Często słyszymy od pacjenta, że boi się dentysty. Obawy przed wizytą dentystyczną (bez względu na jej cel) potwierdzają badania. Wynika z nich, że 75 proc. pacjentów boi się wizyt dentystycznych (Milgrom P., Weinstein P., Getz T., 1995), z czego liczbę osób cierpiących na poważną dentofobię można szacować na 10 proc. (Bracha H.S., Vega E.M., Vega C.B., 2006).

Warto zastanowić się co to tak naprawdę oznacza, gdy ktoś twierdzi, że boi się dentysty. Nie jest to sytuacja błaha, nie należy takich komunikatów traktować z przymrużeniem oka. Trzeba podejść do problemu ze spokojem i ze zrozumieniem. Właśnie zrozumienie pacjenta jest kluczem do sukcesu. Pacjenci są skłonni podróżować do dentysty, którego darzą zaufaniem wiele kilometrów (czasami nawet setki) i niechętnie zmieniają ulubionego stomatologa, który przełamie lub zmniejszy ich obawy.

Czym jest lęk, strach, fobia?
W psychologii mamy kilka definicji fobii, lęku, strachu. Warto uzmysłowić sobie czy się one między sobą różnią. To ważne gdy chcemy zrozumieć pacjenta.

Lęk i strach w zasadzie niczym się od siebie nie różnią, poza tym, że lękiem w psychiatrii i psychologii nazywamy nastrój, w którym źródło zagrożenia jest nieznane, nierealne, a strach jest odczuwany w obliczu konkretnego, zagrażającego obiektu.

Strach jest więc w perspektywie ewolucyjnej zasadniczo adaptacyjną reakcją na zagrożenie, uruchamiającą - w dodatku szybko - mechanizm walki lub ucieczki.

Lęk w klinice ma charakter zazwyczaj dezadaptacyjny, albo wręcz destrukcyjny. Fizjologiczne i kliniczne przejawy lęku i strachu są podobne, potocznie używa się tych pojęć zamiennie.

Co się składa na lęk (i strach)? 
Składają się na nie objawy: poznawcze, emocjonalne, behawioralne i somatyczne.

Do objawów poznawczych należą:  zaburzenia uwagi i pamięci, oraz treść myśli lękowych (dotyczących zagrożenia, nawet bliskości śmierci , załamania lub rozpadu, utraty kontroli, bezradności).
Objawy emocjonalne: napięcie, niepokój, przerażenie, obawy, panika, niemożność odprężenia, wzmożona drażliwość.
Objawy behawioralne można podzielić na proste (niepokój lokomocyjny i manipulacyjny) oraz złożone (walka, ucieczka).

Szeroka jest gama możliwych objawów somatycznych - wzmożenie napięcia mięśni, drżenie,  “miękkie nogi”, tachykardia, hipertonia, nudności, zawroty głowy, parcie na mocz i stolec, ból w klatce piersiowej, zasłabnięcie, trudności przełykania, uczucie dławienia się, suchość w jamie ustnej, pocenie się, dygotanie.

Ważne jest, aby lekarz dentysta rozumiał i pamiętał, jak szeroka jest gama możliwych - bardzo nieprzyjemnych dla pacjenta - objawów. Często bowiem, mówiąc o lęku, strachu, czy fobii, prześlizgujemy się po powierzchni zagadnienia, nie zagłębiając się tak naprawdę w problem i co on może w rzeczywistości oznaczać i często oznacza.