Zespół złożony z naukowców z 10 krajów oraz ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia analizował problemy wynikające z faktu, że choroby stomatologiczne to problem blisko połowy światowej populacji, pomimo postępów w leczeniu i profilaktyce. 

- Stomatologia przeżywa kryzys. Opieka stomatologiczna i zaangażowanie rządów w poprawę stanu zdrowia jamy ustnej są w znacznej mierze niewystarczające, niesprawiedliwe społecznie i kosztowne, co sprawia, że miliardy ludzi nie mają dostępu nawet do zupełnie podstawowych usług stomatologicznych, podkreślał Richard Watt, ekspert w dziedzinie zdrowia jamy ustnej z University College London, jeden z autorów pracy opublikowanej przez Lancet.

Globalny zły stan zdrowia jamy ustnej 
Blisko 3,5 mln ludzi na świecie cierpi na choroby stomatologiczne. W 2010 r. nieleczona próchnica  była najczęściej występującym problemem  i dotyczy 35 proc. ludzi. Wiele osób ma zaawansowaną chorobę przyzębia, paradontoza to szósta pozycja na liście najpowszechniejszych problemów ze zdrowiem. Co więcej, rak jamy ustnej to 15. z kolei najczęściej występujący na świecie nowotwór.

W 2015 r.  globalne koszty leczenia chorób stomatologicznych wyniosły 357 mld dolarów (koszty bezpośrednie). Dodatkowo na 188 mld dolarów oszacowano koszty pośrednie. Największy udział w tych kosztach przypada na Stany Zjednoczone, gdzie jak w wielu innych rozwiniętych krajach, stomatologia skupia się na leczeniu i zaawansowanych technologiach medycznych, a nie na przyczynach problemu. 

- W Stanach Zjednoczonych działania głównie koncentrują się na zabezpieczeniu dostępu do przystępnej cenowo opieki stomatologicznej dla jak największej liczby pacjentów. Jednak takie podejście prowadzi do cierpień z powodu chorób jamy ustnej w dużej grupie najbiedniejszej części społeczeństwa - rodzinach o niskich dochodach, wśród mniejszości etnicznych i osób starszych, podkreśla Robert Weyant.

Przeprojektować system opieki stomatologicznej
Grupa ekspertów przyznaje, że problem ze złym stanem zdrowia jamy ustnej w skali globalnej nie wynika ze sposobu, w jaki funkcjonują dentyści, bo ci przecież najczęściej zapewniają pacjentom najlepszą opiekę, jaką są w stanie zapewnić. Główną winą za obecną sytuację obarczają system, w którym dentyści muszą prowadzić praktykę. 

Stąd potrzeba pilnych zmian w pięciu kluczowych obszarach:
- uniwersalna opieka stomatologiczna,
- innowacyjny model  zatrudniania personelu gabinetów dentystycznych,
- zarządzanie w ramach systemu opieki zdrowotnej,
- zintegrowany nadzór, monitoring i badania zakończonych wdrożeniami,
- skorygowanie interwencji.