• Rak jamy ustnej charakteryzuje się wysoką śmiertelnością, ale wczesne wykrycie tej choroby ma zasadnicze znaczenie dla szans pacjenta na wyleczenie
  • Dentyści, jako lekarze, do których pacjenci trafiają najczęściej, odgrywają wyjątkową rolę w walce z rakiem jamy ustnej
  • Wielu pacjentów nie rozumie, jak powszechna  jest choroba onkologiczna 

Wielu pacjentów ma specyficzny obraz raka jamy ustnej. Zakładają, że zagrożone są tylko te osoby, które palą  tytoń. Tymczasem istnieje wiele różnych czynników, mogących prowadzić do tego typu nowotworów.

Czynniki ryzyka raka jamy ustnej

Osoby, które nadużywają alkoholu lub  są aktywne seksualnie, także mogą mieć podwyższone ryzyko rozwoju tej choroby.

Rak jamy ustnej występuje prawie dwa razy częściej u mężczyzn w porównaniu z kobietami, ale wszystkie osoby w co najmniej 40 lat znajdują się  w grupie  od umiarkowanego do wysokiego ryzyka. 

Czynniki fizyczne mogą również wpływać na ryzyko raka jamy ustnej, na przykład, źle dopasowane protezy zębowe.

- Często spotykam pacjentów z długotrwałymi owrzodzeniami, którzy są objęci zbyt późno opieką, ponieważ zakładają, że ich dolegliwości są spowodowane protezą dentystyczną.  Edukowanie pacjentów w zakresie ich specyficznego ryzyka jest zatem pierwszym krokiem w kierunku większej świadomości -   podkreśla amerykańska dentystka Erum Hussain, prowadząca praktykę Aspen Dental w Springfield.

Z powodu pandemii rak jamy ustnej później diagnozowany

W okresie pandemii koronawirusa zachorowania na raka jamy ustnej rosną wśród mężczyzn o 0,9 proc. a wśród kobiet o 0,5 proc. w skali roku. To dane ze Stanów Zjednoczonych.

O pilne działania w zakresie diagnostyki raka jamy ustnej apeluje  brytyjska organizacja Oral Health Foundation. Szpitale na terenie Wielkiej Brytanii odnotowały spadek liczby skierowań pacjentów z podejrzeniem tego nowotworu aż o 33 proc. w początkowym okresie pandemii COVID-19, w porównaniu do okresu sprzed pandemii.

Główną przyczyną było znacznie ograniczone funkcjonowanie praktyk dentystycznych. Stąd też poważne obawy, że wiele osób z rakiem jamy ustnej zostanie zdiagnozowanych na późnym etapie choroby.

Jak rozmawiać o raku z pacjentem

- Rak przeraża każdego. Wielu pacjentów wycofuje się już na sam dźwięk tego słowa. Wprowadziliśmy badania przesiewowe w kierunku raka jamy ustnej jako część naszego ogólnego podejścia do opieki stomatologicznej.  Dajemy możliwość każdemu pacjentowi, aby do wziął swoje zdrowie we własne ręce. Edukujemy naszych pacjentów w zakresie oznak i objawów, na które należy zwracać uwagę, aby lepiej zrozumieć, co jest normalne, a co nie. Wyjaśniamy na przykład, w jaki sposób komórki zaczynają się goić w okresie do dwóch tygodni. Jeśli ból w jamie ustnej lub zmiana nie ulegnie poprawie w tym czasie, dobrym pomysłem jest wizyta kontrolna u dentysty. To usuwa  przynajmniej w części poczucie bezradności, które wszyscy odczuwamy w obliczu raka i zachęca pacjentów do aktywnego dbania o zdrowie jamy ustnej - mówi Erum Hussain.