• Europejska Federacja Periodontologii prowadzi działania nagłaśniające znaczenie zdrowia dziąseł dla lepszej jakości życia.
  • Ceny zabiegów stomatologicznych stanowią barierę w leczeniu wczesnych stadiów chorób przyzębia.
  • Pacjenci umawiają się na wizytę u dentysty tylko wtedy, gdy mają problem, unikają kontrolnych badań stomatologicznych ze względu na koszt.
  • W celu zwiększenia skuteczności walki z chorobami przyzębia konieczna jest skuteczniejsza profilaktyka (dla wszystkich grup wiekowych - od dzieci z przedszkola i szkoły podstawowej po osoby dorosłe).

Kompleksowa analiza kosztów finansowych i chorób dziąseł w sześciu krajach Europy Zachodniej została opracowana (jako niezależne badanie) przez Economist Intelligence Unit (na zlecenie Europejskiej Federacji Periodontologii - EFP).

Do tej pory powstało niewiele badań, które modelowałyby obciążenie finansowe związane zarówno z leczeniem, jak i brakiem leczenia stanów zapalnych przyzębia. W zasadzie nie szacowano wcześniej wskaźnika zwrotu z inwestycji (ROI)  w przypadku leczenia periodonotologicznego. 

Na zlecenie EEP powstały modele oceny finansowej:
- rozbudowanej profilaktyki;
- intensywnego leczenia chorób przyzębia na wczesnych etapach rozwoju;
- leczenia zaawansowanych stadiów chorób przyzębia.

Modelowanie tych wskaźników zostało wykonane dla: Francji, Niemiec, Włoch, Holandii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii.

W celu zmierzenia kosztów profilaktyki i leczenia wykorzystano wytyczne dotyczące zasad postępowania w przypadku chorób przyzębia Europejskiej Federacji Periodontologii (w zależności od stanu zaawansowania choroby: stan zapalny dziąseł, niezdiagnozowane zapalenie przyzębia, zdiagnozowane zapalenie przyzębia). Dla każdego kraju szacowano liczbę osób rozpoczynających leczenie na każdym z zakładanych etapów modelowania.

Różne stadia choroby dziąseł w okresie 10 lat według kilku scenariuszy (punkt odniesienia: bieżąca sytuacja w zakresie profilaktyki i leczenia):
- nie leczy się paradontozy;
- rozpoznaje się i leczy 90 proc. przypadków paradontozy;
- wskaźnik leczenia zapalenia dziąseł spada z 95 proc. do 10 proc.;
- przypadki zapalenia dziąseł są eliminowane dzięki lepszej higienie jamy ustnej (skuteczna profilaktyka chorób przyzębia);

Dzięki opracowanym modelom można było obliczyć wpływ każdego scenariusza na koszty całkowite, zwrot z inwestycji z leczenia i zmianę długości okresu zdrowego życia w porównaniu z punktem odniesienia.

Koszt kontynuacji scenariusza bazowego (bez zmian) wahał się od 18,7 mld euro w Holandii do 96,8 mld euro we Włoszech w ciągu 10 lat.

Wyniki modelowania skutków profilaktyki  i  leczenia chorób przyzębia

We wszystkich krajach ograniczenie leczenia periodontologicznego oczywiście skróciło okres życia w zdrowiu i miało ujemny zwrot z inwestycji.

Natomiast wyeliminowanie zapalenia dziąseł (bardzo dobra higiena jamy ustnej) doprowadziło do wydłużenia lat zdrowego życia, obniżenia kosztów leczenia i wysokiego wskaźnika zwrotu z inwestycji we wszystkich krajach.

Brak leczenia parodontozy spowodował skrócenie lat zdrowego życia i ujemny zwrot z inwestycji we wszystkich krajach.

Diagnozowanie i leczenie 90 proc. przypadków zapalenia przyzębia wydłużyło okres zdrowego życia we wszystkich krajach i pomimo wzrostu kosztów leczenia - odnotowano dodatni zwrot z inwestycji.

Autorzy raportu zauważyli, że zarówno wyeliminowanie zapalenia dziąseł (interwencja na etapie lekkiej formy zapalenia przyzębia), jak i zwiększenie skuteczności diagnozowania i leczenia parodontozy do 90 proc., przyniosło pozytywny zwrot z inwestycji we wszystkich krajach i wydłużyło lata zdrowego życia w porównaniu z opieką stomatologiczną na zwykłym poziomie.

 Samoopieka kluczem do sukcesu w walce z chorobami przyzębia 

EEP wzywa do położenia większego nacisku na samoopiekę i profilaktykę na poziomie indywidualnym i społecznym m.in. w formie przedszkolnej opieki dentystycznej oraz nauki prawidłowego szczotkowania zębów w szkołach.

Opłacalność leczenia zapalenia dziąseł i przyzębia, wykazana w tej analizie - pokazuje, że koszty stomatologiczne zasługują na weryfikację przez europejskich decydentów kształtujących politykę zdrowotną.

Współautor raportu, prof. Iain Chapple, członek  EFP, podkreślił, że: Określenie kosztów ekonomicznych i społecznych tak złożonej choroby, jaką jest parodontoza, to ogromne wyzwanie, dlatego do przeprowadzenia tego modelowania potrzebna była niezależna grupa ekspertów, jaką jest  Economist Intelligence Unit. Ich dane jasno pokazują, że zdecydowanie największy wskaźnik zwrotu z inwestycji wynika z profilaktyki chorób przyzębia. Ważne jest leczenia zapalenia dziąseł, czyli stanu tradycyjnie uważanego za trywialny i ignorowanego, dopóki nie przejdzie w formę zaawansowaną, czyli parodontozę,  – co jest oczywiście za późno, mówi prof. Chapple.

Współtwórca raportu, profesor Nicola West, sekretarz generalny EFP, powiedział: Jestem zachwycony analizą przedstawioną przez EIU, podkreślającą korzyści dla świadczeniodawców z wczesnego leczenia chorób dziąseł, co skutkuje wydłużeniem okresu zdrowego życia. Te wnioski wpisują się w cele działania Europejskiej Federacji Periodontologii, czyli promowania zdrowia przyzębia dla lepszego zdrowia ogólnego.

Parodontoza ma związek z 60 innymi schorzeniami

Parodontoza dotyka blisko połowy światowej populacji. Nieleczona prowadzi do utraty zębów i powoduje trudności w gryzieniu, żuciu i mówieniu. Co więcej,   choroby dziąseł wiążą się prawie z 60 innymi schorzeniami, w tym z chorobami serca i cukrzycą.

Zapaleniu przyzębia można w dużej mierze zapobiec dzięki dobrej higienie jamy ustnej i regularnym przeglądom stomatologicznym. Jednak raport stwierdza, że ​​w Europie Zachodniej profilaktyka i leczenie chorób przyzębia wydaje się nie rozwijać. Częstość występowania parodontozy jest na stałym poziomie od  dekady, a wiedza na jej temat nie tylko pacjentów i ogółu społeczeństwa, ale nawet lekarzy nie zajmujących się zdrowiem jamy ustnej jest niska.

Nadal wiele osób umawia wizytę dentystę tylko wtedy, gdy ma problem i unika regularnych badań stomatologicznych - oczywiście ze względu na koszty.