych przez bakterie typowe dla jamy ustnej.  Na podstawie tego faktu  American Heart Association opracował zalecenia profilaktyki antybiotykowej w celu zapobiegania infekcyjnemu zapaleniu wsierdzia u osób poddawanych inwazyjnym procedurom stomatologicznym. Zalecenia te stały się światowym standardem opieki w zapobieganiu infekcyjnego zapalenia wsierdzia pomimo braku danych potwierdzających jego skuteczność, piszą autorzy badania w Oral Disease.

Antybiotyki profilaktycznie przed usuwaniem zębów. Kiedy potrzebne

W Stanach Zjednoczonych Medicaid to wspólny federalny i stanowy program publicznego ubezpieczenia zdrowotnego, który zapewnia bezpłatne lub niedrogie podstawowe ubezpieczenie zdrowotne dla jednego na pięciu Amerykanów, których nie stać na komercyjne ubezpieczenie zdrowotne i nie kwalifikują się do Medicare (federalny program ubezpieczeń zdrowotnych dla osób w wieku 65 lat lub starszych).

Inwazyjne procedury dentystyczne brane pod uwagę w badaniu:

  • manipulacja w obrębie dziąseł
  • ingerencja w okolice okołowierzchołkowe zębów
  • perforacja błony śluzowej jamy ustnej, do której dochodzi podczas ekstrakcji zębów, zabiegów chirurgicznych jamy ustnej, usuwania kamienia nazębnego i procedur endodontycznych  (co do których zalecenia wskazują, że lekarz powinien stosować profilaktykę antybiotykową).

Naukowcy do badania włączyli także procedury dentystyczne, które mogą wymagać podawania zapobiegawczego antybiotyków, gdy do ich zakończenia  wymagana jest ingerencja w tkankę dziąsła, na przykład większość zabiegów z zakresu stomatologii odtwórczej, ale nie inne procedury wobec których nie jest zalecane podawanie antybiotyków (rutynowe badanie stomatologiczne, zdjęcia rentgenowskie, zakładanie wyjmowanych aparatów protetycznych lub ortodontycznych).

Analizowane dane pochodziły od 1,68 mln pacjentów objętych ubezpieczeniem Medicaid porównywano je z danymi 7,95 mln osób z zapewnionym przez pracodawcę komercyjnym ubezpieczeniem Medicare.

Spośród  badanych 1, 68 mln pacjentów zarejestrowanych w Medicaid z powodu infekcyjnego zapalenia wsierdzia trafiło do szpitala 2 647 osób, z których:

  • 52,2 proc. było w grupie wysokiego ryzyka,
  • 11,9 proc, w grupie umiarkowanego ryzyka, 
  • 36,0 proc. z niskim/nieznanym ryzykiem infekcyjnego zapalenia wsierdzia.

Wśród tych hospitalizowanych pacjentów wykazano istotny związek między przyjęciem do szpitala a inwazyjnym zabiegiem stomatologicznym (ekstrakcje zębów i zabiegi chirurgii jamy ustnej) w ciągu 30 dni przed hospitalizacją. Takiej zależności nie wykryto u osób z  umiarkowanym lub niskim/nieznanym ryzykiem infekcyjnego zapalenia wsierdzia.

- Wykazujemy znaczący związek czasowy między inwazyjnymi procedurami stomatologicznymi (szczególnie ekstrakcjami i zabiegami chirurgii jamy ustnej) a późniejszym rozwojem infekcyjnego zapalenia wsierdzia  z wysokim ryzykiem wystąpienia tego stanu. Dowiedliśmy również, że stosowanie profilaktyki antybiotykowej znacznie zmniejszyło częstość występowania  infekcyjnego zapalenia wsierdzia po tych zabiegach, co potwierdza aktualne zalecenia American Heart Association, podsumowują badacze z Department Oral Medicine/Oral & Maxillofacial Surgery, Atrium Health – Carolinas Medical Center, w Stanach Zjednoczonych.