
Problem decyzyjny
Zdjęcia pantomograficzne służą diagnostyce całej jamy ustnej i mogą być wykorzystane w celu zaplanowania, a następnie przeprowadzenia całościowego leczenia.
Natomiast leczenie endodontyczne zazwyczaj jest procedurą terapeutyczną dla pojedynczego zęba, wobec czego diagnostyka opiera się na wykonaniu zdjęcia zębowego. Obecnie refundowane jest wykonanie dwóch pojedynczych zdjęć wewnątrzustnych rocznie.
Dowody naukowe
Nie odnaleziono publikacji spełniających wnioskowane kryteria realizacji świadczenia. Określenie przedziału czasowego decydującego o częstotliwości wykonywania zdjęcia pantomograficznego nie ma związku ze wskazaniami klinicznymi. W trakcie prac analitycznych odstąpiono od przeprowadzenia analizy klinicznej w zakresie skuteczności i bezpieczeństwa, rezygnując także z modelowania opartego na danych z opinii ekspertów, które okazały się być niejednorodne.
Wytyczne ADA/USHHS 2012 zalecają badanie pantomograficzne w przypadku osób dorosłych z uzębieniem pełnym lub częściowym, gdy zachodzi podejrzenie m.in. występowania zmian okołowierzchołkowych, obecności częściowo wyrzniętych zębów, zmian próchnicowych, obecności niewyrżniętych zębów.
Ocenę radiologiczną całej jamy ustnej preferuje się także u dorosłych z objawami uogólnionej choroby jamy ustnej lub z rozległym leczeniem stomatologicznym w wywiadzie. Wytyczne wskazują równocześnie, iż diagnostykę radiologiczną zleca się w sytuacjach, gdy wynik badania wpłynie na sposób postępowania.
Ponadto zalecenia mogą nie mieć zastosowania dla każdego pacjenta, a ich stosowanie należy poprzedzić badaniem klinicznym i wywiadem.
Europejskie Towarzystwo Endodontyczne (2006) wskazuje, że na potrzeby leczenia endodontycznego zdjęcie radiologiczne powinno uwidaczniać przynajmniej cały korzeń (korzenie) i około 2-3 mm okolicy okołowierzchołkowej, i powinno być ocenione przed przystąpieniem do leczenia.
W ww. dokumentach nie określono siły rekomendacji wobec czego wszystkie zalecenia należy traktować bardzo ostrożnie.
W wytycznych Komisji Europejskiej z 2004 r. zauważono, że pantomogram u dorosłych pacjentów może być wskazany w wybranych zabiegach dentystycznych, m.in. w ocenie ortodontycznej i niektórych zabiegach chirurgicznych jamy ustnej (oceniona siła zaleceń: C).
W opinii większości ekspertów klinicznych zdjęcie pantomograficzne pozwala uniknąć błędów diagnostycznych, postawić prawidłową diagnozę i zaplanować skuteczne leczenie, ale zaznaczają, że wnioskowana technologia powinna być wykonywana w przypadkach uzasadnionych medycznie. Nie są zgodni co do zasadności wykonywania zdjęcia pantomograficznego na potrzeby leczenia endodontycznego — część wskazuje zasadność badania w zagrożeniu pojedynczego zęba, część zaznacza zasadność wykonywania procedury przy 3 zębach zagrożonych, a część uważa, że na potrzeby leczenia endodontycznego wystarczające jest zdjęcie wewnątrzustne.
Problem ekonomiczny
W opracowaniu odstąpiono od przeprowadzenia formalnej analizy ekonomicznej, ponieważ wymagałaby przyjęcia szeregu niepewnych założeń. Prognozowany wpływ na budżet byłby wysoki i stanowiłby znaczący odsetek wydatków na leczenie stomatologiczne, co może wpłynąć niekorzystanie na realizację innych świadczeń stomatologicznych.
Główne argumenty decyzji
Nie ma wiarygodnych danych naukowych, które przemawiałyby za refundowaniem świadczenia według kryteriów zaproponowanych za refundowaniem świadczenia według kryteriów zaproponowanych we wniosku. Zdjęcie pantomograficzne, jako element diagnostyki całej jamy ustnej, nie jest konieczne w leczeniu endodontycznym pojedynczego zęba, a zlecenie badania powinno zależeć od potrzeb klinicznych w danym przypadku. Refundacja zdjęcia pantomograficznego dla celów endodontycznych nie jest zasadna, dopóki nie będzie refundowane leczenie kanałowe wszystkich zębów. Oceniane świadczenie mogłoby być uwzględnione w ramach nowego produktu rozliczeniowego — diagnostyka stomatologiczna. Rozważyć należy wtedy również możliwość wykorzystania zdjęcia wielokrotnie, np. poprzez udostępnienie zdjęcia cyfrowego w systemie informatycznym na zasadach elektronicznej dokumentacji medycznej.
Komentarze