Mirosław Stańczyk infoDENT24.pl: Jakie najpilniejsze działania znajdują się w harmonogramie aktywności prezydent ERO FDI na 2017 r.?
Dr Anna Lella, prezydent ERO: pilnych jest wiele, wspomnę tylko o czterech najważniejszych.

O statusie technika dentystycznego
W przyszłym roku planujemy dokończyć prace grupy roboczej ds. zespołu stomatologicznego nad tzw. profilem technika dentystycznego i przyjąć ten dokument na sesji plenarnej ERO. Jest to materiał wskazujący, jakie - naszym zdaniem - są: kompetencje zawodowe technika w Europie, kształcenie wymagane do wykonywania tego zawodu, zasady współpracy z lekarzem dentystą.

Nie są to oczywiście kwestie nowe – chodzi raczej o zbiorcze podsumowanie dotychczasowych dyskusji nad zasadami współpracy pomiędzy lekarzem a technikiem. Wygląda to różnie w poszczególnych państwach europejskich, stąd taki dokument wydaje się potrzebny i mamy nadzieję, że będzie mógł służyć jako podstawa do konkretnych uregulowań krajowych.

O specjalizacjach lekarsko – dentystycznych
Będziemy, za pomocą opracowanego przez grupę roboczą kwestionariusza, zbierać i analizować dane na temat specjalizacji lekarsko – dentystycznych: ich zakresu, programu i trybu kształcenia.

Tu także sytuacja wygląda różnie. W niektórych państwach, jak Polska, istnieje wiele formalnie wyodrębnionych dziedzin stomatologii, w których lekarze dentyści mogą uzyskiwać tytuł specjalisty. W niektórych państwach formalnie wyróżnia się tylko specjalizacje objęte systemem uznawania w ramach UE, czyli ortodoncję i chirurgię stomatologiczną - np. Niemcy, a są też państwa (np. Austria), w których w ogóle nie wyodrębnia się formalnie specjalizacji lekarzy dentystów.

Ponadto zakresy specjalizacji także się różnią. Warto to dokładnie przeanalizować. W Polsce stomatolodzy są bardzo chętni, aby odbywać szkolenie specjalizacyjne i uzyskiwać tytuł specjalisty, problemem jest brak wystarczających ku temu możliwości. Być może uzyskane informacje przydadzą się i nam w pracach nad systemem specjalizacji w Polsce.

O wolnym zawodzie lekarza dentysty
Zamierzamy kontynuować współpracę ze studentami stomatologii i lekarzami dentystami zaczynającymi pracę zawodową. Pojawiła się m.in. inicjatywa budowy platformy zawierającej różnego rodzaju materiały informacyjne i szkoleniowe przybliżającej problematykę zawodu lekarza dentysty jako zawodu wolnego.

Ta zasada w ostatnich latach bywa podważana, zmieniają się formy wykonywania zawodu, młodzi lekarze w mniejszym stopniu postrzegają swoją profesję jako wolny zawód – z wszystkimi tego zaletami, ale także konsekwencjami.

Wydaje nam się, że przypominanie o tej charakterystyce naszego zawodu jest istotne, jeżeli chcemy zachować wolną praktykę zawodową (liberal dental practice) jako podstawową formę wykonywania zawodu.

O sytuacji zdrowotnej w Europie
Będziemy analizować zmieniającą się sytuację zdrowotną w Europie i jej konsekwencje dla systemu opieki stomatologicznej i zadań oraz roli lekarzy dentystów. Mam na myśli przede wszystkim starzenie się społeczeństwa. Taka sytuacja wywiera coraz większy wpływ na naszą pracę.

W ostatnim czasie Europa stoi przed kolejnym problemem - zapewnienia opieki zdrowotnej, w tym stomatologicznej, uchodźcom, których tak wielu przybyło i nadal przybywa na nasz kontynent. Oprócz szeregu innych problemów, czy wręcz zagrożeń, jakie się z tym wiążą, kwestia opieki zdrowotnej też musi być brana pod uwagę.

W Polsce zjawisko to nie jest - jak dotychczas - odczuwalne, ale w innych krajach, nietrudno się domyślić których – już tak. O zagrożeniach, wynikających z dynamicznej sytuacji,  mówią nasze koleżanki i nasi koledzy z innych państw należących do ERO.

infoDENT24.pl: Na czym polegać ma usprawnienie, pod względem technicznym, przepływu informacji wewnątrz FDI (czytamy o takiej konieczności w materiałach ERO FDI).
Dr Anna Lella: W tym przypadku chodziło nam o usprawnienie procedur obowiązujących w FDI w zakresie zgłaszania i opracowywania projektów uchwał i stanowisk oraz o ich bardziej czytelne określenie.

Pojawiły się tu pewne niejasności. Jak w każdej dużej organizacji, działającej globalnie, co jakiś czas należy dokonać przeglądu zasad funkcjonowania i w razie potrzeby wprowadzić pewne usprawnienia.

Niektóre działania ERO dotyczą tylko Europy i wpisują się w specyfikę naszego regionu, zupełnie inne są  problemy opieki stomatologicznej np. w Afryce.

Jednak niektóre inicjatywy ERO mają charakter uniwersalny i mogą być propagowane globalnie, np. jak przyjęte podczas zgromadzenia FDI w Poznaniu stanowisko w sprawie stomatologii opartej na dowodach naukowych (evidence based dentistry). Prace nad tym projektem były pierwotnie  prowadzone w grupie roboczej ERO – a kwestia ta oczywiście dotyczy nie tylko Europy.

infoDENT24.pl: Na jakich zasadach następuje wymiana informacji pomiędzy ERO FDI a CED.
Dr Anna Lella: Nie ma w tym zakresie żadnych formalnie określonych zasad. Korzystamy z wszystkich możliwych form komunikacji, a więc w dzisiejszych czasach oczywiście drogą elektroniczną. A poza tym większość organizacji należących do CED jest także członkami ERO, więc informację przekazujemy sobie osobiście.

Współpraca pomiędzy obiema organizacjami jest prowadzona, chociaż – jak już wielokrotnie podkreślałam – mają one różne cele i zajmują się często różnymi sprawami.

W niektórych istotnych kwestiach zarówno ERO jak i CED zajmują takie samo stanowisko, np. odnośnie roli lekarza dentysty w zespole stomatologicznym, zasad współpracy z osobami wykonującymi tzw. zawody pomocnicze. Istotne jest przy tym to, aby nie dublować działań.

Jednocześnie warto zwrócić uwagę, że część opracowań CED, które koncentrują się na tematyce unijnej, są niezwykle ciekawe również  dla członków ERO spoza UE – pomagają im zrozumieć pewne tematy, mogą stanowić przykład i bodziec do wdrażania konkretnych rozwiązań – szczególnie to widać w przypadku doskonalenia zawodowego, profilaktyki.

infoDENT24.pl: Zgłaszają się do nas właściciele gabinetów dentystycznych z zapytaniem jakie jest oficjalne tłumaczenie ŚDZJU 2017 „Live Mouth Smart” i jak mają być sytuowane w tym kontekście określenia: „Uśmiechaj się przez całe życie”, „Gryź i żuj przez całe życie”, „Bądź zdrowy przez całe życie”.
Dr Anna Lella: ŚDZJU służy generalnie poprawie świadomości społeczeństwa, szczególnie innych pracowników szeroko pojętej ochrony zdrowia co do znaczenia zdrowia jamy ustnej dla zdrowia ogólnego. Zwracamy uwagę na konieczność dbania o zdrowie jamy ustnej, zarówno we własnym zakresie (odpowiednia higiena jamy ustnej, unikanie tzw. czynników ryzyka), ale także na nieodzowność regularnych wizyt u lekarza dentysty.

Myślę, że każda polska wersja językowa, wspierająca i promująca powyższe cele, może mieć zastosowanie. Być może nie trzeba się ograniczyć tylko do jednej wersji tego hasła w języku polskim, także z uwagi na to, że wersja anglojęzyczna jest bardzo pojemna – można ją różnie przełożyć i różnie rozumieć.

W języku niemieckim, z tego co wiem, przyjęto wersję „Sei schlau, halt' Mund und Zahne gesund”, czyli „Bądź mądry, utrzymuj usta i zęby w zdrowiu”.

My ze swojej strony zaproponowaliśmy FDI następującą wersję, która nie jest tłumaczeniem dosłownym (takiego zresztą chyba nie dałoby się sensownie zrobić), ale oddaje ideę hasła. Pamiętajmy, że należy dbać o zdrowie jamy ustnej przez odpowiednią higienę, unikanie czynników ryzyka i regularne wizyty u lekarza, po to aby w pełni korzystać z funkcji jamy ustnej – mówienia, uśmiechania się, odczuwania smaku, gryzienia, połykania, przekazywania emocji. Takim wezwaniem może być „Żyj rozsądnie – dbaj o zdrowie jamy ustnej”.

Ale rozważaliśmy także inne wersje, np. taką, która bardzo byłaby zbliżona do pierwotnej wersji w języku angielskim: „Mądrze korzystaj z ust”.