W Polsce stopień integracji rynku stomatologicznego odstaje od takiego poziomu w większości państw europejskich, ale różnica ta jest coraz mniejsza. Duże sieci rosną w siłę, powstają nowe inicjatywy, do których dołączają kolejne gabinety stomatologiczne - z reguły te z największymi perspektywami rozwoju. Następuje polaryzacja rynku. Dobrze to, czy wręcz przeciwnie? Odpowiedź oczywista – to zależy dla kogo, a stron – uczestników tego procesu jest kilka.

Zwracamy się zatem do wszystkich, którzy chcieliby wyrazić swoje zdanie na temat przebiegu integracji rynku stomatologicznego, o podzielenie się z nami opinią, refleksją, wnioskiem. Zebrane przemyślenia zaprezentujemy na portalach: infoDENT24.pl, Rynek Zdrowia i PulsHR. Opracowanie prześlemy animatorom rynku stomatologicznego w Polsce.

Zapraszamy do dyskusji (opinie mogą być podpisane z imienia i nazwiska lub anonimowe).

Z pewnością inwestorzy branżowi i finansowi celują w gabinety stomatologiczne, które mogłyby wnieść wartość dodaną do projektu inwestycyjnego. Z reguły jest to baza pacjentów (udział w lokalnym rynku) lub wzmocnienie potencjału - szczególnie w rozwijających się, nowoczesnych dziedzinach stomatologii. Nic więc dziwnego, że do integratorów rynku przyłączane są z podmioty, które mają wizję rozwoju - i co ważniejsze - potencjał ten rozwój zapewniający. Są to perły w koronie, mogące bez przeszkód samodzielnie funkcjonować na rynku, ale albo dążą do jeszcze szybszego rozwoju, albo zdecydowały się zdyskontować wykonaną ciężką pracę i środki zaangażowane w budowę marki. Takie decyzje podejmują najczęściej właściciele praktyk, którzy chcą się skoncentrować na leczeniu, spełniają się jako lekarze dentyści a prowadzenie biznesu nie pozwala im na realizowaniu zawodowych pasji.

Czy w sytuacji rosnącej agregacji rynku pojawiają się zagrożenia? Z pewnością tak. Obawy mogą mieć ci właściciele gabinetów stomatologicznych, którzy najlepiej czują się w samodzielnym wykonywaniu zawodu - w ramach indywidualnych praktyk. Mniejszą presję odczuwają ci, którzy funkcjonują poza obrzeżami dużych miast, bo te właśnie są pierwszym wyborem dla najsilniejszych uczestników rynku.

Szczególne emocje są udziałem tych, których praktyki sąsiadują z lecznicami działającymi w sieci. Trudno z nimi rywalizować programami marketingowymi, trudno o realizowanie równie efektywnych procesów zarządczych. Nie zawsze tak zwane uznane nazwisko i zaufanie pacjentów są wystraczającym potencjałem, który mógłby zrównoważyć skalę i poziom efektywności, w jakiej działają sieci.

W jednolitych strukturach gabinetów stomatologicznych kryje się wiele premii, ale i zagrożeń. Niektóre z nich są fetyszyzowane. To nie jest tak, że ceny usług stomatologicznych z pewnością wzrosną w momencie gdy rynek zostanie zdominowany przez największych, bo konkurencja - w postaci samodzielnie funkcjonujących gabinetów - będzie zbyt słaba. Nie musi być też tak, że jakość usług - z chęci maksymalizacji zysku – zacznie zniżkować. Wcale pacjenci nie będą również skazani na poddawanie się zabiegom przynoszącym największy zysk z punktu widzenia inwestora zarządzającego siecią gabinetów.

Realne zagrożenie jest zupełnie innego rodzaju. W krajach, w których integracja postępuje dynamicznie, bez należytej kontroli, zdarza się, że duże i bardzo duże sieci gabinetów stomatologicznych niekiedy bankrutują. Z dnia na dzień pozostają bez pracy zatrudnione tam osoby a tysiące pacjentów - bez opieki medycznej (pomimo wykupionych abonamentów, zawartych polis).

Wydaje się, iż z perspektywy NFZ integracja rynku nie jest procesem niekorzystnym. Łatwiej jest negocjować kontrakty z mniejszą liczbą podmiotów, łatwiej jest je kontrolować. Taka tendencja odbija się w twardych liczbach. Sytuacja jest taka, że liczba podpisywanych przez NFZ umów w 2021 r. w stosunku do 2010 r. spadła o 35,9 proc. W tym samym czasie liczba świadczeniodawców zmniejszyła się o 35,2 proc. W krótszej perspektywie (2021 r. do 2020 r. ) liczba umów i liczba świadczeniodawców spadła o 7,6 proc. Taki sam trend dotyczy okresu 2021 – 2019: spadek liczby umów o 15,2 proc. i świadczeniodawców o 11,5 proc.

Globalna wartość umów nie zmniejsza się, a zatem nie może być mowy o zapaści w świadczeniach stomatologicznych sygnowanych przez publicznego płatnika (chociaż nieco wyższa wycena w kontraktach punktów może obniżyć wolumen realizowanych usług).

Tak czy inaczej branża podlega silnej agregacji, a to z pewnością nie sprzyja dostępowi do lekarza dentysty głównie poza dużymi aglomeracjami i głównie w niektórych rodzajach świadczeń.

Rozwoju dużych sieci stomatologicznych nie uda się powstrzymać i pewnie nie o to w obecnej rzeczywistości chodzi. Pytanie jakie ta rzeczywistość niesie zagrożenia: dla właścicieli gabinetów stomatologicznych, dla pacjentów, a ogólnie ujmując dla stanu zdrowia jamy ustnej Polaków, aczkolwiek stan ten od lat do zadowalających nie należy.