- Wiceminister zdrowia Waldemar Kraska deklaruje wsparcie osób niepełnosprawnych, które wymagają leczenia stomatologicznego w znieczuleniu ogólnym
- Eksperci przekonują, że systematycznie i dokładnie wykonywane zabiegi higieniczne, z czynnym udziałem rodzica lub opiekuna w domu, są nieodzowne w przypadku pacjentów - dzieci niepełnosprawnych
- Dentyści zalecają m.in. stosowanie past z dodatkiem fluoru, sterowanie dietą, regularne wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym
W trakcie posiedzenia Komisji Zdrowia (1 grudnia) padła z ust wiceministra zdrowia Waldemara Kraski deklaracja wsparcia osób niepełnosprawnych, które wymagają leczenia stomatologicznego w znieczuleniu ogólnym. Od lat znane są problemy z dostępem do tego typu świadczeń. W wielu przypadkach potrzebujący szukają pomocy za granicą, na przykład w Czechach.
Pojawiła się propozycja, aby wyodrębnić wycenę pracy anestezjologa i płacić za nią z oddzielnego funduszu. Taki zabieg mógłby wesprzeć nieopłacalne obecnie świadczenia udzielane w narkozie.
- Zmierzymy się z problemem, dokonamy odpowiednich wycen, tak aby zapewnić nie tylko leczenie planowe, ale także pomóc pacjentom z nagłym bólem - zapewnił Waldemar Kraska
Szczególną troską powinny być objęte dzieci z niepełnosprawnościami, których leczenie stomatologiczne z reguły wymaga znieczulenia ogólnego.
Przypominamy, sygnowane przez Polskie Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej, niezależne opracowanie w zakresie zaleceń, dotyczących zapobiegania próchnicy u dzieci niepełnosprawnych, jest efektem pracy grupy roboczej ACFF ds. zapobiegania próchnicy u dzieci niepełnosprawnych.
Autorkami wytycznych są prof. dr hab. Maria Borysewicz-Lewicka oraz dr n. med. Karolina Gerreth.
Informacje dla lekarzy, higienistek stomatologicznych oraz rodziców
Charakterystyka stanu jamy ustnej osób niepełnosprawnych w oparciu o dane z piśmiennictwa i doświadczenie kliniczne:
- większe potrzeby lecznicze w porównaniu z populacją osób zdrowych,
- większa liczba zębów z próchnicą, więcej zębów usuniętych, gorsza higiena jamy ustnej,
- większa frekwencja wad zębowo-twarzowych oraz upośledzenie funkcji jamy ustnej,
- różnice u poszczególnych osób w zależności od współistnienia choroby ogólnoustrojowej oraz stopnia niepełnosprawności.
Przyczyny złego stanu zdrowia jamy ustnej u pacjentów z niepełnosprawnością:
- skupienie rodziców/opiekunów na chorobie ogólnoustrojowej – nie spostrzegają konieczności wykonywania zabiegów profilaktycznych i leczenia stomatologicznego,
- mała świadomość problemu u rodziców i opiekunów - niewystarczający poziom edukacji prozdrowotnej,
- często występujące mniejsze zdolności manualne u chorych nie zezwalające na prawidłowe przeprowadzenie codziennych zabiegów profilaktycznych,
- lęk pacjenta i opiekuna przed wizytą w gabinecie,
- brak wystarczającej liczby jednostek przeprowadzających zabiegi leczenia stomatologicznego w znieczuleniu ogólnym,
- brak wiedzy oraz mała praktyka personelu medycznego w zakresie leczenia stomatologicznego osób o obniżonej sprawności,
- niechęć lekarzy do leczenia osób z tej populacji,
- brak postrzegania przez lekarzy związku pomiędzy stanem jamy ustnej oraz chorobą przewlekłą lub niepełnosprawnością,
- bariery w dostępie do opieki stomatologicznej (architektoniczne, transportowe, sprzętowe, ekonomiczne, informacyjne, w porozumiewaniu się, itp.).
Działania profilaktyczne u osób niepełnosprawnych, do których należy dążyć, powinny obejmować:
- systematycznie i dokładnie wykonywane zabiegi higieniczne z czynnym udziałem rodzica lub opiekuna w domu,
- systematyczne kontrole stanu jamy ustnej i profesjonalne zabiegi higieniczne przeprowadzane w gabinecie,
- stosowanie fluorków (z past do zębów oraz preparatów aplikowanych w gabinecie),
- sterowanie dietą,
- regularne wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym.
Istotna jest rola lekarza stomatologa i higienistki dentystycznej w doborze odpowiedniej szczoteczki, a także pasty do zębów oraz ewentualnie innych przyborów i środków pomocnych w utrzymywaniu higieny jamy ustnej na właściwym poziomie.
Ustalenie planu leczenia i przeprowadzenie działań terapeutycznych:
- adaptacja dziecka do warunków gabinetu stomatologicznego,
- wyczerpujący wywiad z rodzicami/opiekunami dziecka (w tym zebranie informacji na temat funkcjonowania dziecka, sposobów komunikowania się, współpracy),
- dokładne badanie jamy ustnej,
- badania dodatkowe (w tym badanie rtg),
- przygotowanie historii choroby i zebranie informacji dotyczących dotychczasowego leczenia stomatologicznego,
- leczenie zabiegowe i terapeutyczne (w warunkach ambulatoryjnych lub szpitalnych w znieczuleniu ogólnym),
- działania profilaktyczne – zależnie od oceny ryzyka chorób jamy ustnej,
- ponowna ocena stanu zdrowia pacjenta w określonych przez lekarza okresach czasu,
- kompleksowa opieka nad ogólnym stanem zdrowia jamy ustnej,
- przeciwdziałanie powstawaniu i leczenie wad zgryzu sprzężonych z niepełnosprawnością,
- terapia nawyków okołoustnych, takich jak ssanie palca, ślinienie się, itp.
Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, fizyczną lub sensoryczną powinny przejść badanie oceniające stopień zagrożenia chorobami jamy ustnej skutkiem czego będą kwalifikowane do określonych grup ryzyka i objęte wskazanymi działaniami zapobiegawczymi.
Ważna jest rola lekarza stomatologa w zespole specjalistów opiekujących się niepełnosprawnym pacjentem.
Czytaj więcej
Zabieg podwyższonego ryzyka, a zgoda pacjenta
Czytaj więcej
Gabinety stomatologiczne w 700 szkołach na skraju upadku
Komentarze