• Wymagania jakie powinien spełnić gabinet wraz z aparaturą opisane są w ustawodawstwie dotyczącym obiektów, w których udzielane są usługi medyczne
  • Wejście do gabinetu powinno być poprowadzone przez pomieszczenia związane z praktyką, nie może być wykorzystywane jednocześnie do innych celów niż praktyka
  • W przypadku uzyskania zgody Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego pomieszczenia gabinetu stomatologicznego mogą znajdować się poniżej poziomu otaczającego je terenu
  • Powierzchnia pomieszczenia, w którym jest zainstalowany aparat RTG nie powinna być mniejsza niż 8 mkw. 

Oddział Nadzoru Epidemiologii WSSE w Krakowie jest autorem poradnika "Jak bezpiecznie i higienicznie świadczyć usługi w gabinecie stomatologicznym". Opracowanie to jest zbiorem informacji przygotowanych na podstawie wytycznych i publikacji z zakresu zagrożeń oraz przestrzegania zasad higieny w gabinetach stomatologicznych. 

Jedna z części poradnika dotyczy wymagań, które powinny spełniać pomieszczenia gabinetu stomatologicznego.

Nie istnieje definicja gabinetów stricte stomatologicznych. Wymagania jakie powinien spełnić gabinet wraz z aparaturą opisane są w ustawodawstwie dotyczącym obiektów, w których udzielane są usługi medyczne. Przepisy prawa uwzględniają wymagania, dzięki którym zarówno pacjent, jak i personel medyczny mogą czuć się komfortowo, a sam gabinet staje się funkcjonalny.

Wymagania wobec pomieszczeń gabinetu stomatologicznego

Zgodnie z rozporządzeniem z 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą:

1. Pomieszczenia, w których wykonuje się praktykę stomatologiczną powinny stanowić samodzielny budynek, lokal w zespole budynków, bądź część budynku lub lokalu przeznaczonych do innych celów, pod warunkiem całkowitego wyodrębnienia.

2. Wejście do gabinetu powinno być poprowadzone przez pomieszczenia związane z praktyką, nie może być wykorzystywane jednocześnie do innych celów niż praktyka oraz nie może być przechodnie dla innych pomieszczeń. Jednakże wejście może prowadzić z pionu komunikacji ogólnej i być wspólne z innymi użytkownikami budynku bądź lokalu.

3. Oświetlenie w gabinecie stomatologicznym powinno odpowiadać potrzebom użytkowym oraz warunkom określonym przez prawo.

4. Podłoga oraz jej połączenie ze ścianami powinny umożliwiać mycie i dezynfekcję.

5. W przypadku uzyskania zgody Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego pomieszczenia gabinetu stomatologicznego mogą znajdować się poniżej poziomu otaczającego je terenu. Dotyczy to zarówno pomieszczeń o charakterze diagnostycznym jak i terapeutycznym, przeznaczonych na pobyt ludzi czy pomocniczych, magazynowych.

6. W gabinecie powinny znajdować się: umywalka z ciepłą i zimną wodą, dozownik z mydłem w płynie, dozownik ze środkiem dezynfekcyjnym, pojemnik z ręcznikami jednorazowego użytku oraz pojemnik na zużyte ręczniki.

7. W gabinecie powinien znajdować się zlew z baterią, ze względu na fakt, iż w użyciu są narzędzia i sprzęt medyczny wielokrotnego użytku, za wyjątkiem sytuacji, kiedy takie narzędzia podlegają myciu i sterylizacji w odrębnym pomieszczeniu, lub kiedy te czynności odbywają się w innym podmiocie.

8. Gabinet stomatologiczny powinien być również dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych.

9. W przypadku zastosowania w gabinecie wentylacji mechanicznej lub klimatyzacji, niezbędne jest ich udokumentowane, przegląd, czyszczenie lub dezynfekcja, zgodnie z zaleceniami producenta, nie rzadziej niż raz w roku.

Gabinet stomatologiczny wyposażony w aparat RTG

Gabinety stomatologiczne wyposażone w aparat RTG powinny spełniać dodatkowe wymagania wynikające z rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy z urządzeniami radiologicznymi:

1. Gabinet powinien mieć odpowiednią konstrukcję ścian, drzwi, okien i stropów oraz zainstalowane urządzenia ochronne dla osób pracujących i innych będących w pobliżu aparatu generującego promieniowanie.

2. Wysokość pomieszczeń gabinetu rentgenowskiego nie powinna być mniejsza niż 2,5 m.

3. Powierzchnia pomieszczenia, w którym jest zainstalowany aparat RTG nie powinna być mniejsza niż 8 mkw. (na każdy następny aparat rentgenowski, znajdujący się w tym gabinecie, należy przeznaczyć dodatkowe 4 mkw.).

4. Wyposażenie takiego gabinetu w odpowiednią wentylację zapewniającą 1,5-krotną wymianę powietrza na jedną godzinę (potwierdzona protokołem przeglądu wentylacji i pomiaru krotności wymiany powietrza).

5. Wyposażenie takiego gabinetu w ochronę operatora aparatu rentgenowskiego przed promieniowaniem podczas wykonania zdjęcia.

6. Diagnostyczne pracownie rentgenowskie powinny być wyposażone w sprzęt ochronny oraz środki ochrony indywidualnej przed promieniowaniem rentgenowskim odpowiedni dla typu zainstalowanych urządzeń i rodzaju wykonywanych badań.

7. Należy zastosować ochronne osłony osobiste przeznaczone na gonady, fartuchy i półfartuchy oraz kołnierze wykonane z blachy ołowianej lub gumy ołowiowej.

8. W widocznym miejscu w gabinecie powinna znajdować się informacja o konieczności poinformowania rejestratorki i operatora aparatu o tym, że pacjentka jest w ciąży.

9. Pracownie powinny być oznaczone zgodnie z aktualnymi wymaganiami prawa - informacja ostrzegająca przed promieniowaniem jonizującym - tablica informacyjna ze znakiem.

10. Gabinety diagnostyczne z aparatami rentgenowskimi do zdjęć powinny być wyposażone w urządzenia, które w sposób akustyczny lub optyczny sygnalizują ekspozycję i są słyszane lub widoczne z miejsca uruchamiania wyzwalacza (od tych wymagań rozporządzenie przewiduje wyjątki).

Aspekty pracy gabinetu stomatologicznego

Całość opracowania zawiera szereg zagadnień związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy w gabinecie stomatologicznym:

  • Plan higieny
  • Stanowisko i narzędzia pracy
  • Wymagania dla lekarzy i personelu
  • Przygotowanie pacjenta
  • Postępowanie w przypadku zranienia lub kontaktu z materiałem zakaźnym
  • Przygotowanie do sterylizacji narzędzi wielorazowego użycia
  • Kontrola procesu sterylizacji
  • Postępowanie z odpadami