- 17 lat pracy jako stomatolog to za mało, aby skorzystać ze wcześniejszej emerytury (za względu na pracę w szczególnych warunkach), chociaż przepisy mówią tylko o 15 latach pracy
- Nie wystarczy przepracować 15 lat w szczególnych warunkach, trzeba to uczynić jako pracownik
- Sąd w sprawie dentystki przeciwko ZUS wziął stronę instytucji
ZUS nie chce zaliczyć dentystce pracy w szczególnych warunkach
Kuriozalne przepisy uniemożliwiły dentystce uzyskanie rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach
ZUS odmówił dentystce prawa do rekompensaty z tytułu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach z uwagi na nieudowodnienie przez nią 15 lat pracy w okolicznościach uprawniających do skorzystania z preferencji.
Dentystka zabiegała o zmianę tej decyzji. Do odwołania dołączyła m.in. świadectwo wykonywania pracy jako dentystka obejmujące 9 lat 1 miesiąc i 13 dni. Stomatolog dowodziła, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej przez kolejnych 8 lat i 2 miesiące realizowała identyczne świadczenia jak w przypadku umowy etatowej (w tym samym podmiocie leczyła pacjentów).
ZUS oddalił odwołanie.
Walka dentystki w sądzie
Kobieta przez 9 lat, 1 miesiąc i 13 dni realizowała usługi stomatologiczne na pełny etat na podstawie umowy o pracę. Później te same świadczenia wykonywała w ramach działalności gospodarczej (przez 8 lat i 2 miesiące). Łącznie okres wykonywania świadczeń wyniósł zatem 17 lat, 3 miesiące i 13 dni. Dentystka złożyła wniosek o emeryturę. ZUS przyznał kobiecie prawo do emerytury po osiągnięciu przez nią wieku emerytalnego.
Jednocześnie ZUS odmówił dentystce prawa do rekompensaty z tytułu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach
Decyzję tę kobieta zaskarżyła do sądu.
Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. 237.1656), rekompensata to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.
Przepisy nie pozostawiają wątpliwości
W myśl przepisu art. 21 wskazanej ustawy rekompensata przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31 grudnia 1948 r., jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy, prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej - stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz prac w szczególnych warunkach określono w załączniku nr 1 do ustawy.
Sąd utrzymuje decyzję ZUS
W ocenie Sądu zaskarżona decyzja była zgodna z prawem. Wbrew twierdzeniu odwołującej się od decyzji ZUS , wykonywanie działalności gospodarczej, w charakterze wymienionym nawet jako praca w szczególnych warunkach, czy w szczególnym charakterze w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r., nie jest tożsame z zatrudnieniem pracowniczym.
Zgodnie z §1 rozporządzenia Rady Ministrów (Dz. U. 1983.8.43) jego przepisy stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4 - 15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.
Użycie przez ustawodawcę określenia „będącymi pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze" oznacza, iż należy wykazać okresy pracy w tych warunkach, w których to okresach jest się pracownikiem, a nie osobą prowadzącą czy współpracującą przy prowadzeniu działalności gospodarczej.
Do przyznania rekompensaty niezbędne jest wykonywanie pracy w szczególnych warunkach w okresie zawartej umowy o pracę w wymiarze co najmniej 15 lat.
Sąd uznał, że takiego warunku dentystka w życiu zawodowym nie spełniła i dlatego nie może nabyć prawa do rekompensaty.
Sygn. akt IV U 804/20
Komentarze