- W sprawach nieobjętych postępowaniem karnym - co do zasady - obowiązuje dziesięcioletni okres przedawnienia, jednak nałożony na niego jest trzyletni okres, w którym pozywający uzyskał wiedzę o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia lub mógł - przy zachowaniu należytej staranności - taką wiedzę uzyskać
- W sytuacji złożenia pozwu lub wszczęcia mediacji, okres przedawnienia jest wstrzymany aż do finału postępowania
- Z roszczeniem o naprawienie szkody w sprawach, w których prowadzony jest proces karny, pacjent (ewentualnie jego rodzina) mogą wystąpić nawet w ciągu 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa
Sprawy karne: terminy dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia
Zdarzają się takie przypadki, gdy przeciwko lekarzowi bądź lekarzowi dentyście toczyło się postępowanie karne, w którym winny skazany został prawomocnym wyrokiem. Wówczas to z roszczeniem o naprawienie szkody pacjent, ewentualnie jego rodzina, mogą wystąpić nawet w ciągu 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa.
Z uwagi na nieraz długoletnie postępowania karne, czasu na zgłoszenie roszczeń może nie być wcale dużo.
O ile zdarzenie, w którym wystąpiła szkoda po stronie pacjenta, objęte może być postępowaniem karnym – czas przedawnienia w takim postępowaniu wynosi:
- 20 lat (w przypadku zbrodni),
- 15 lat (w przypadku występku zagrożonego karą pozbawienia wolności ponad 5 lat);
- 10 lat (w przypadku występku zagrożonego karą pozbawienia wolności ponad 3 lata);
- 5 lat (w pozostałych przypadkach).
Co jednak, gdy w postępowaniu karnym lekarz, lekarz dentysta zostanie uniewinniony, gdy groziła mu kara np. 20 lat? Wówczas roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem 20 lat od dnia zaistnienia zdarzenia.
Uwaga jednak, w roszczeniach towarzyszących sprawom karnym nie brany jest pod uwagę warunek powzięcia wiedzy o szkodzie.
W sprawach nieobjętych postępowaniem karnym - co do zasady - obowiązuje dziesięcioletni okres przedawnienia, jednak nałożony na niego jest trzyletni okres, w którym pozywający uzyskał wiedzę o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia lub mógł - przy zachowaniu należytej staranności - taką wiedzę uzyskać.
Trzyletni okres od powzięcia wiedzy o zdarzeniu medycznym
Sprawy o odszkodowanie, zadośćuczynienie w związku z błędem popełnionym przez lekarza, lekarza dentystę przedawniają się w ciągu trzech lat, licząc od dnia, w którym pacjent uzyskał wiedzę o takim błędzie. Trzyletnie przedawnienie obowiązuje także w sytuacji gdy poszkodowana osoba mogła dowiedzieć się o takim błędzie „przy zachowaniu należytej staranności”.
Trzyletni termin dotyczy końca roku kalendarzowego, w którym następuje przedawnienie. Może się zatem zdarzyć, że złożenie pozwu dopuszczalne będzie po niemal czterech latach od uzyskania wiedzy o zdarzeniu (np. gdy trzyletni okres mija w styczniu, to - jak każdy - automatycznie przedłużany jest do końca grudnia tego roku).
Roszczenia małoletnich
O ile w sprawie występuje pacjent małoletni - pojawia się kolejny warunek. Wówczas roszczenie o naprawienie szkody, wywołanej zdarzeniem medycznym, przedawni się nie wcześniej niż po dwóch latach od osiągnięcia przez taką osobę pełnoletności. Oczywiście to jest dodatkowy warunek sprzyjający pacjentowi, np. gdy uzyskanie przez niego pełnoletności następuje po wielu latach.. Warunek ten nie wyklucza dochodzenia roszczeń na podstawie ogólnych przepisów.
Sąd nie bada czy doszło do przedawnienia
Sąd z własnej inicjatywy nie ustala czy doszło do przedawnienia zarzutów w sprawie, czy też nie.
Wniosek o oddalenie powództwa - ze względu na przedawnienie, należy wnieść już przy tzw. pierwszej czynności procesowej (odpowiedź na pozew).
Czytaj więcej
Rekordowy wzrost cen w gabinetach dentystycznychZawieszenie lub przerwanie biegu przedawnienia. Kiedy?
Jest kilka sytuacji, które sprawiają, że w sprawach o błąd medyczny następuje przerwanie biegu przedawnienia, lub jego zawieszenie.
Są to:
- złożenie pozwu;
- złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia;
- złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej;
- uznanie roszczenia przez podmiot leczniczy (np. w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty);
- wszczęcie mediacji.
Po każdym przerwaniu, okres przedawnienia liczony jest od początku.
Trzeba pamiętać i o tym, że w sytuacji złożenia pozwu lub wszczęcia mediacji, okres przedawnienia jest wstrzymany aż do finału postępowania.
Instytucja zawieszenia biegu przedawnienia działa inaczej.
O ile okres ten biegnie, to rozpoczęty nie jest liczony dalej. Taka sytuacja może nastąpić chociażby w przypadku działania tzw. siły wyższej (np. pandemia), kiedy to sądy powszechne, na podstawie obowiązującego wówczas prawa, nie orzekają.
Art. 442/1 kodeksu cywilnego
§ 1. Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.
§ 2. Jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
§ 3. W razie wyrządzenia szkody na osobie, przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
§ 4. Przedawnienie roszczeń osoby małoletniej o naprawienie szkody na osobie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat dwóch od uzyskania przez nią pełnoletności.
Komentarze