• Na początku 2021 r. działalność prowadziło 3,3 tys. praktyk stomatologicznych realizujących świadczenia finansowane ze środków publicznych.

• 26,7 mln porad stomatologicznych zrealizowano w 2020 r. w ramach NFZ (spadek o 22,9 proc. wobec 2019 r.).

• Indywidualnych praktyk stomatologicznych jest najwięcej (58,3 proc. ogółu podmiotów realizujących stomatologiczne kontrakty NFZ).

Stomatologia mocna w miastach

Spośród 26,7 mln porad stomatologicznych realizowanych w 2020 r. w ramach NFZ aż 23,2 mln wykonano w miastach. Odsetek porad stomatologicznych, udzielonych w placówkach usytuowanych na obszarach wiejskich, to zaledwie 8,6 proc.

Liczba porad stomatologicznych w 2020 r. spadła w porównaniu z 2019 r. o 22,9 proc.

W ciągu 2020 r. w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej udzielono ok. 287 mln porad (ponad 44 mln porad mniej niż w roku poprzednim). W strukturze porad podstawową część stanowiły te udzielone w ramach podstawowej opieki zdrowotnej (55,2 proc.) i specjalistycznej opieki zdrowotnej (35,5 proc.). 

3,3 tys. praktyk stomatologicznych z logo NFZ

Na początku 2021 r. działalność prowadziło 25,5 tys. podmiotów ambulatoryjnej opieki zdrowotnej realizujących świadczenia finansowane ze środków publicznych:
21,5 tys. przychodni,
0,7 tys. praktyk lekarskich,
3,3 tys. praktyk stomatologicznych.

Coraz mniej świadczeniodawców

W 2020 r. zaobserwowano spadek liczby przychodni (o 343 mniej niż w 2019 r.). Tendencja spadkowa w przypadku praktyk lekarskich i stomatologicznych udzielających świadczeń finansowanych ze środków publicznych występuje od 2011 r. i dotyczy obu typów praktyk. 

W 2020 r. funkcjonowało 3,28 tys. praktyk stomatologicznych świadczących usługi w ramach środków publicznych (o 8 proc. mniej niż w 2019 r.). Spadek w przypadku pozostałych 0,72 tys. praktyk lekarskich był wyższy i wyniósł prawie 9 proc.

Praktyki stomatologiczne w miastach stanowiły 69,4 proc. wszystkich tego typu jednostek, natomiast na wsiach było ich 30,6 proc. (jeśli chodzi o praktyki lekarskie – tylko 7,5  proc. znajdowało się na wsi i aż 92,5 proc. w mieście).

Indywidualna praktyka stomatologiczna

Nie zmieniła się znacząco struktura praktyk stomatologicznych. Najczęściej były to indywidualne praktyki stomatologiczne (58,3 proc.). Ta forma ambulatoryjnej opieki medycznej, podobnie jak w poprzednich latach, nadal pozostaje bardziej popularna w miastach (37 proc. praktyk stomatologicznych w Polsce) niż na wsi (21,3 proc. praktyk stomatologicznych w Polsce). 

 Struktura pacjentów stomatologicznych

W przypadku porad stomatologicznych częściej pacjentami były kobiety. W miastach skorzystały one z 56,1 proc. ogółu porad stomatologicznych (w roku poprzednim 55,4 proc.) natomiast na wsi – z 54,4 proc. (53,8 proc. w roku poprzednim),

28,9 proc. porad stomatologicznych dotyczyło dzieci i młodzieży poniżej 18 lat (w roku poprzednim 28,7 proc.). Dzieci i młodzież poniżej 18 lat miały najwyższy wskaźnik udzielonych porad stomatologicznych w odniesieniu do udziału w populacji tej grupy wiekowej. 

W przypadku porad udzielonych w miastach było to 26,4 proc. (w roku poprzednim 28,2 proc.) a w przypadku wsi odsetek ten był o ponad 2,5 p. proc. wyższy i wynosił 28,9 proc.

Porady stomatologiczne, udzielone osobom w wieku co najmniej 65 lat w miastach stanowiły podobnie jak w 2019 r. 15,9 proc. ogółu porad. Na wsi zaobserwowano ich 14,7 proc. (w roku poprzednim 14,1 proc.).

Dzieci i młodzież poniżej 18 lat miały najwyższy wskaźnik udzielonych porad stomatologicznych w odniesieniu do udziału w populacji tej grupy wiekowej, a najniższy - jeśli chodzi o porady specjalistyczne lekarskie.

Teleporady w stomatologii - śladowe

W 2020 r. w formie teleporad zrealizowano 56,8 mln porad lekarskich w podstawowej opiece zdrowotnej co stanowiło 36,4 proc. wszystkich porad POZ. W opiece specjalistycznej teleporady stanowiły 16,3 mln, tj. 16,2 proc. porad specjalistycznych. Odsetek porad stomatologicznych, realizowanych w formie teleporady, był nieznaczny - 0,4 proc. (116,5 tys.).

Geograficzna struktura świadczeń stomatologicznych

W 2020 r. struktura geograficzna rozmieszczenia placówek ambulatoryjnej opieki zdrowotnej przedstawiała się następująco: najwięcej przychodni oraz praktyk lekarzy i lekarzy dentystów zlokalizowanych było na terenie województwa mazowieckiego (3,5 tys.), a najmniej - w województwach: lubuskim – 0,7 tys. i opolskim – 0,7 tys. oraz świętokrzyskim – 0,8 tys. 

Z łącznej liczby 4,0 tys. praktyk lekarskich i stomatologicznych, które podpisały umowę z NFZ, najwięcej czyli 13,0 proc. było zlokalizowanych na terenie województwa wielkopolskiego, a najmniej na obszarze województwa małopolskiego – 3,2 proc.

W specjalistycznej stomatologicznej opiece zdrowotnej wartość średnia dla Polski porad udzielonych dzieciom i młodzieży to 26,7 proc. Udział porad udzielonych dzieciom i młodzieży w ogólnej liczbie porad stomatologicznych kształtował się od 23,7 proc. w województwie dolnośląskim do 34,2 proc. w województwie lubelskim.

Porady udzielone starszym osobom (w wieku 65 lat i więcej) stanowiły 15,8 proc. wszystkich porad stomatologicznych zrealizowanych w ramach opieki specjalistycznej. W poszczególnych województwach udział ten wyniósł od 13,1proc. (województwo małopolskie) do 19,4 proc. (województwo zachodniopomorskie).

Uwaga:
* Ze względu na niepełną realizację obowiązku statystycznego przez praktyki zawodowe (głównie lekarskie i stomatologiczne), dane dotyczące osób pracujących bezpośrednio z pacjentem mogą być niższe niż stan faktyczny w zakresie zawodów, w których stosunkowo często prywatna praktyka jest głównym miejscem pracy (np. dentyści).
* Na 2022 r. planowane jest zakończenie prac nad modyfikacją metodologii obliczania kadry medycznej w odniesieniu do lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych, co umożliwi przedstawienie obliczeń według nowej metodologii.

źródło: GUS

Czytaj także: Ilu faktycznie lekarzy dentystów pracuje w Polsce?