• Profilaktyczne wizyty dzieci u lekarza dentysty, które finansuje NFZ, przysługują zdecydowanie za rzadko.
  • W pierwszym roku życia dziecka można pójść do stomatologa przyjmującego "na NFZ" trzykrotnie, później zdecydowanie rzadziej.
  • Współpraca w zakresie profilaktyki zdrowia jamy ustnej dzieci: pediatra - lekarz dentysta - pozostawia wiele do życzenia.    

Bezpośrednia wizyta u lekarza dentysty to jedno, ale także lekarz pediatra ma obowiązek spojrzeć na stan zdrowia jamy ustnej dziecka, a w razie konieczności – skierować pacjenta do stomatologa.

Na potrzebę większej koordynacji działań: lekarz – lekarz dentysta - zwraca uwagę projekt rozporządzenia ministra zdrowia (z marca 2022 r.) w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej w kilku miejscach dokument odnosi się do badań jamy ustnej.

Badanie jamy ustnej dziecka, także u pediatry

Ministerstwo Zdrowia uważa, że badanie obejmujące badanie jamy ustnej (ocena próchnicy) i wieku zębowego, z podaniem zaleceń ograniczających próchnicę, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości - skierowanie do stomatologa, nastąpić powinno:
- w 12 miesiącu życia,
- w drugim roku życia,
- w czwartym roku życia,
- przed podjęciem przez dziecko nauki w szkole,
- w klasie III szkoły podstawowej,
- w klasie VII szkoły podstawowej,
- w klasie I szkoły ponadpodstawowej,
- w okresie kończącym naukę w szkole ponadpodstawowej.

W badaniu uzębienia dzieci, odbywanym w: 2, 6 i 9 miesiącu życia dziecka, wprowadzono przekazywanie zaleceń dotyczących higieny jamy ustnej, a poczynając od dzieci rocznych i kończąc na młodzieży ze szkół ponadpodstawowych - określono, że badanie jamy ustnej obejmuje:
- podanie zaleceń ograniczających próchnicę,
- zalecanie wizyty u stomatologa w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości.

Niezależnie od wizyt u pediatry i lekarza POZ "na NFZ"  przysługują też badania kontrolne i profilaktyczne u lekarza dentysty.  

Lista świadczeń profilaktycznych realizowanych u dentysty   

 6. miesiąc życia

Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 6. miesiącu życia
1. Wizyta kontrolna z instruktażem matki w zakresie higieny jamy ustnej.
2. Badanie lekarskie stomatologiczne w zakresie początku ząbkowania i stanu jamy ustnej.

9. miesiąc życia
Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 9. miesiącu życia
1. Ocena stanu uzębienia mlecznego z instruktażem matki w zakresie higieny jamy ustnej.
2. Profilaktyka fluorkowa przy braku przeciwwskazań.

12. miesiąc życia
Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 12. miesiącu życia
1. Wizyta adaptacyjna z oceną stanu uzębienia mlecznego.
2. Kontrola higieny jamy ustnej (badanie kontrolne wraz z instruktażem matki w zakresie higieny jamy ustnej).
3. Profilaktyka fluorkowa przy braku przeciwwskazań.

2. rok życia
Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 2. roku życia
1. Wizyta adaptacyjna.
2. Ocena stanu uzębienia za pomocą wskaźnika intensywności próchnicy puw* dla zębów mlecznych.
3. Kontrola higieny jamy ustnej (badanie kontrolne wraz z instruktażem matki w zakresie higieny jamy ustnej).
4. Ocena stanu morfologicznego i funkcji żucia oraz wyrzynania zębów obejmuje:
1) sprawdzenie liczby jednoimiennych górnych i dolnych siekaczy po prawej i lewej stronie łuku oraz przebiegu linii pośrodkowej;
2) sposób zwierania się siekaczy;
3) sprawdzenie toru oddychania;
4) sposób układania dziecka do snu;
5) sposób karmienia;
6) sprawdzenie występowania nawyków w postaci ssania smoczków lub palców.
5. Zastosowanie działań zapobiegających wadom zgryzu - profilaktyka ortodontyczna. Pouczenie o dbałości oddychania przez nos, o odpowiednich sposobach układania dziecka do snu, konieczności odzwyczajenia od nawyków.
6. Profilaktyka profesjonalna próchnicy, w tym profilaktyka fluorkowa przy braku przeciwwskazań.

4. rok życia
Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 4. roku życia
1. Wizyta adaptacyjna – przysługuje w przypadku pierwszej wizyty dziecka (jeżeli nie wykorzystało świadczenia wcześniej).
2. Kontrola higieny jamy ustnej (badanie kontrolne wraz z instruktażem higieny jamy ustnej i oceną stanu uzębienia za pomocą wskaźnika intensywności próchnicy puw* dla zębów mlecznych).
3. Ocena stanu morfologicznego i funkcji żucia oraz wyrzynania zębów obejmuje:
1) sprawdzenie liczby zębów oraz przebiegu linii pośrodkowej;
2) sposób zwierania siekaczy;
3) sprawdzenie toru oddychania;
4) sprawdzenie występowania nawyków.
4. Zastosowanie działań zapobiegających wadom zgryzu – profilaktyka ortodontyczna. Pouczenie o dbałości oddychania przez nos, o wprowadzaniu pokarmów o stałej konsystencji, odzwyczajaniu od nawyków.
5. Profilaktyka profesjonalna próchnicy, w tym profilaktyka fluorkowa przy braku przeciwwskazań.

5. rok życia

Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 5. roku życia
1. Wizyta adaptacyjna – przysługuje w przypadku pierwszej wizyty dziecka (jeżeli nie wykorzystało świadczenia wcześniej).
2. Kontrola higieny jamy ustnej (badanie kontrolne wraz z instruktażem higieny jamy ustnej i oceną stanu uzębienia za pomocą wskaźnika intensywności próchnicy puw* dla zębów mlecznych).
3. Ocena stanu morfologicznego i funkcji żucia oraz wyrzynania zębów obejmuje:
1) sprawdzenie liczby zębów;
2) sposób zwierania się siekaczy oraz przebieg linii pośrodkowej i linii za tylnymi powierzchniami drugich zębów trzonowych mlecznych;
3) występowanie nawyków;
4) starcie powierzchni żujących mlecznych trzonowców;
5) sposób kontaktu kłów.
4. Zastosowanie działań zapobiegających wadom zgryzu – profilaktyka ortodontyczna.
Nauczenie sposobów działań prowadzących do eliminacji nawyków ssania smoczków i oddychania z otwartymi ustami. Zalecenie podawania pokarmów o stałej konsystencji.
5. Profilaktyka profesjonalna próchnicy, w tym profilaktyka fluorkowa przy braku przeciwwskazań. Dotyczy zębów mlecznych i stałych.

6. rok życia
Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 6. roku życia
1. Ocena stanu uzębienia za pomocą wskaźnika intensywności próchnicy puw* dla zębów mlecznych i PUW* dla zębów stałych.
2. Kontrola higieny jamy ustnej (badanie kontrolne wraz z instruktażem higieny jamy ustnej).
3. Ocena stanu morfologicznego i funkcji żucia oraz wyrzynania zębów obejmuje:
1) sprawdzenie typu wyrzynania zębów stałych (siekaczowy lub trzonowcowy);
2) sposób zwierania się pierwszych stałych zębów trzonowych według zasad Angle'a;
3) występowanie nawyków ustnych;
4) starcie powierzchni żujących zębów mlecznych.
4. Zastosowanie działań zapobiegających wadom zgryzu – profilaktyka ortodontyczna.
Nauczenie sposobów działań prowadzących do eliminacji nawyków ssania smoczków i oddychania z otwartymi ustami.
Zalecenie podawania pokarmów o stałej konsystencji. W uzasadnianych przypadkach opiłowanie niestartych powierzchni mlecznych kłów prowadzących dolny łuk zębowy nadmiernie ku tyłowi.
5. Profilaktyka profesjonalna próchnicy, w tym profilaktyka fluorkowa przy braku przeciwwskazań. Dotyczy zębów mlecznych i stałych.

10. rok życia
Ocena stanu uzębienia za świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 10. roku życia pomocą wskaźnika intensywności próchnicy PUW* dla zębów stałych i puw* dla zębów mlecznych oraz ocena stanu tkanek przyzębia przez oznaczenie głębokości kieszonek dziąsłowych (PD), utraty przyczepu łącznotkankowego (CAL) oraz wskaźnika krwawienia (BOP).
2. Oddzielne podanie poszczególnych składowych wskaźnika PUW* dla zębów stałych i wskaźnika puw* dla zębów mlecznych.
3. Kwalifikacja do szczególnej opieki stomatologicznej w zakresie podstawowego leczenia stomatologicznego lub specjalistycznego leczenia stomatologicznego.
4. Wykrywanie nieprawidłowości (wad) zgryzu według wskaźnika IOTN (wskaźnik oceny poziomu potrzeb leczniczych ortodontycznych):
1) wyraźnego zniekształcenia lub
2) wyraźnego ograniczenia funkcji żucia lub gryzienia oraz wyrzynania zębów.
5. Profesjonalna profilaktyka fluorkowa.
Dotyczy zębów mlecznych i stałych.

12. rok życia
Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 12. roku życia
1. Ocena stanu uzębienia za pomocą wskaźnika intensywności próchnicy PUW* dla zębów stałych i ocena stanu tkanek przyzębia przez oznaczenie głębokości kieszonek dziąsłowych (PD), utraty przyczepu łącznotkankowego (CAL) oraz wskaźnika krwawienia (BOP).
2. Oddzielne podanie poszczególnych składowych wskaźnika PUW* dla zębów stałych.
3. Kwalifikacja do szczególnej opieki stomatologicznej w zakresie podstawowego leczenia stomatologicznego lub specjalistycznego leczenia stomatologicznego.
4. Wykrywanie nieprawidłowości (wad) zgryzu według wskaźnika IOTN:
1) wyraźnego zniekształcenia lub
2) wyraźnego ograniczenia funkcji żucia lub gryzienia oraz wyrzynania zębów.
5. Profesjonalna profilaktyka fluorkowa.
Dotyczy zębów mlecznych i stałych.

13. rok życia

Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 13. roku życia
1. Ocena stanu uzębienia za pomocą wskaźnika intensywności próchnicy PUW* dla zębów stałych i ocena stanu tkanek przyzębia przez oznaczenie głębokości kieszonek dziąsłowych (PD), utraty przyczepu łącznotkankowego (CAL) oraz wskaźnika krwawienia (BOP).
2. Oddzielne podanie poszczególnych składowych wskaźnika PUW* dla zębów stałych.
3. Kwalifikacja do szczególnej opieki stomatologicznej w zakresie podstawowego leczenia stomatologicznego lub specjalistycznego leczenia stomatologicznego.
4. Wykrywanie nieprawidłowości (wad) zgryzu według wskaźnika IOTN:
1) wyraźnego zniekształcenia lub
2) wyraźnego ograniczenia funkcji żucia lub gryzienia oraz wyrzynania zębów.
5. Profesjonalna profilaktyka fluorkowa.
Dotyczy zębów mlecznych i stałych.

16. rok życia
Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 16. roku życia
1. Ocena stanu uzębienia za pomocą wskaźnika intensywności próchnicy PUW* dla zębów stałych i ocena stanu tkanek przyzębia przez oznaczenie głębokości kieszonek dziąsłowych (PD), utraty przyczepu łącznotkankowego (CAL) oraz wskaźnika krwawienia (BOP).
2. Oddzielne podanie poszczególnych składowych wskaźnika PUW* dla zębów stałych.
3. Kwalifikacja do szczególnej opieki stomatologicznej w zakresie podstawowego leczenia stomatologicznego lub specjalistycznego leczenia stomatologicznego.
4. Wykrywanie nieprawidłowości (wad) zgryzu według wskaźnika IOTN:
1) wyraźnego zniekształcenia lub
2) wyraźnego ograniczenia funkcji żucia lub gryzienia oraz wyrzynania zębów.
5. Profesjonalna profilaktyka fluorkowa.
Dotyczy zębów mlecznych i stałych.

19. rok życia
Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 19. roku życia
1. Ocena stanu uzębienia za pomocą wskaźnika intensywności próchnicy PUW* dla zębów stałych.
2. Oddzielne podanie poszczególnych składowych wskaźnika PUW*.
3. Ocena stanu zdrowia jamy ustnej z uwzględnieniem stanu uzębienia, przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej.
4. Wykrywanie nieprawidłowości (wad) zgryzu według wskaźnika IOTN:
1) wyraźnego zniekształcenia lub
2) wyraźnego ograniczenia funkcji żucia lub gryzienia oraz wyrzynania zębów.

Objaśnienie:
*Wskaźnik intensywności próchnicy puw/PUW – suma zębów z próchnicą usuniętych z powodu próchnicy, wypełnionych z powodu próchnicy.
puw – zęby mleczne
PUW – żeby stałe

Warunki realizacji profilaktycznych świadczeń stomatologicznych  

Personel: lekarz dentysta

Sprzęt i wyposażenie: stanowisko stomatologiczne (fotel, przystawka turbinowa, mikrosilnik, lampa bezcieniowa) lub unit stomatologiczny – w miejscu udzielania świadczeń.