• Formy upoważnienia pacjenta do informacji o jego stanie zdrowia: ustna, pisemna, za pomocą IKPO
  • Oświadczenie pacjenta w sprawie upoważnienia co do stanu jego zdrowia musi zawierać co najmniej imiona i nazwiska osób upoważnionych oraz dane umożliwiające kontakt z tymi osobami (numer telefonu, adres email)
  • Lekarz nie powinien się domyślać zgody pacjenta na przekazanie informacji o stanie zdrowia innym osobom – konieczne jest złożenie przez pacjenta jasnego oświadczenia
  • Udzielenie informacji o zdrowiu pacjenta powinno nastąpić dopiero po upewnieniu się, że osoba występująca o takie informacje jest osobą uprawnioną 

Lekarz jest zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej, gdy przepisy konkretnych ustaw przewidują możliwość udzielenia informacji o stanie zdrowia pacjenta innym osobom lub instytucjom. Jednym z takich wyjątków jest upoważnienie pacjenta do udzielania informacji innej osobie.

Forma upoważnienia

Pacjent może dokonać upoważnienia w dowolnej formie, zatem:

  • ustnie,
  • pisemnie,
  • elektronicznie - poprzez Internetowe Konto Pacjenta.

Przepisy nakazują, aby poinformować pacjenta przed złożeniem przez niego m.in. oświadczenia o upoważnieniu - o możliwości złożenia go za pośrednictwem IKP. Oświadczenie, złożone w inny sposób niż za pośrednictwem IKP, należy zamieścić w dokumentacji indywidualnej wewnętrznej.

Oznacza to tyle, że w przypadku upoważnienia w wyniku rozmowy - należy sporządzić odpowiednią notatkę z przebiegu rozmowy, warto także poczynić stosowną adnotację w dokumentacji medycznej.

Oświadczenie pacjenta powinno zawierać co najmniej wskazanie imienia i nazwiska osoby upoważnionej oraz danych umożliwiających kontakt z tą osobą (np. numer telefonu, adres email).

Zakres upoważnienia

W upoważnieniu pacjent może określić zakres upoważnienia (np. tylko do informacji związanej z pobytem na oddziale chirurgii ogólnej, w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej), może także złożyć oświadczenie, że nie upoważnia nikogo do uzyskiwania informacji o swoim stanie zdrowia.

Ustawa wymaga odrębnych upoważnień: osobno do informacji o stanie zdrowia i udzielanych pacjentowi świadczeniach zdrowotnych i osobno do dostępu do dokumentacji medycznej.

Przepis nie ogranicza pacjenta co do liczby upoważnień, może zatem upoważnić dowolną liczbę osób. Warto przypomnieć, że upoważnienie nie musi być udzielone krewnemu.

Pacjent w każdej chwili może odwołać upoważnienie.

Jasna deklaracja w sprawie upoważnienia do informacji o zdrowiu

Lekarz nie powinien się domyślać zgody pacjenta na przekazanie informacji o stanie zdrowia innym osobom – konieczne jest złożenie przez pacjenta jasnego oświadczenia w tym zakresie. Sama obecność innej osoby podczas rozmowy z pacjentem, nie oznacza automatycznie, że pacjent chce, aby w obecności tej osoby opowiadać o stanie swojego zdrowia.

Weryfikacja uprawnień do wiedzy o zdrowiu pacjenta 

Udzielenie informacji powinno nastąpić dopiero po weryfikacji i upewnieniu się, że mamy do czynienia z osobą uprawnioną. Nie należy się bać poprosić osobę upoważnioną o okazanie dokumentu tożsamości ze zdjęciem w celu weryfikacji (także prawo jazdy, paszport). Ważne jest, aby informacja była udzielona wyłącznie w miejscach zapewniających zachowanie poufności, np. w gabinecie lekarskim, zabiegowym, czy konsultacyjnym.

Niedopuszczalne jest przekazywanie jakichkolwiek informacji dotyczących stanu zdrowia w obecności osób postronnych, np. w windzie, na korytarzach, czy w pokojach odwiedzin.

*** 

Karol Kolankiewicz, adwokat; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym i ochroną danych osobowych; nieprzerwanie do 2009r. prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego, karnego oraz z zakresu ochrony danych medycznych

Współautor publikacji książkowych: „Kodeks Etyki Lekarskiej. Komentarz” (2021), „Prawo medyczne dla lekarzy. Wybrane zagadnienia” (2021), „Wykonywanie zawodów lekarza i pielęgniarki w Polsce przez medyków z Ukrainy. Poradnik dwujęzyczny” (2022) oraz „Zgoda na leczenie i inne oświadczenia pacjenta. Wzory pism z omówieniem” (2023).