• Małpia ospa manifestuje się wysypką połączoną z jednym z pięciu dodatkowych objawów
  • W jaki sposób może dojść do zakażenia (cztery najbardziej prawdopodobne sytuacje)
  • Jak laboratoryjnie powinno potwierdzić się chorobę
  • Czy małpia ospa jest groźną chorobą

Objawy występujące przy małpiej ospie

Definicja przypadku zachorowania na małpią ospę do celów nadzoru epidemiologicznego

Kryteria kliniczne małpiej ospy

Każda osoba, u której po 1 marca 2022 r. wystąpiła wysypka uogólniona lub umiejscowiona o niewyjaśnionej przyczynie oraz występuje co najmniej jedno z następujących kryteriów:

  • gorączka (powyżej 38,5 st. Cel.)
  • ból głowy
  • bol pleców,
  • zmęczenie,
  • powiększenie węzłów chłonnych (uogólnione lub miejscowe)
  • wysypka pojawiająca się po 1 – 3 dniach od początku zachorowania, często rozpoczynająca się na twarzy, a następnie rozprzestrzeniającą się na inne części ciała w tym podeszwy stóp i dłonie, śluzówki, spojówki, genitalia (wysypka może być plamiasto – grudkowa lub pęcherzykowo – grudkowa, możliwe wykwity z zagłębieniem lub strupem).

Jak dochodzi do infekcji chorobą

Kryteria epidemiologiczne małpiej ospy

Co najmniej jedna z  następujących czterech sytuacji:

  • kontakt z potwierdzonym lub prawdopodobnym przypadkiem w ciągu 21 dni przed wystąpieniem zachorowania.
  • podróż do krajów endemicznego występowania ospy małpiej w okresie 21 dni przed wystąpieniem objawów (Benin, Kamerun, Rep. Środkwoafrykańska, Demokratyczna Republika Konga, Gabon, Ghana, Wybrzeże Kości Słoniowej, Liberia, Nigeria, Rep. Konga, Sierra Leone, Sudan Południowy),
  • osoba podejmująca kontakty seksualne z wieloma partnerami lub partnerami anonimowymi w okresie 21 dni przed wystąpieniem zachorowania (niezależnie od orientacji seksualne)
  • mężczyzna podejmujący kontakty seksualne z mężczyznami

Kryteria laboratoryjne występowania małpiej ospy 

Kryteria laboratoryjne przypadku potwierdzanego:

Co najmniej jedno z następujących dwóch:

  • dodatni wynik badania PCR w kierunku wirusa ospy małpiej.
  • dodatni wynik badania PCR w kierunku wirusów z rodzaju Orthopaxvirus np. dodatni wynik badania PCR w kierunku wirusów z rodzaju Orthopaxvirus bez późniejszego sekwencjonowania, badanie w mikroskopie elektronowym lub badania serologiczne

Przypadek prawdopodobny zachorowania: każda osoba spełniająca kryterium kliniczne oraz kryterium epidemiologiczne

Scenariusz wynikający z małpiej ospy  

Kierownik Zakładu Wirusologii Molekularnej Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu dr. Paweł Zmora w rozmowie z PAP o małpiej ospie (pięć uwag w skrócie).

 1. W przypadku nowych zachorowań w Europie wykluczono możliwość zakażenia w trakcie podróży do krajów tropikalnych (do tej pory nie zidentyfikowano czynnika odpowiedzialnego za zakażenie)

2. Dostępne są leki przeciwko małpiej ospie (np. tekowirymat)

3. Epidemia małpiej ospy o takiej skali jak pandemia wywołana przez koronawirusa mało prawdopodobna

4. Małpia ospa nie przenosi się tak łatwo jak SARS-CoV-2 (konieczny bezpośredni kontakt z płynami ustrojowymi zakażonego, bądź trwale pozostawanie z nim w kontakcie).

5. Małpia ospa, zwłaszcza u osób, które były zaszczepione przeciwko ospie prawdziwej (urodzonych przed 1980 r.) nie powinna stanowić zagrożenia (przeciwko małpiej ospie są skuteczne szczepionki przeciwko ospie prawdziwej).

Ponad 400 przypadków małpiej ospy odnotowano w 24 krajach na 5 kontynentach, przy czym najwięcej w krajach europejskich: Wielkiej Brytanii i Hiszpanii. Większość chorych nie wymaga żadnego leczenia.

Małpia ospa jest podobna do uznanej za zwalczoną w latach 70. ospy prawdziwej (czarnej ospy), jednak jest od niej mniej groźna i mniej zaraźliwa.