Lekarze mają niską świadomość praw pacjentów. Wyniki badań

- 39 proc. lekarzy odczuwało w trakcie pandemii COVID-19 stres pourazowy
- Tylko 7 proc. pracowników jednostek ochrony zdrowia rzadko korzysta z pomocy psychologicznej, psychiatrycznej lub grup wsparcia
- Pacjenci w kontaktach z pracownikami ochrony zdrowia na pierwszym miejscu stawiają jasną i zrozumiałą komunikację. Dla lekarzy najważniejsze są staranność i dokładność wykonywanych zadań - wynika z badań naukowych
Lekarze skarżą się ból powodowany przez maseczki
Co jest ważne dla pacjentów w kontaktach z lekarzami
Prof. Zbigniew Izdebski z Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego przedstawił wyniki raportu na temat "Humanizacji procesu leczenia i komunikacji klinicznej pomiędzy pacjentem a personelem medycznym przed i w czasie pandemii COVID-19".
Prof. Zbigniew Izdebski wraz ze swym zespołem wykonał badania na podstawie sondażu, jaki od marca do maja 2022 r. przeprowadzono wśród 2303 pracowników opieki medycznej (lekarzy, pielęgniarek i ratowników medycznych) oraz 1507 dorosłych pacjentów ze 114 szpitali lub poradni we wszystkich województwach. Wykorzystano też drugą grupę pacjentów obejmującą 2050 osób pochodzącą z panelu badawczego Research Collective.
Z sondażu wynika, że pacjenci w kontaktach z pracownikami ochrony zdrowia na pierwszym miejscu stawiają jasną i zrozumiałą komunikację, dla lekarzy najważniejsza jest staranność i dokładność wykonywanych zadań. Wskazuje na to odpowiednio 43 proc. i 49 proc. respondentów. Lekarze na czwartym miejscu wymieniali empatię (38 proc. badanych), po indywidualnym podejściu do pacjenta (48 proc.) oraz jasnej i zrozumiałej komunikacji (39 proc.)
Co najbardziej cenią w pracy lekarze
Dziekan Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego prof. Paweł Łuków podkreślił, że stawianie przez lekarzy (oraz ratowników) na pierwszym miejscu "staranności i dokładności wykonywanych zadań" odczytuje w ten sposób, że przykładają się oni do swych obowiązków i świadczy to o ich profesjonalizmie. Nie podejrzewa lekarzy o brak empatii. - Trzeba odróżnić dwa rodzaje empatii - współodczuwanie oraz rozumienie sytuacji drugiego człowieka, w tym przypadku pacjenta - dodał.
Oczekiwania pacjentów wobec lekarzy
Pacjenci narzekają jednak na brak wystarczającej ilości czasu, jaki poświęcają im pracownicy opieki medycznej (wskazywało na to 43 proc. badanych) oraz zbyt małą liczbę pracowników (41 proc.). Z kolei pracownicy medyczni zwracają uwagę na nadmierną biurokrację (45 proc.) oraz brak wystarczającej ilości czasu (44 proc.).
Pracownicy opieki medycznej (35 proc. ankietowanych) narzekają na postawę roszczeniową pacjenta lub jego rodziny. Eksperci uczestniczący w debacie na temat wyników badań raportu zaznaczyli, że nie powinno się w ogóle używać takiego określenia jak "roszczeniowi pacjenci".
- Nie ma "roszczeniowych pacjentów", są tylko pacjenci niedoinformowani, cierpiący i sfrustrowani - podkreśliła dr Anna Ratajska z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego oraz Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy. Dodała, że brak odpowiedniej komunikacji między pacjentem i personelem medycznym jest jednym z głównych problemów w ochronie zdrowia.
Przyznali to uczestnicy badania prof. Zbigniewa Izdebskiego i jego zespołu. Wartość komunikowania się z pacjentem w procesie leczenia jest niezwykle ważna lub bardzo ważna dla 92 proc. ankietowanych pacjentów, 93 proc. lekarzy, 92 proc. pielęgniarek i 87 proc. ratowników medycznych.
Niska świadomość praw pacjenta
- Raport ujawnił natomiast, co nas zaskoczyło, niską świadomość praw pacjentów - zaznaczył prof. Zbigniew Izdebski. Tylko co trzeci pacjent (31 proc.) deklarował znajomość praw pacjenta, 7 proc. w ogóle o nich nie słyszało, a 62 proc. posiadało bardzo powierzchowną wiedzę na ten temat.
Respondenci oceniali przestrzeganie praw pacjentów z perspektywy ostatniej wizyty i sumy doświadczeń z ostatnich 24 miesięcy. Jako najczęściej przestrzegane uznano: prawo do świadczeń zdrowotnych, prawo do informacji oraz prawo do wyrażania zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych. Jako najrzadziej przestrzegane uznano: prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego oraz prawo do zgłaszania sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza.
Lekarze skarżą się ból powodowany przez maseczki
Stres wśród lekarzy
W badaniach ujawniono wśród lekarzy narażenie na silne stresy. W grupie, która doświadczyła w czasie pandemii COVID-19 traumatycznego przeżycia (33-40 proc. w grupach zawodowych) odsetek pracowników spełniających kryteria stresu pourazowego według skali PTSD-8 wynosił 39 proc. wśród lekarzy, 61 proc. wśród pielęgniarek oraz 33 proc. wśród ratowników medycznych.
Analizowano też zjawisko wypalenia zawodowego pracowników medycznych (skala BAT-12). - Syndrom ten stwierdzono u 16 proc. lekarzy, 18 proc. pielęgniarek oraz 15 proc. ratowników medycznych, ale też odpowiednio 18 proc., 17 proc. i 14 proc. było w grupie ryzyka rozwoju takiego syndromu" - podkreślają autorzy raportu.
Prof. Zbigniew Izdebski zwrócił uwagę, że mimo wyraźnych problemów zdrowia psychicznego, pracownicy jednostek ochrony zdrowia rzadko korzystali z pomocy psychologicznej, psychiatrycznej lub grup wsparcia. - W badanej grupie 7 proc. deklarowało korzystanie z takiej pomocy w okresie pandemii, a 14 proc. chciałoby skorzystać - dodał.
Zaznaczył, że czynnikiem chroniącym przed wypaleniem zawodowym okazało się pozostawanie w dobrej jakości związkach. - Jeśli to konieczne warto korzystać z pomocy specjalistycznej, bo to również świadczy o profesjonalizmie - stwierdził prof. Zbigniew Izdebski.


CZYTAJ TAKŻE:
-
153 miejsc specjalizacyjnych dla lekarzy dentystów w rozdaniu wiosennym
eduDENT -
W Elektrowni Powiśle rusza Centrum Metamorfoz Medicover Stomatologia
bizDENT -
Zmiany zasad udzielania świadczeń stomatologicznych. Paweł Barucha o ostatnich korektach
lexDENT -
Rejestracja pacjentów stomatologicznych rozpisana na kilka miesięcy
newsDENT -
Program bezpłatnej opieki stomatologicznej nad uczniami Nowogardu
newsDENT -
Po 20 latach skarga pacjenta na wynik leczenia kanałowego zęba. Sprawa w sądzie
lexDENT -
Higiena jamy ustnej dzieci leczonych onkologicznie
techDENT -
NFZ wyda 2,8 mld zł na leczenie zębów w 2023 r. To o 16,8 proc. więcej niż rok temu
bizDENT
-
NFZ ustalił nowe wyceny w leczeniu stomatologicznym. Uwagi do 1 lutego
newsDENT -
Nowe wyceny w leczeniu stomatologicznym. Są uwagi do projektu "cennika"
newsDENT -
Błędy w leczeniu endodontycznym wyceniono na 31,2 tys. zł
lexDENT -
Za mało publicznych pieniędzy na stomatologię. Polacy muszą leczyć zęby „za swoje”
newsDENT -
Zasady eksploatacji autoklawów w gabinecie stomatologicznym. Wytyczne Urzędu Dozoru Technicznego
lexDENT -
Medycy tylko w publicznym sektorze. Warunek wyższych zarobków. Plany Adama Niedzielskiego
newsDENT -
Zmiany zasad udzielania świadczeń stomatologicznych. Paweł Barucha o ostatnich korektach
lexDENT -
Kto jest najbogatszym dentystą na świecie? Lista
bizDENT
PRACA: OSTATNIE OGŁOSZENIA
-
asystent/ka stomatologiczna
Chlewiska, mazowieckie -
lekarz dentysta
Wrocław, dolnośląskie -
lekarz dentysta
Warszawa, mazowieckie -
lekarz dentysta
Wolsztyn, wielkopolskie