- Rośnie zainteresowanie profesjonalną profilaktyką stomatologiczną, co oznacza wzrost zapotrzebowania na prace dla higienistek stomatologicznych
- Czy higienistki powinny kształcić się w ramach trzyletniego licencjatu, czy w dwuletnich szkołach policealnych?
- Czy higienistki stomatologiczne powinny posiadać uprawnienia i odpowiedzialność zawodową do samodzielnego wykonywania zabiegów higienizacyjnych?
- Czy liczba obecnie zatrudnionych higienistek odpowiada faktycznemu zapotrzebowaniu na ich pracę?
Czytaj więcej
Uniwersytety medyczne w rankingu 2022. Są przetasowania
Dane zawarte w raporcie "Profesjonalna profilaktyka w Polsce - aktualna sytuacja i trendy", przygotowanym przez firmy EMS i Siemens Financial Services, odpowiadają na pytania:
- jaki wpływ na kształtowanie oferty gabinetów stomatologicznych będzie miała profesjonalna profilaktyka;
- jak będzie się zmieniać zainteresowanie zabiegami higienizacji;
- w jakim kierunki będzie rozwijał się zawód higienistki;
- jakie są bariery w rozwoju usług profilaktyki stomatologicznej;
- jak sfinansować inwestycje w rozwój gabinetów i klinik stomatologicznych.
Zasadność kształcenia higienistek w ramach trzyletniego licencjatu
O zaletach kształcenia higienistek w ramach trzyletniego licencjatu przekonany jest znaczny odsetek lekarzy, właścicieli i menedżerów lecznic stomatologicznych (52,0 proc.). Podobnie uważa niemal połowa (49,5 proc.) higienistek stomatologicznych. Odmiennego zdania jest 37,5 proc. lekarzy, właścicieli, menedżerów oraz 43,0 proc. higienistek. Uważają oni, że optymalną formą kształcenia higienistek jest nauka w dwuletnich szkołach policealnych. Osoby nie mające zdania to odpowiednio 10,5 proc. oraz 7,5 proc.
Uprawnienia do samodzielnego wykonywania zabiegów higienizacji
89,0 proc. lekarzy, właścicieli, menedżerów oraz 84,5 proc. higienistek stoi na stanowisku, że higienistki stomatologiczne powinny posiadać uprawnienia i odpowiedzialność zawodową do samodzielnego wykonywania zabiegów higienizacyjnych. Odmiennego zdania jest 6,0 proc. lekarzy, właścicieli, menedżerów oraz 11,5 proc. higienistek.
Praca higienistki stomatologicznej. Na ile samodzielna
Procedury bez nadzoru lekarza stomatologa
98,5 proc. badanych higienistek wskazało na co najmniej jedną procedurę, która mogłaby być wykonywana przez higienistki stomatologiczne bez nadzoru lekarza stomatologa.
Najczęściej wymieniane zabiegi to:
- higienizacja 82,0 proc. wskazań,
- fluoryzacja indywidualna i grupowa (70,5 proc.),
- lakowanie (62,0 proc.),
- wybielanie 42,5 proc.,
- infiltracja płynną żywicą 38,0 proc.
Pomimo, iż ponad 80 proc. badanych uważa, że higienistki mogłyby wykonywać zabiegi higienizacji bez nadzoru lekarza stomatologa to 62,5 proc. badanych deklaruje pewne obawy wynikające z braku takiego nadzoru.
Dotyczą one przede wszystkim możliwego:
- naruszenia zębów uszkodzonych (33,5 proc.),
- uszkodzenia szkliwa (29,5 proc.),
- podrażnienia dziąseł (21,0 proc.),
- niedostosowania metod do potrzeb pacjenta (17,5 proc.).
37,5 proc. higienistek nie ma żadnych obaw przed wykonywaniem higienizacji bez nadzoru lekarza stomatologa.
Potencjał rynku świadczeń profilaktycznych
Liczba zatrudnionych higienistek: popyt i podaż
81,3 proc. badanych deklaruje, że liczba obecnie zatrudnionych higienistek odpowiada faktycznemu zapotrzebowaniu na ich pracę. Widoczne są jednak różnice w odpowiedziach pomiędzy lekarzami, właścicielami, menadżerami gabinetów i klinik stomatologicznych a higienistkami.
W przypadku pierwszej grupy 69,0 proc. wskazuje, że zatrudnia odpowiednią liczbę higienistek. Z kolei aż prawie 94 proc. higienistek uważa, że ich liczba jest odpowiednia do faktycznego zapotrzebowania.
Nieco ponad 25 proc. badanych lekarzy, właścicieli, menedżerów deklaruje zapotrzebowanie na dodatkowe etaty higienistek. W przypadku higienistek odsetek ten wynosi 3,5 proc.
Przeszkody w świadczeniu usług profilaktyki stomatologicznej
Przeszkodami w rozwijaniu oferty profilaktyki stomatologicznej mogą być:
- brak zainteresowania pacjentów tego typu usługami (26,5 proc.),
- wyższe koszty pracy (21,5 proc.),
- cena zakupu sprzętu i materiałów (20,8 proc.),
- dostęp do finansowania (8,8 proc.),
- brak wykwalifikowanej kadry (4,0 proc.),
- brak odpowiedniej oferty szkoleniowej (2 proc.).
Inwestycje w usługi profilaktyczne
Zakupy nowego sprzętu
Badaniu poddano również obszar inwestycji w nowy sprzęt do wykonywania zabiegów profilaktyki stomatologicznej. Nieco ponad 30 proc. respondentów planuje tego rodzaju inwestycje. Zdecydowanie częściej potrzebę takich inwestycji wskazują higienistki stomatologiczne. Ponad 60 proc. lekarzy, właścicieli, menadżerów gabinetów i klinik stomatologicznych oraz ponad 50 proc. higienistek objętych badaniem nie planuje inwestycji w nowy sprzęt.
Inwestycje najczęściej wynikać będą z chęci rozszerzenia wachlarza usług oferowanych w gabinecie (57,7 proc.) oraz konieczności wymiany starszych urządzeń na nowe (46,3 proc.). Zdecydowanie rzadziej deklarowano, że bezpośrednią przyczyną planów inwestycyjnych jest potencjalna możliwość obsługi większej liczby pacjentów (18,7 proc.)
Finansowanie zakupów sprzętu
Pytanie dotyczące sposobów sfinansowania inwestycji w sprzęt do profilaktyki stomatologicznej skierowano wyłącznie do respondentów, którzy odpowiedzieli, że posiadają tego rodzaju plany inwestycyjne. 59,3 proc. respondentów deklaruje finansowanie inwestycji ze środków własnych, poprzez leasing 13,8 proc. oraz kredyt 10,6 proc. Zdecydowanie częściej na inwestycje wskazywali lekarze, właściciele, menedżerowie gabinetów i klinik stomatologicznych. 30 proc. higienistek nie potrafiło wskazać prawdopodobnego źródła finansowania
Z badania wynika, że zabiegi profilaktyki stomatologicznej jamy ustnej są istotne w kształtowaniu oferty gabinetów stomatologicznych i będą się rozwijać w przyszłości.
W ciągu najbliższych 2–3 lat zainteresowanie pacjentów zabiegami higienizacji będzie wzrastać, a w ciągu najbliższych 5 lat na popularności zyskiwać będzie przede wszystkim profesjonalna higienizacja jamy ustnej pacjentów.
Większość lekarzy, właścicieli, menedżerów klinik stomatologicznych uważa, że higienistki stomatologiczne powinny posiadać uprawnienia i odpowiedzialność zawodową do samodzielnego wykonywania zabiegów, takich jak higienizacja, fluoryzacja indywidualna i grupowa oraz lakowanie. Przeszkodami w rozwoju oferty usług profilaktycznych są najczęściej koszty zabiegów, zajęty fotel stomatologiczny czy konieczność zainwestowania w odpowiedni sprzęt i materiały.
1/3 respondentów planuje inwestycje w sprzęt do przeprowadzania zabiegów profilaktyki stomatologicznej, a jednym z preferowanych źródeł finansowania, oprócz środków własnych, jest leasing.
Badani wskazują, że jedną z najczęstszych przyczyn planowanych inwestycji jest chęć rozszerzenia wachlarza usług oferowanych w gabinecie oraz konieczność wymiany starszego sprzętu na nowy.
Potrzeby higienizacyjne Polaków
Pandemia COVID-19 miała negatywny wpływ na korzystanie z zabiegów stomatologicznych, a co za tym idzie na stan zdrowia jamy ustnej pacjentów.
Komentarz dr n.med. Katarzyna Ostrowska, prezes Sekcji Profilaktyki i Promocji Zdrowia PTS
Wyniki raportu wskazują na zwiększenie zainteresowania profesjonalną profilaktyką stomatologiczną, co jest trendem bardzo pozytywnym mając na uwadze wyniki najnowszego badania epidemiologicznego w naszym kraju. Stan zdrowia jamy ustnej Polaków jest alarmujący.
Wyniki badań przeprowadzonych w ramach „Monitorowanie stanu zdrowia jamy ustnej populacji polskiej w latach
2016–2020” w odniesieniu do poprzednich badań są nadal niepokojące. Z pewnością ten stan związany jest z niewystarczającą edukacją prozdrowotną oraz niedostateczną higieną jamy ustnej, jak również z błędnymi nawykami dietetycznymi.
Naciski na rozwój i upowszechnianie profilaktyki stomatologicznej poprzez intensyfikację działań higienistek stomatologicznych w zakresie edukacji oraz zabiegów profilaktyczno-higienicznych są konieczne.
Raport dostarcza ponadto bardzo istotnych informacji dotyczących edukacji i rozwoju zawodowego higienistek stomatologicznych, jak również ich sytuacji ekonomicznej. W odniesieniu do badań z 2019 roku obserwujemy z zadowoleniem wzrost zapotrzebowania na prace dla tego zawodu oraz zwiększenie świadomości i akceptacji dla potrzeby zmiany kształcenia higienistek stomatologicznych.
Projekt Rozwojowa Profilaktyka wpisuje się w misję Sekcji Profilaktyki i Promocji Zdrowia PTS i otrzymał nasz patronat.
Jako prezes Sekcji jestem przekonana, ze spełni on oczekiwania całego zespołu
stomatologicznego, wspierając rozwój zawodowy wszystkich jego członków , a przede wszystkim wpłynie pozytywnie na stan zdrowia jamy ustnej Polaków.
***
Badanie zostało przeprowadzone przez firmę Siemens Financial Services w Polsce oraz firmę EMS – producenta precyzyjnych urządzeń medycznych do profilaktyki stomatologicznej.
Uczestników badania dobrano w sposób warstwowo-losowy. 50,0 proc. ogółu badanych stanowiły higienistki stomatologiczne. Pozostałe 50,0 proc. stanowili respondenci zebrani w drugiej warstwie: lekarze stomatolodzy (29,3 proc.) właściciele gabinetu, kliniki, przychodni (17,3 proc.) oraz kierownicy i menadżerowie (3,5 proc.).
Komentarze