1 listopada 2020 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 30 października 2020 zmieniające rozporządzenie w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. poz. 1918). Wspomnianym aktem prawnym, wprowadzono zmiany, które wywołały (od razu dodajmy: całkiem słusznie) przerażenie wśród młodych lekarzy.

Kontrowersyjne przepisy brzmią następująco:

w § 7 po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:

1a. W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wojewoda może skierować lekarza do odbywania szkolenia specjalizacyjnego w jednostce akredytowanej, w której występuje szczególnie duże zapotrzebowanie na udzielanie świadczeń zdrowotnych przez lekarzy, z pominięciem kryteriów kierowania do odbywania szkolenia specjalizacyjnego określonych w ust. 1.

1b. W przypadku, o którym mowa w ust. 1a, wojewoda bierze pod uwagę miejsce zamieszkania kierowanego lekarza.

Rozporządzenie, wprowadzone w życie praktycznie bez żadnej konsultacji ze środowiskiem, którego dotyczy i które dotknie najbardziej, wywraca do góry nogami zasady dotyczące miejsca odbywania szkolenia specjalizacyjnego. Nowe reguły odbywania specjalizacji wprowadzają kryteria nieostre, uznaniowe, pozwalające na to, aby to urzędnik (fakt, że wysoki rangą, ale jednak urzędnik) decydował o miejscu odbywania specjalizacji – de facto wedle własnego uznania.

Jedynym niby wymogiem jest to, aby w danym miejscu wystąpiła bliżej nieokreślone „szczególnie duże zapotrzebowanie na udzielanie świadczeń zdrowotnych przez lekarzy”. Tak stanowi nowy § 7 ust. 1a) dodany na skutek zmiany rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów z 30 października 2020 r.

Wojewoda na „konieczność” wzięcia pod uwagę „miejsca zamieszkania kierowanego lekarza” (§ 7 ust. 1b ww.  rozporządzenia). Uwagę zwraca, że przyznano wojewodzie prawo, ale nie obowiązek kierowania lekarzy do odbywania szkolenia specjalizacyjnego w konkretnym miejscu. Decyzja w powyższym zakresie będzie zatem zawsze po stronie wojewody, nawet pomimo istnienia przesłanek i potrzeb, aby uzupełnić w ten sposób braki kadrowe w konkretnym szpitalu.

W sposób rażący naruszone zostały podstawowe zasady konstytucyjne oraz zasady poprawnej legislacji albowiem:
1. lekarza rozpoczynającego szkolenie specjalizacyjne pozbawiono konstytucyjnego „prawa do wyboru miejsca pracy” w rozporządzeniu, podczas gdy możliwość ustalenia wyjątków w tym zakresie przewidziano wyłącznie w ustawie (art. 65 ust. 1 Konstytucji RP), do tego tylko w zakresie, który nie naruszy istoty regulowanej wolności bądź praw (art. 31 ust. 1 Konstytucji RP). Przypomnieć trzeba, że treścią wolności wykonywania zawodu jest stworzenie takiej sytuacji prawnej, w której każdy mieć będzie dostęp do jego wykonywania, uwarunkowany wyłącznie talentem i kwalifikacjami. Wyjątki ograniczające wolność wyboru i wykonywania zawodu nie mogą być arbitralne, nieostre czy nieuzasadnione.