- Zęby mądrości to najczęściej usuwane zęby. Wyrok zapada, gdy powodują ból, stan zapalny, uszkadzają sąsiednie zębów, rozwija się w nich próchnica
- Brakuje jednoznacznych dowodów na to, że ósemki warto usuwać profilaktycznie, wskazuje Washington Post, przytaczając dyskusję toczoną na temat tego zabiegu przez amerykańskich ekspertów
- Jeśli trzecie zęby trzonowe mają wystarczającą ilość miejsca i pacjent zachowuje bardzo dobrą higienę jamy ustnej, to ósemki mogą być zdrowymi i funkcjonalnymi zębami do późnego wieku
Czytaj więcej
NFZ podnosi nakłady na stomatologię o 7,09 proc.
Czytaj więcej
PUM: 161 pkt. uprawnia do studiowania stomatologiiEkstrakcja ósemek. Lepiej wcześniej niż później?
W Stanach Zjednoczonych rodzice często decydują się na usunięcie zębów mądrości u swoich dzieci, zanim zaczną sprawiać jakiekolwiek problemy. Głównie z powodów finansowych, gdyż wtedy jeszcze dziecko obejmuje ubezpieczenie zdrowotne.
Eksperci zgodnie twierdzą, że trzecie zęby trzonowe należy usuwać, gdy wyrzynają się pod dziwnym kątem, powodując ból, stan zapalny, uszkodzenie sąsiednich zębów, są już zaatakowane przez próchnicę. Jednak brakuje jednomyślności co do tego, czy dobrym wyjściem z sytuacji jest ekstrakcja zapobiegawcza.
- Chirurg stomatolog musi podjąć świadomą decyzję na podstawie badania klinicznego i zdjęć rentgenowskich. Być może niektórzy dentyści, kierują się innymi powodami podejmując decyzję, mam jednak nadzieję, że dla większości podstawą do wybrania postępowania są wskazówki kliniczne, mówi w rozmowie z dziennikiem Washington Post Dena Fischer, dyrektor Center for Clinical Research at the National Institute of Dental and Craniofacial Research.
Zęby mądrości. Prawdziwy ból głowy
Trzecie zęby trzonowe, popularnie zwane zębami mądrości lub ósemkami to cztery zęby, które pojawiają się jako ostatnie — zwykle u nastolatków — i znajdują się najdalej w łuku zębowym. Według szacunkowych danych, corocznie blisko 10 mln tych zębów jest usuwanych u prawie 5 mln pacjentów.
Zwolennicy wczesnej ekstrakcji twierdzą, że profilaktyczny zabieg jest łatwiejszy do wykonania, bezpieczniejszy, a co więcej pacjent szybciej wraca do zdrowia, jeśli operacja przeprowadzana jest między 15 a 25 rokiem życia. Wtedy właśnie korzenie zębów są małe i łatwiejsze do usunięcia, chociaż nie można wykluczyć powikłań, tak jak w przypadku każdej operacji.
- Tę sytuację można porównać do drzewa. Lepiej je wyrwać, gdy jest młode i ma niewielki system korzeniowy. Podobnie w przypadku zębów mądrości, z upływem czasu ich korzenie mogą wrastać w nerwy, zatoki, zdecydowanie łatwiej przeprowadzić ekstrakcję, zanim w pełni się uformują, czyli gdy pacjent ma nie więcej niż 25 lat — podkreśla Louis Rafetto, rzecznik American Dental Association.
Natomiast lekarze mający inny punkt widzenia, w tym także organizacja American Public Health Association, uważają takie profilaktyczne ekstrakcje są niepotrzebne. Do tej pory nie udowodniono naukowo korzyści zdrowotnych jakie miałyby wynikać z usuwania zębów mądrości, które nie powodują żadnych problemów.
Idealnie zdrowe ósemki do usunięcia. Czy to dobra decyzja?
- Myślę, że czasami w stomatologii wpadamy w tę pułapkę, jeśli trzeba usunąć jedną ósemkę, to dlaczego nie usunąć pozostałych trzech? Zakładamy że wszystkie zęby mądrości, będą powodować problemy i jest to tylko kwestia czasu. Usunięcie czterech ósemek podczas jednego zabiegu jest atrakcyjną opcją zwłaszcza, gdy potrzebne jest znieczulenie ogólne. Tyle że medycyna opiera się na diagnozie, zatem nie należy usuwać trzech zębów mądrości na podstawie diagnozy jednego. Natomiast zdecydowane wątpliwości pojawiają się, gdy wszystkie cztery zęby są bezobjawowe. Wtedy rzeczywiście trzeba zapytać dlaczego to robimy, podkreśla William Love, dyrektor Davis Health Medical Center University of California.
Tyle że brak objawów nie oznacza braku problemów, argumentuje Raymond White, wybitny profesor chirurgii stomatologiczny z Adams School of Dentistry University of North Carolina.
Większość pacjentów prędzej czy później będzie miała problemy powodowane przez ósemki i w końcu zostanie zmuszona do ich usunięcia. W im starszym wieku się to odbędzie, tym więcej czasu potrzeba na wyzdrowienie, tym dłużej trwa powrót do normalnego otwierania ust i jedzenia zwykłych pokarmów, wskazuje chirurg.
American Dental Association zgodziła się w publikacji z 2014 r., że bezobjawowe zęby mądrości niekoniecznie są wolne od chorób lub problemów, ale nie ma wystarczających dowodów do stwierdzenia, że profilaktyczne usuwanie jest lepsze niż ciągłe monitorowanie.
Biała księga z 2016 r. na temat leczenia zębów mądrości, sporządzona przez American Association of Oral and Maxillofacial Surgeons podobnie traktuje tę kwestię. Podkreśla, że nie wszystkie zęby mądrości wymagają usunięcia, ale też przestrzega, że im dłużej pacjenci czekają, tym trudniejszy staje się zabieg ekstrakcji, jeśli pojawi się problem. Pada też stwierdzenie, że istnieje i taka możliwość, że pacjenci, którzy zachowali zdrowe ósemki, mogą przeżyć całe życie bez żadnych incydentów przez nie powodowanych.
-Myślę, że można śmiało powiedzieć, że nie każdy musi je usunąć, ale każdy powinien je monitorować– mówi Rafetto. Lekarz dentysta razem z pacjentem powinni dyskutować na temat ryzyka i korzyści wynikających z ekstrakcji.
Faisal A. Quereshy, profesor Case Western Reserve University’s School of Dental Medicine, zwraca uwagę na fakt, że ludzkie szczęki skurczyły się na przestrzeni tysięcy lat i na zęby mądrości pozostaje mniej miejsca. Dzięki fluorowi próchnica rozwija się wolniej, więc ludzie nie tracą tak wielu zębów jak przed laty. To kolejny powód nadmiernego stłoczenia zębów.
Ósemki wyrzynają się w tylnej części jamy ustnej i bardzo trudno je szczotkować. Pacjenci często zgłaszają się z infekcją i próchnicą. Infekcja może przenieść się w rejon szyi i gardła, a to może prowadzić do groźnych powikłań.
Ryzyko może wystąpić. Nawet jeśli ekstrakcja jest konieczna
- Najpoważniejszym powikłaniem ekstrakcji jest potencjalne uszkodzenie nerwu zębodołowego dolnego, odczuwane jako pieczenie, kłucie lub drętwienie jamy ustnej. Im młodszy pacjent, tym większa szansa, że będzie to tylko tymczasowe, podkreśla prof. Quereshy.
Prof. Joana Cunha-Cruz, z University of Alabama w Birmingham School of Dentistry, przypomina badanie z 2020 r., w którym stwierdzono niewielkie, ale zwiększone ryzyko powikłań związanych z profilaktycznym usuwaniem. Wśród tych niepożądanych skutków wymienia:
- krwawienie,
- infekcję,
- suchy zębodół.
Zatem na decyzję o przeprowadzeniu ekstrakcji powinna wpłynąć ocena położenia ósemek, stanu uzębienia, ustalenie, jak często pacjent odwiedza dentystę i na ile radzi sobie z higieną jamy ustnej. Prawidłowa higiena oraz właściwe ułożenie zębów mądrości może być wystarczającym powodem, by wstrzymać się z ich usuwaniem, podsumowuje Washington Post.
Komentarze