• Bakteryjny biofilm w jamie ustnej przyczynia się do rozwoju chorób stomatologicznych, które stanowią poważny problem zdrowia publicznego. Trwają intensywne badania, mające na celu opracowanie skutecznych metod ograniczania biofilmu
  • Oceniano potencjalne możliwości zastosowanie pochodnej indolu w ograniczaniu biofilmu budowanego przez Streptococcus mutans, głównego gatunku bakterii odpowiadającego za próchnicę zębów
  • Udowodniono, że indol skutecznie redukuje nalot bakteryjny na zębach, toteż jako dodatek do past do zębów i płynów do płukania ust, mógłby poprawić higienę jamy ustnej, informuje Antibiotics

Zdrowie jamy ustnej. Cel ten sam, broń nowa 

Nalot bakteryjny (czyli biofilm) gromadzący się w jamie ustnej nie pozostaje obojętny dla zdrowia. Jest to złożona, trójwymiarowa struktura, która rozwija się na powierzchni zębów, inicjowana przez przywierające do szkliwa drobnoustroje. 

Pierwsi "kolonizatorzy" szkliwa wchodzą w interakcje z kolejnymi mikroorganizmami, które dołączają do rosnącego biofilmu, tworząc dojrzałą, wielogatunkową społeczność drobnoustrojów. Wiele infekcji jamy ustnej jest spowodowanych brakiem równowagi między gatunkami mikroorganizmów naturalnie występujących w biofilmie jamy ustnej. 

Gatunkiem, który stanowi jeden z najważniejszych bakteryjnych składników  biofilmu jamy ustnej jest Streptococcus mutans, uważany za głównego sprawcę próchnicy zębów. 

Przerwanie gromadzenia się biofilmu i jego usunięcie z powierzchni zębów ma zatem ogromne znaczenie w higienie jamy ustnej. Opracowano kilka strategii hamowania tworzenia się biofilmu, ale nadal podstawową jest jego mechaniczna eliminacja i/lub kontrola chemiczna. Czyli mówiąc prosto, szczotkowanie i nitkowanie zębów oraz stosowanie dobrej pasty do zębów i płynu do płukania ust, które zawierają związki antyseptyczne, takie jak chlorheksydyna, fluorki, olejki eteryczne czy chlorek cetylopirydyniowy. Zabiegi te prowadzą do nieselektywnego usuwania  flory jamy ustnej, informuje Antibiotics.

Indol. Obiecująca cząsteczka w walce z próchnicą zębów

Naukowcy próbują opracować metodę zapobiegania lub zmniejszania ilości płytki nazębnej tworzonej przez S. mutans wykorzystującą naturalne substancje. Takim związkiem jest indol - produkt bakteryjnego rozkładu tryptofanu.  Udowodniono, że indol uczestniczy w sygnalizacji międzygatunkowej, a także w patogenezie bakterii. Wpływa na tworzenie się biofilmu, jego zjadliwość oraz oporność wielu bakteryjnych patogenów na antybiotyki. Wiele pochodnych indolu, w tym naturalnie występujących i syntetycznych, działa jako cząsteczki sygnałowe, które wpływają na zachowanie różnych bakterii. I co bardzo obiecujące kilka pochodnych indolu ma silniejsze działanie przeciwdrobnoustrojowe i przeciw biofilmowi niż podstawowy indol. Taką właśnie cząsteczką jest 3,3′-diindolilometan (DIM).

Międzynarodowy zespół badaczy m.in. z Ben-Gurion University w Izraelu i  Sichuan University w Chinach próbował ocenić możliwości wykorzystania DIM jako terapeutycznego związku chroniącego przed biofilmem. 

Testowano wpływ naturalnego bis-indolu, 3,3′-diindolilometanu (DIM) na  patogenność bakterii Streptococcus mutans.

- Nasze badanie wykazało, że DIM był w stanie osłabić tworzenie się biofilmu S. mutans o 92 proc. To dowód na jego przydatność w profilaktyce i leczeniu procesu próchnicy, podkreślają badacze.

Według naukowców cząsteczka ta ma niską toksyczność, co oznacza, że ​​można ją bezpiecznie dodawać do past do zębów i płynów do płukania ust, aby poprawić higienę jamy ustnej.